ಕಾರ್ನೆಲಿಯಾ ಸೊರಾಬ್ಜಿ
ಕಾರ್ನೇಲಿಯಾ ಸೊರಾಬ್ಜಿ (15 ನವೆಂಬರ್ 1866 - 6 ಜುಲೈ 1954) ಭಾರತೀಯ ವಕೀಲೆ, ಸಾಮಾಜ ಸುಧಾರಕಿ,ಮತ್ತು ಲೇಖಕಿಯಾಗಿದ್ದರು , ಅವರು ಹಲವಾರು ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ಪ್ರಥಮಗಳನ್ನು ಸಾಧಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಬಾಂಬೆ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ಪದವಿ,ಆಕ್ಸ್ಫರ್ಡ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಕಾನೂನು ಓದಿದ ಮೊದಲ ಮಹಿಳೆ[೧][೨]) (ವಾಸ್ತವವಾಗಿ, ಯಾವುದೇ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದ ಮೊದಲ ಭಾರತೀಯರು ),ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ವಕೀಲರು, ಮತ್ತು ಭಾರತ ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟನ್ನಲ್ಲಿ ಕಾನೂನನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದ ಮೊದಲ ಮಹಿಳೆ.[೩]
ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ
ಬದಲಾಯಿಸಿ15 ನವೆಂಬರ್ 1866 ನಾಸಿಕ್ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು , ಅವರು ಪಾರ್ಸಿ ರೆವರೆಂಡ್ ಸೊರಾಬ್ಜಿ ಕರ್ಸೆದ್ಜಿಯವರ ಒಂಬತ್ತು ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರಾಗಿದ್ದರು. ಆಕೆಯ ತಂದೆ ಬಾಂಬೆ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯವನ್ನು ತಮ್ಮ ಪದವಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಿಗೆ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಸೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಮನವರಿಕೆ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದ್ದರು.[೪][೫] ಪುಣೆಯಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಹುಡುಗಿಯರ ಶಾಲೆಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಅವರ ತಾಯಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ .ಸೊರಾಬ್ಜಿಯ ನಂತರದ ಅನೇಕ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಮತ್ತು ವೃತ್ತಿ ನಿರ್ಧಾರಗಳು ಅವರ ತಾಯಿಯಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗುತ್ತವೆ. ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಅವರು ತಮ್ಮ ಬಾಲ್ಯವನ್ನು ಬೆಳಗಾವಿನಲ್ಲಿ ಕಳೆದರು ಮತ್ತು ನಂತರ ಪುಣೆಯಲ್ಲಿದ್ದರು.ಅವರು ತಮ್ಮ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಮಿಷನ್ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಪಡೆದರು.[೬]
ಅವರು ಡೆಕ್ಕನ್ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಸೇರಿಕೊಂಡರು, ಮತ್ತು ತಮ್ಮ ಅಂತಿಮ ಪದವಿ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರೆಸಿಡೆನ್ಸಿಗೆ ಅಗ್ರಸ್ಥಾನ ಪಡೆದರು , ಇದು ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ನಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲು ಸರ್ಕಾರದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿವೇತನಕ್ಕೆ ಅರ್ಹತೆ ಪಡೆದಿತ್ತು.ಸೊರಾಬ್ಜಿ ಪ್ರಕಾರ, ಅವರು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿವೇತನವನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು, ಗುಜರಾತ್ ನ ಪುರುಷರ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ವೃತ್ತಿ ಆರಂಭಿಸಿದರು. ಬಾಂಬೆ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ಪದವೀಧರರಾದ ನಂತರ ಸೊರಾಬ್ಜಿ ಅವರು 1888 ರಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಇಂಡಿಯನ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ಗೆ ತಮ್ಮ ಮುಂದಿನ ಶಿಕ್ಷಣ ಮುಂದುವರೆಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವಂತೆ ಪತ್ರ ಬರೆದರು . 1889 ರಲ್ಲಿ ಸೊರಾಬ್ಜಿ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ಗೆ ಹೊದರು ಮತ್ತು ಮ್ಯಾನಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಹೊಬ್ಹೌಸ್ ಜೊತೆ ನೆಲೆಸಿದರು. 1892 ರಲ್ಲಿ, ಕಾಂಗ್ರೆಗೇಷನಲ್ ಡಿಕ್ರೀ ಅವರಿಂದ ವಿಶೇಷ ಅನುಮತಿ ನೀಡಲಾಯಿತು.[೭][೮][೯]
ಕಾನೂನು ವೃತ್ತಿ
ಬದಲಾಯಿಸಿ1894 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಹಿಂದಿರುಗಿದ ನಂತರ, ಸೊರಾಬ್ಜಿ ಪರ್ದಾಹ್ನಾಶಿನರ ಪರವಾಗಿ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಸಲಹಾ ಕೆಲಸದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡರು.ಹಿಂದೂ ಕಾನೂನಿನ ಪ್ರಕಾರ ಪರ್ದಾಹ್ನಾಶಿನರಿಗೆ ಹೊರಗಿನ ಪುರುಷ ಜಗತ್ತಿನೊಂದಿಗೆ ಸಂವಹನ ನಡೆಸಲು ನಿಷೇಧಿಸಲಾಗಿತ್ತು . ಅನೇಕ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ, ಈ ಮಹಿಳೆಯರು ಗಣನೀಯ ಆಸ್ತಿ ಹೊಂದಿದ್ದರೂ , ಆದರೆ ಅದನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಅಗತ್ಯವಾದ ಕಾನೂನು ಪರಿಣತಿಗೆ ಪ್ರವೇಶವಿರಲಿಲ್ಲ.ಕರಿಯಾವರ್ ಮತ್ತು ಇಂದೋರ್ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಏಜೆಂಟರಿಗೆ ಮೊದಲು ಪರ್ದಾಹ್ನಶಿನ್ಸ್ ಪರವಾಗಿ ಮನವಿಗಳನ್ನು ನಿಡಲು ಸೊರಾಬ್ಜಿ ಅವರಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಅನುಮತಿ ನೀಡಲಾಯಿತು,ಆದರೆ ಅವರು ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ, ಏಕೆಂದರೆ ಅವರು ಭಾರತೀಯ ಕಾನೂನು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ವೃತ್ತಿಪರ ನಿಲುವನ್ನು ಹೊಂದಿರಲಿಲ್ಲ.ಈ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಸೊರೊಬ್ಜಿ ಅವರು 1897 ರಲ್ಲಿ ಬಾಂಬೆ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಎಲ್ಎಲ್ಬಿ ಪರೀಕ್ಷೆ ಮತ್ತು 1899 ರಲ್ಲಿ ಅಲಹಾಬಾದ್ ಹೈಕೋರ್ಟ್ನ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಕನ ಪರೀಕ್ಷೆ ಪಾಸಾದರು.ಆದರೂ, ಅವರ ಯಶಸ್ಸುಗಳ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, 1923 ರ ವರೆಗೂ[೩] ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು ಕಾನೂನು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡುವುದನ್ನು ತಡೆಯುವ ಕಾನೂನು ಕಾರಣ ಸೊರಾಬ್ಜಿ ವಕೀಲರಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಡಲಿಲ್ಲ. ಪ್ರಾಂತೀಯ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಮಹಿಳಾ ಮತ್ತು ಅಪ್ರಾಪ್ತ ವಯಸ್ಕರನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಲು ಮಹಿಳಾ ಕಾನೂನು ಸಲಹೆಗಾರನನ್ನು ಒದಗಿಸಲು 1902 ರ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಸೊರಾಬ್ಜಿ ಇಂಡಿಯಾ ಆಫೀಸ್ಗೆ ಮನವಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು.1904 ರಲ್ಲಿ, ಬಂಗಾಳದ ವಾರ್ಡ್ಗಳ ನ್ಯಾಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಮಹಿಳಾ ಸಹಾಯಕರಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು ಮತ್ತು 1907 ರ ವೇಳೆಗೆ ಅಂತಹ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯದ ಅಗತ್ಯದಿಂದ ಸೊರಾಬ್ಜಿ ಅವರು ಬಂಗಾಳ, ಬಿಹಾರ, ಒರಿಸ್ಸಾ ಮತ್ತು ಅಸ್ಸಾಂನ ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು.ಮುಂದಿನ 20 ವರ್ಷಗಳ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿ ಸೊರಾಬ್ಜಿ 600 ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ಅನಾಥರ ಕಾನೂನುಬದ್ಧ ಹೋರಾಟಗಳಿಗೆ ಹೋರಾಡಿದ್ದಾರೆ, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಯಾವುದೇ ಶುಲ್ಕ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ . ಇದನ್ನು ಬಿಟ್ವೀನ್ ದ ಟ್ವಿಲೈಟ್ ಮತ್ತು ಆಕೆಯ ಎರಡು ಆತ್ಮಚರಿತ್ರೆಗಳ ಪೈಕಿ ಈ ಪ್ರಕರಣಗಳನ್ನು ಕುರಿತು ನಂತರ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ .1924 ರಲ್ಲಿ, ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಕಾನೂನು ವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಅನುಮತಿ ನಿಡಲಾಯಿತು, ಮತ್ತು ಸೊರಾಬ್ಜಿ ಕೊಲ್ಕತ್ತಾದಲ್ಲಿ ಅಭ್ಯಾಸವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು.ಹೀಗಾದರೂ, ಪುರುಷ ಪಕ್ಷಪಾತ ಮತ್ತು ತಾರತಮ್ಯದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ, ನ್ಯಾಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಅವರನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುವ ಬದಲು, ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸಲು ಸೀಮಿತಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟರು.ಸೊರಾಬ್ಜಿ ಹೈಕೋರ್ಟ್ನಿಂದ 1929 ರಲ್ಲಿ ನಿವೃತ್ತರಾದರು ಮತ್ತು ಲಂಡನ್ನಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದರು, ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀದುತಿದ್ದರು . 1954 ರ ಜುಲೈ 6 ರಂದು ಲಂಡನ್ನಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು.[೧೦]
ಸಮಾಜ ಮತ್ತು ಸುಧಾರಣಾ ಕೆಲಸ
ಬದಲಾಯಿಸಿ- ಶತಮಾನದ ತಿರುವಿನಲ್ಲಿ, ಸೊರಾಬ್ಜಿ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಅವರು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಹಿಳಾ ಕೌನ್ಸಿಲ್, ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಮಹಿಳಾ ಒಕ್ಕೂಟದ ಬಂಗಾಳ ಶಾಖೆ ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸೇವೆಯ ಬಂಗಾಳದ ಲೀಗ್ನೊಂದಿಗೆ ಗುರುತಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು.
- ಭಾರತ ದೆಶಕ್ಕೆ ತಮ್ಮ ಸೇವೆಗಳಿಗಾಗಿ, ಅವರು 1909 ರಲ್ಲಿ ಕೈಸರ್-ಇ-ಹಿಂದ್ ಚಿನ್ನದ ಪದಕವನ್ನು ಪಡೆದರು.
- ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಕಸಿಮಾಡಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ್ದಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಭಾರತೀಯ ಸಮಾಜದ ಮೇಲೆ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಕಾನೂನು ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಹೇರುವಿಕೆಯನ್ನು ನೋಡಲು ಬಯಸಿರಲಿಲ್ಲ."[೧೧]
- ತನ್ನ ವೃತ್ತಿಜೀವನದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ, ಸ್ವರಾಜ್ಯದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಮಹಿಳಾ ಹಕ್ಕುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಭಾರತೀಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರಚಾರವನ್ನು ಸೊರಾಬ್ಜಿ ಬೆಂಬಲಿಸಿದರು.
- ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಭಾರತೀಯ ಜೀವನ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಅವರು ಮಹತ್ತರವಾಗಿ ಬೆಂಬಲಿಸಿದರೂ, ಸೊರಾಬ್ಜಿ ಬಾಲ್ಯ ವಿವಾಹ ಮತ್ತು ವಿಧವೆಯರ ಸ್ಥಾನಮಾನದ ಬಗ್ಗೆ ಹಿಂದೂ ಕಾನೂನುಗಳನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಚಳವಳಿಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಿದರು.
- ಸಹ ಸುಧಾರಕ ಮತ್ತು ಸ್ನೇಹಿತ ಪಂಡಿತ ರಾಮಬಾಯಿಯೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು., ಸಾಮಾಜಿಕ ಬದಲಾವಣೆಯ ಹಿಂದಿರುವ ನಿಜವಾದ ಪ್ರಚೋದನೆಯು ಶಿಕ್ಷಣವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅನಕ್ಷರಸ್ಥ ಮಹಿಳೆಯರಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನವರು ಅದನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುವವರೆಗೂ ಮತದಾರರ ಚಳುವಳಿ ವಿಫಲವಾಗುವುದು ಎಂದು ಅವರು ನಂಬಿದ್ದರು.
- 1920 ರ ಅಂತ್ಯದ ವೇಳೆಗೆ, ಸೊರಾಬ್ಜಿ ಅವರು ತೀವ್ರವಾದ ವಿರೋಧಿ, ವಿರೋಧಿ ಧೋರಣೆಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು; ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆಯು ದೇಶದ ಹಿಂದೂ 'ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ' ನ ನಂಬಿಕೆಗಳು, ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘಿಸಿದೆ ಎಂದು ನಂಬಿದ್ದರು. 1927 ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ಅವರು ದೇಶದ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಮತ್ತು ಹಿಂದೂ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು.[೧೨]
- ಕ್ಯಾಥರೀನ್ ಮಾಯೊ ಅವರ ಮದರ್ ಇಂಡಿಯಾ (1927) ಎಂಬ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಸ್ವಯಂ-ನಿಯಮದ ಮೇಲಿನ ಧಾರ್ಮಿಕ ಆಕ್ರಮಣವನ್ನು ಅವರು ಧನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ವೀಕ್ಷಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಮಹಾತ್ಮಾ ಗಾಂಧಿ ಅವರ ಅಸಹಕಾರ ಅಭಿಯಾನವನ್ನು ಖಂಡಿಸಿದರು.
- ನಂತರದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸುಧಾರಣೆಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲು ಬೇಕಾದ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಖರ್ಚು ಮಾಡುವ ರಾಜಕೀಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನಗಳನ್ನು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಲು ಅವರು ಭಾರತ ಮತ್ತು ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳಿಗೆ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಿದರು.
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
ಬದಲಾಯಿಸಿ- ↑ "First lady – Moneylife". Archived from the original on 2014-02-22. Retrieved 2017-11-15.
- ↑ "University strengthens ties with India". Cherwell. 13 December 2012.
- ↑ ೩.೦ ೩.೧ S. B. Bhattacherje (2009). Encyclopaedia of Indian Events & Dates. Sterling Publishers. p. A-118. ISBN 9788120740747.
- ↑ Sorabji, Cornelia (1934). India Calling: The Memories of Cornelia Sorabji. London: Nisbet & Co. p. 2.
- ↑ Rappaport, p. 659
- ↑ Sorabji, Cornelia (1934). India Calling: The Memories of Cornelia Sorabji. London: Nisbet & Co. Ltd. p. 6.
- ↑ Sorabji, Cornelia. India Calling: The Memories of Cornelia Sorabji. London: Nisbet & Co. p. 20.
- ↑ Mary Hobhouse, Open University, Retrieved 26 July 2015
- ↑ "UK honours Cornelia Sorabji". Hindustan Times. 25 May 2012. Archived from the original on 28 ಮೇ 2012. Retrieved 15 ನವೆಂಬರ್ 2017.
- ↑ "Cornelia Sorabji" Making Britain Database The Open University. Accessed 2015-04-11
- ↑ Rappaport, pp. 660–1
- ↑ Matthew, p. 644
ಹೆಚ್ಚಿನ ಓದಿಗಾಗಿ
ಬದಲಾಯಿಸಿ- Blain, Virginia, et al.,The Feminist Companion to Writers in English: Women Writers from the Middle Ages to the Present (New Haven : Yale University Press, 1990)
- Burton, Antoinette, At The Heart of the Empire: Indians and the Colonial Encounter in Late-Victorian Britain (Berkeley: University of California Press, 1998)
- Matthew, H.C.G and Brian Harrison, ed., Oxford Dictionary of National Biography (Oxford : Oxford University Press, 2004)
- Mossman, Mary Jane, The First Women Lawyers: A Comparative Study of Gender, Law and the Legal Professions (Toronto: Hart Publishing, 2007)
- Rappaport, Helen, Encyclopedia of Women Social Reformers (Santa Barbara : ABC CLIO, 2001)
- Sorabji, Richard, Opening Doors: The Untold Story of Cornelia Sorabji (2010)
- Soranji, Cornelia, India Calling: Memories of Cornelia Sorabji (London: Nisbet & Co., 1934)
- Zilboorg, Caroline, ed. Women's Firsts (New York : Gale, 1997)
- Innes, C.L. 'A History of Black and Asian Writers in Britain' (Cambridge: Cambridge University Press, 2008). Contains a Chapter on Cornelia and Alice Pennell Sorabji.
ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು
ಬದಲಾಯಿಸಿ- Cornelia Sorabji images Archived 2007-11-21 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. Link to images of Sorabji at the National Portrait Gallery website
- Mother India Link to a copy of Katherine Mayo's, Mother India, available through Australia's Project Gutenberg
- 'Celebrating Indian legacy in Oxford' Archived 2013-04-27 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. University of Oxford Press Release, March 2010
- 'Opening Doors: The Untold Story of Cornelia Sorabji – Reformer, Lawyer and Champion of Women's Rights in India' Public lecture by Professor Richard Sorabji