ಸದಸ್ಯ:Yaharipriya/ನನ್ನ ಪ್ರಯೋಗಪುಟ1

ನಂಜನಗೂಡು

ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯದ ಮೈಸೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಒಂದು ತಾಲ್ಲೂಕು ಪಟ್ಟಣ. ನಂಜನಗೂಡು ಕಪಿಲ ನದಿಯ ದಂಡೆಯಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಧಾರ್ಮಿಕ ಹಾಗೂ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪಟ್ಟಣ. ಇಲ್ಲಿರುವ ಶ್ರೀಕಂಠೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯವು ಒಂದು ಶ್ರೇಷ್ಠವಾದ ಧಾರ್ಮಿಕ ಕೇಂದ್ರ. "ದಕ್ಷಿಣ ಕಾಶಿ" ಎಂದು ನಂಜನಗೂಡು ವಿಖ್ಯಾತಿ ಪಡೆದಿದೆ. ನಂಜನಗೂಡು ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಮುಖ್ಯ ಕಾರ್ಯಾಲಯ ಆಗಿರುವ ಈ ನಗರವು "ದೇವಾಲಯದ ಪಟ್ಟಣ" ಎಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧ.ಇದು ಮೈಸೂರಿನಿಂದ ಸುಮಾರು ೨೩ ಕಿ.ಮಿ. ಅಂತರದಲ್ಲಿದೆ.

ಮೈಸೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ನಂಜನಗೂಡು ಪ್ರಮುಖ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. ಮೈಸೂರು-ಊಟಕಾಮಂಡ್ (ಊಟಿ) ರಸ್ತೆಯ ಮೇಲೆ, ಅನೇಕ ಬಹುರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಂಪನಿಗಳು ತಮ್ಮ ಘಟಕಗಳನ್ನು ಕೈಗಾರಿಕಾ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿವೆ. ಪ್ರಮುಖವಾದವುಗಳೆಂದರೆ ನೆಸ್ಲೆ, ಟಿವಿಎಸ್, ಎಸ್.ಕುಮಾರ್ ಮತ್ತು ಎಟಿ & ಎಸ್. ನೇಯ್ಗೆ ಮತ್ತು ರೇಷ್ಮೆ ಉದ್ಯಮಗಳು ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ಇವೆ. ನಂಜನಗೂಡು ಪಟ್ಟಣದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳುಂಟು.

ಇತಿಹಾಸ

ಸುಮಾರು ಒಂದು ಸಾವಿರ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ನಂಜನಗೂಡು ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಶೈವ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. ೧೧ ನೇ - ೧೨ ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಚೋಳ ರಾಜರು ದೇವಾಲಯದ ನಿರ್ಮಾಣವನ್ನು ಹೊಯ್ಸಳರು ಮತ್ತು ವಿಜಯನಗರ ರಾಜರಿಂದ ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ಸೇರ್ಪಡೆಗಳೊಂದಿಗೆ ರೂಪಿಸಿದರು.ಈ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ನಂತರ ಹೊಯ್ಸಳ ರಾಜರು ನವೀಕರಿಸಿದರು. ಮೈಸೂರು ಒಡೆಯರ್ ರಾಜರು ದೇವಾಲಯವನ್ನು ನವೀಕರಿಸಲು ವಿವಿಧ ಅನುದಾನವನ್ನು ಮಾಡಿದರು.

ಭೌಗೋಳಿಕ ಸ್ಥಾನ

ತಾಲ್ಲೂಕು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿದೆ. ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ತಿರುಮಕೂಡ್ಲು ನರಸೀಪುರ ಮತ್ತು ಚಾಮರಾಜನಗರ,ಉತ್ತರದಲ್ಲಿ ಮೈಸೂರು, ದಕ್ಷಿಣದಲ್ಲಿ ಚಾಮರಾಜನಗರ ಮತ್ತು ಗುಂಡ್ಲುಪೇಟೆ, ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿ ಹೆಗ್ಗಡದೇವನಕೋಟೆ ತಾಲ್ಲೂಕುಗಳಿವೆ. ಇದರ ವಿಸ್ತೀರ್ಣ ೯೮೨ ಚ.ಕಿ.ಮೀ., ತಾಲ್ಲೂಕು ಜನಸಂಖ್ಯೆ ೩,೫೮,೪೧೫ (೨೦೦೧) ಹಾಗೂ ಪಟ್ಟಣದ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ೫೦,೫೯೮ (೨೦೧೧). ಚಿಕ್ಕಯ್ಯನ ಛತ್ರ, ಬಿಳಿಗೆರೆ, ಹುಲ್ಲಹಳ್ಳಿ, ದೊಡ್ಡ ಕವಲಂದೆ, ನಂಜನಗೂಡು ಇವು ಈ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಹೋಬಳಿಗಳು.೧೮೮ ಗ್ರಮಗಳು ನಂಜನಗೂಡಿನ ತಾಲ್ಲೂಕಿನಲ್ಲಿದೆ.

ಅಕ್ಷಾಂಶ ೧೨.೨ ಮತ್ತು ರೇಖಾಂಶ ೭೬.೭ ನಂಜನಗೂಡಿನ ಭೂಗೋಳೀಯವಾಗಿದೆ. ನಂಜನಗೂಡು ಗ್ರಾಮದ ಬೆಂಗಳೂರು ರಾಜ್ಯ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿದೆ. ಇದು ನಂಜನಗೂಡಿನಿಂದ ಸುಮಾರು ೧೩೫.೭ ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ನಂಜನಗೂಡಿನಿಂದ ಹತ್ತಿರದ ಇತರ ರಾಜ್ಯ ರಾಜಧಾನಿ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ೨೭೬ ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಇತರ ಸುತ್ತುವರಿದ ರಾಜ್ಯದ ರಾಜಧಾನಿಗಳು ಪಾಂಡಿಚೆರಿ ೩೪೦.೯ ಕೆ.ಎಂ., ತಿರುವನಂತಪುರಂ ೩೯೧.೯ ಕೆ.ಎಂ., ಚೆನ್ನೈ ೪೦೫.೨ ಕೆ.ಎಂ.,

ಮೇಲ್ಮೈ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳು

ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ನೆಲ ಈಶಾನ್ಯದ ಕಡೆಗೆ ಇಳಿಜಾರಾಗಿದೆ. ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಗುಡ್ಡಗಳಿವೆ. ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಇದು ಮೈದಾನ ಪ್ರದೇಶ. ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಮುಖ್ಯ ನದಿ ಕಪಿಲಾ. ವಾಯುವ್ಯದಲ್ಲಿ ಹೆಗ್ಗಡದೇವನಕೋಟೆ ಮತ್ತು ನಂಜನಗೂಡು ತಾಲ್ಲೂಕುಗಳ ಗಡಿಯಾಗಿ ಹರಿಯುವ ಈ ನದಿ ಅನಂತರ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಉತ್ತರ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಪೂರ್ವಾಭಿಮುಖವಾಗಿ ಹರಿಯುತ್ತದೆ. ನಂಜನಗೂಡು ಪಟ್ಟಣದ ಬಳಿ ಇದರ ಹರಿವು ಈಶಾನ್ಯ ದಿಕ್ಕಿಗೆ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮುಂದೆ ಈ ನದಿ ತಿರುಮಕೂಡ್ಲು ನರಸೀಪುರ ತಾಲ್ಲೂಕನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತದೆ. ಗುಂಡ್ಲುಪೇಟೆ ತಾಲ್ಲೂಕಿನಿಂದ ಹರಿದು ಬರುವ ಗುಂಡ್ಲು ಹೊಳೆ ಈ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ನಡುವೆ ಉತ್ತರದ ಕಡೆಗೆ ಮುಂದುವರಿದು ನಂಜನಗೂಡು ಪಟ್ಟಣದಲ್ಲಿ ಕಪಿಲಾ ನದಿಯನ್ನು ಸೇರುತ್ತದೆ.

ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಬಹುಪಾಲು ಕಣಶಿಲೆ ಮತ್ತು ಫೆಲ್‍ಸ್ಟಾರ್‍ನಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದು, ಕೆಂಪು ನುರುಜು ಹಾಗೂ ಕಪ್ಪು ಎರೆಮಣ್ಣುಗಳಿವೆ. ಗುಂಡ್ಲು ಹೊಳೆ ಮಳೆಗಾಲದಲ್ಲಿ ದಡ ಮೀರಿ ಹರಿದು ಇಕ್ಕೆಲಗಳಲ್ಲೂ ಮೆಕ್ಕಲುಮಣ್ಣನ್ನು ತಂದು ತುಂಬುತ್ತದೆ. ಕಪಿಲಾ ನದಿಯ ದಡಗಳಲ್ಲೂ ಮೆಕ್ಕಲುಮಣ್ಣು ಹರಡಿದೆ. ಕೋಣೂರಿನ ಬಳಿಯಲ್ಲಿ ಕಲ್ನಾರಿನ ನಿಕ್ಷೇಪವುಂಟು. ಅಂಬಳೆ, ವಳಗೆರೆಗಳಲ್ಲಿ ಚಿನ್ನ ತೆಗೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಗುಂಡ್ಲು ಹೊಳೆಯ ದಡಗಳಲ್ಲಿ ಸುಣ್ಣಕಲ್ಲು, ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಮ್ಯಾಗ್ನಸೈಟ್ ಮತ್ತು ಕ್ರೋಮೈಟ್, ವಾಯುವ್ಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಬಳಪದ ಕಲ್ಲು ಇವೆ. ತಗಡೂರು ಮತ್ತು ಚಿನ್ನಂಬಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಗೆಬಂಗಾರವನ್ನು ತೆಗೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ತಾಲ್ಲೂಕಿನಲ್ಲಿ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಸರಾಸರಿ ಸು. ೫೯೧ ಮಿ.ಮೀ. ಮಳೆಯಾಗುತ್ತ.

ಕೃಷಿ

ಕಪಿಲಾ ನದಿಯ ಎಡದಂಡೆಯಲ್ಲಿ ರಾಮಪುರ ನಾಲೆಯೂ ಬಲದಂಡೆಯಲ್ಲಿ ಹುಲ್ಲಹಳ್ಳಿ ನಲೆಯೂ ಈ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಉತ್ತರ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಸಾಗಿ ವಿಶಾಲವಾದ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ನೀರಾವರಿ ಸೌಲಭ್ಯ ಒದಗಿಸಿವೆ. ನುಗು ಅಣೆಕಟ್ಟಿನಿಂದ ಬರುವ ನಾಲೆ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ದಕ್ಷಿಣ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗಗಳಿಗೆ ನೀರೊದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಉತ್ತಮ ನೀರಾವರಿ ಸೌಲಭ್ಯವಿರುವುದರಿಂದ ಭತ್ತ ಈಗ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಮುಖ್ಯ ಬೆಳೆ. ಸ್ವಲ್ಪ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಕಬ್ಬು, ಕಡಲೆಕಾಯಿ ಮತ್ತು ದ್ವಿದಳ ಧಾನ್ಯಗಳನ್ನೂ ಬೆಳೆಯುತ್ತಾರೆ. ಜೋಳ ಮತ್ತು ರಾಗಿ ಮುಖ್ಯ ಖುಷ್ಕಿ ಬೆಳೆಗಳು. ನೆಲಗಡಲೆ, ದ್ವಿದಳ ಧಾನ್ಯಗಳು, ಹತ್ತಿ ಇವೂ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ತೆಂಗಿನ ತೋಟಗಳಿವೆ. ನಂಜನಗೂಡಿನ ಸುತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುವ ರಸಬಾಳೆ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾದದ್ದು.ತಾಲ್ಲೂಕಿನಲ್ಲಿ ಕೆರೆಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಕಡಿಮೆ.

ಆರ್ಥಿಕತೆ

ನಂಜನಗೂಡು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ನಂಜನಗೂಡು ಕೈಗಾರಿಕಾ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿರುವ ಅನೇಕ ಉದ್ಯಮಗಳಿಗೆ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ, ಇದು 534 ಎಕರೆ (೨.೧೬ ಕಿಮಿ ೨) ವಿಸ್ತರಿಸಿದೆ. ಇದು ಈಗ ಮುಚ್ಚಿದ ಸುಜಾತಾ ಟೆಕ್ಸ್ಟೈಲ್ ಮಿಲ್ಸ್ ಯೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು, ಇದು ಅದರ ಉತ್ತುಂಗದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು ೩೦೦೦ ಜನರನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಅಂದಿನಿಂದ, ಎಸ್.ಟಿ.ಎಮ್ ಮುಚ್ಚಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಇತರ ಉದ್ಯಮಗಳು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದವು. ನಂಜನಗೂಡಿನಲ್ಲಿ ೩೬ ಪ್ರಮುಖ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು, ೧೨ ಮಧ್ಯಮ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ೩೫ ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಘಟಕಗಳಿವೆ. ಎನ್ಐಎ ಪ್ರಕಾರ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ನಂತರ ನಂಜನಗೂಡು ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ತಲಾಕ್ನಲ್ಲಿ ಎರಡನೇ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ತೆರಿಗೆ ಪಾವತಿ (ವರ್ಷಕ್ಕೆ ರೂ ೪೦೦ ಕೋಟಿಗಳ ಮಾರಾಟ ತೆರಿಗೆ) ಆಗಿದೆ. ನಂಜನಗೂಡಿನ ಬನ್ನರಿ ಅಮ್ಮನ್ ಸಕ್ಕರೆ ಕಾರ್ಖಾನೆಯಲ್ಲಿ ೭,೫೦೦ ಟಿಸಿಡಿ ಕಬ್ಬಿನ ಪುಡಿ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವಿದೆ.

ಇತರ ಆಕರ್ಷಣೆಗಳು

ನಂಜನಗೂಡಿನ ೧೦೦ ಕಿಮೀ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯೊಳಗೆ ಇರುವ ಸುಂದರ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಬಂಡೀಪುರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನ, ಶಿವಸಮುದ್ರಂ, ಕಬಿನಿ ಜಲಾಶಯ ಇತ್ಯಾದಿ ಸೇರಿವೆ.ಮೈಸೂರಿನ ಸತುರು, ಮಾಲೆ ಮಹದೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನ ಮತ್ತು ದೇವನೂರು ಮಠ (ಮಹಾ ಸಂತ ಗುರುಮಲೇಶ್ವರ), (ದೇವನೂರ್ ಗ್ರಾಮ, ನಂಜನಗೂಡು ತಾಲ್ಲೂಕು) -೫೭೧೩೦೧, ನಂಜನಗೂಡುನಿಂದ ೧೫ ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ಚಾಮುಂಡಿ ಬೆಟ್ಟದ ಚಾಮುಂಡೇಶ್ವರಿ ದೇವಾಲಯ.ನಂಜನಗೂಡು ಕೂಡ ಸುಂದರವಾದ ಚಿಕ್ಕ ದೇವಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು ಹಚ್ಚ ಹಸಿರಿನ ಸಸ್ಯಗಳಿಂದ ತುಂಬಿರುವ ಥಂಡವಪುರ ಮತ್ತು ಚಿನ್ನದಾಗುದಿಹಿಂಡಿಗಳಂತಹ ಸುಂದರವಾದ ಹಳ್ಳಿಗಳಿಂದ ಆವೃತವಾಗಿದೆ. ಈ ಹಳ್ಳಿಗಳು ಒಂದು ಗಂಟೆ ಅಂತರದಲ್ಲಿವೆ ಮತ್ತು ದಿನ ಪ್ರಯಾಣ ಮತ್ತು ಪಿಕ್ನಿಕ್ಗಳಿಗೆ ಬಳಸಬಹುದು.

ಆಯುರ್ವೇದ ಶ್ರೀ ಬಿ.ವಿ. ಪಂಡಿತ್ ಅವರು ತಯಾರಿಸಿದ ಆಯುರ್ವೇದ ಔಷಧಿಗಳಿಗೆ ನಂಜನಗೂಡು ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಅವರಿಂದ ಸ್ಥಾಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಸದ್ವೈದಯಶಾಲಾ ಜನರು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇಲ್ಲಿ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾದ ಆಯುರ್ವೇದ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹಿಂದಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ (೧೯೫೦-೭೦) ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ 'ನಂಜನಗೂಡು ಹಾಲುಪುಡಿ' ಎಂಬ ಹಲ್ಲಿನ ಪುಡಿ ಬ್ರ್ಯಾಂಡ್ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲೆಲ್ಲಾ ಬಹಳ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ ಬಿ.ವಿ. ಪಂಡಿತ್ ಅವರ ಮಗಳಾದ ಕಲ್ಪನಾ ಪಂಡಿತ್ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಚಲನಚಿತ್ರ ನಟ.

ನೋಡಲು ಸ್ಥಳಗಳು

ನಂಜುಂಡೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯ

ಶ್ರೀನಂತೇಶ್ವರ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಲಾರ್ಡ್ ನಂಜುಂಡೇಶ್ವರನಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾದ ದೊಡ್ಡ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಕಾರಣ ಈ ಪಟ್ಟಣ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಗೌತಮ ಋಷಿಯು ಸ್ವಲ್ಪ ಕಾಲ ಇಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದು, ಶಿವನ ವಿಗ್ರಹ ರೂಪವಾದ ಲಿಂಗಂ ಅನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದನೆಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ನಂಜನಗೂಡು ದಕ್ಷಿಣ ಕಾಶಿ ಅಥವಾ ದಕ್ಷಿಣದ ವಾರಣಾಸಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಮಹಾದ್ವಾರದಿಂದ ಒಳಗೆ ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತಿದ್ದಂತೆಯೇ ದೊಡ್ಡ ತೆರೆದ ಅಂಗಳವುಂಟು. ಇದರ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸುಂದರವಾದ ಒಂದು ವಸಂತ ಮಂಟಪ, ಆಗ್ನೇಯದಲ್ಲಿ ಪಾಕಶಾಲೆ ಮತ್ತು ಈಶಾನ್ಯದಲ್ಲಿ ಉಗ್ರಾಣ ಇವೆ. ದಕ್ಷಿಣದ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪ್ರವೇಶದ್ವಾರವುಂಟು. ಅಂಗಳದ ಇಕ್ಕೆಲದಲ್ಲೂ ಎತ್ತರದ ಎರಡು ಕಂಬಸಾಲುಗಳು ಉದ್ದುದ್ದವಾಗಿ ಹಬ್ಬಿವೆ. ಒಳಸಾಲಿನ ಹಿಂದಿನ ಅಂಕಣಗಳಲ್ಲಿ ಮೂರ್ತಿಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅಂಗಳದ ಹಿಂದೆ ದೇವಾಲಯದ ಹಿಂಗೋಡೆಯವರೆಗೂ ಇರುವ ಈ ಭಾಗ ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಆಚ್ಛಾದಿತವಾಗಿರುವುದಲ್ಲದೆ ಅಂಗಳಕ್ಕಿಂತ ಸ್ವಲ್ಪ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿರುವ ಗುಡಿಗಳನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಉಳಿದ ಭಾಗವನ್ನೆಲ್ಲ ಉದ್ದುದ್ದವಾಗಿ ಹಬ್ಬಿರುವ ಕಂಬಸಾಲುಗಳು ವಿಂಗಡಿಸುತ್ತವೆ. ಅಂಗಳದಿಂದ ಮುಂದಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆಯೇ ಮೊದಲು ಸಿಗುವುದು ಬಸವನಕಟ್ಟೆ. ಇದು ವಸಂತ ಮಂಟಪದ ಎದುರಿಗೆ ಇರುವ ವಿಶಾಲವಾದ ಜಗತಿ. ಇದರ ಮೇಲೆ ಮಧ್ಯಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಚಾವಣಿಯನ್ನೂ ಮೀರಿ ಮೇಲೆದ್ದಿರುವ ಅಷ್ಟಮುಖದ ಶಿಲಾದೀಪಸ್ತಂಭವಿದೆ. ಇದರ ಈಶಾನ್ಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿರುವುದು ಬೃಹನ್ನಂದಿಯ ಗುಡಿ. ಕಟ್ಟೆಯ ವಾಯುವ್ಯದಲ್ಲಿ ಎತ್ತರವಾದ ಅಧಿಷ್ಠಾನದ ಮೇಲಿರುವುದು ತಾಂಡವೇಶ್ವರ ಗುಡಿ. ಕಟ್ಟೆಯ ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕೆ ಇರುವ ಮತ್ತೊಂದು ಮಹಾದ್ವಾರ ಈಗ ಕಟ್ಟಡದ ಒಳಗೆ ಸೇರಿಹೋಗಿದೆ. ಆದರೆ ಹಿಂದೆ ಇದು ದೇವಾಲಯದ ಮುಖ್ಯ ಪ್ರವೇಶದ್ವಾರವಾಗಿತ್ತು. ಇದರ ಕೆಳಭಾಗ ಕಲ್ಲಿನ ಕಟ್ಟಡ. ಇದರ ಚಾವಣಿಯ ಮೇಲೆ ಐದು ಅಂತಸ್ತುಗಳು ಮತ್ತು ಚಿನ್ನದ ಗಿಲೀಟಿನ ಐದು ಕಲಶಗಳು ಇರುವ ಸುಮಾರು ೧೮ ಮೀ. ಎತ್ತರದ ಇಟ್ಟಿಗೆ ಮತ್ತು ಗಾರೆಯ ಶಿಖರವುಂಟು. ಈ ಮಹಾದ್ವಾರಕ್ಕೆ ಸೇರಿದಂತೆಯೇ ಬಲಪಾಶ್ರ್ವ ಮತ್ತು ಮುಂಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಚಿಕ್ಕ ಗುಡಿಗಳಿವೆ. ಎಡಪಾಶ್ರ್ವದಲ್ಲಿ ನವಗ್ರಹಗಳಿರುವ ಒಂದು ಆವರಣವೂ ಅದರ ಹಿಂದೆ ಯಜ್ಞಶಾಲೆಯೂ ಇವೆ. ಈ ಮಹಾದ್ವಾರದ ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕಿರುವುದೇ ಶ್ರೀಕಂಠೇಶ್ವರ ಲಿಂಗವಿರುವ ಮೂಲ ಗುಡಿ. ಇದಕ್ಕೂ ಮಹಾದ್ವಾರಕ್ಕೂ ಮಧ್ಯೆ ಒಂದು ಕಲ್ಲಿನ ಬಲಿಪೀಠವೂ ಅದರ ಮೇಲೆ ಹಿತ್ತಾಳೆಯ ಹೊದಿಕೆಯಿರುವ ಸುಮಾರು ೭.೬ ಮೀ. ಎತ್ತರದ ಮರದ ಯಷ್ಟಿ ಇರುವ ಧ್ವಜಸ್ತಂಭವೂ ಇದೆ. ಇಡೀ ದೇವಾಲಯ ಒಂದು ಕಾಲದ ರಚನೆಯಲ್ಲ. ದೇವಾಲಯದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠ ನಾಲ್ಕು ಘಟ್ಟಗಳನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಬಹುದು. ಶ್ರೀಕಂಠೇಶ್ವರ ಲಿಂಗ, ಗರ್ಭಗುಡಿ ಪ್ರದಕ್ಷಿಣಾಪಥ ಮತ್ತು ಬಹುಶಃ ಒಳಮಂಟಪ ಇವು ಬಹು ಪ್ರಾಚೀನವಾದುವು. ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು ೨೦೦ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ವಿಗ್ರಹಗಳು ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪಿತವಾಗಿವೆ. ದೇವಾಲಯದ ಪ್ರಾಕಾರದ ಹಾರದ ಕೋಷ್ಠಗಳಲ್ಲಿ ಗಾರೆಯಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ೧೨೨ ದೇವಮೂರ್ತಿಗಳಿವೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಅಷ್ಟದಿಕ್ಪಾಲಕರು, ವೀರಭದ್ರ, ನಾರಾಯಣ, ೧೦ ವಿವಿಧ ದಕ್ಷಿಣಾ ಮೂರ್ತಿಗಳು. ೭ ಬಗೆಯ ತಾಂಡವೇಶ್ವರ ಮೂರ್ತಿಗಳು, ೧೬ ಬಗೆಯ ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯ ವಿಗ್ರಹಗಳು, ೨೫ ಲೀಲಾಮೂರ್ತಿಗಳು, ೩೨ ಬಗೆಯ ಗಣಪತಿಗಳು, ಸಪ್ತಮಾತೃಕೆಯರು ಮೊದಲಾದವರ ಮೂರ್ತಿಗಳು ಇವೆ. ಇವು ಶಿಲ್ಪಶಾಸ್ತ್ರ ಅಧ್ಯಯನ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಬಹು ಮುಖ್ಯವಾದವು. ಅಲ್ಲದೆ ಮಹಾದ್ವಾರದ ಒಳಗೆ ಅಂಗಳದ ಸುತ್ತಣ ಹಾರದಲ್ಲೂ ಇಂಥವೇ ಮೂರ್ತಿಗಳಿವೆ. ಇವೂ ೧೯ನೆಯ ಶತಮಾನದವು. ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಹಿಂದಿನಿಂದಲೂ ಸಂಗ್ರಹವಾಗಿರುವ ಅನೇಕ ವಸ್ತುವಾಹನಗಳುಂಟು. ದೊಡ್ಡ ತೇರು ಮತ್ತು ಪಾರ್ವತಿಯ ತೇರು ೧೮೧೯ರಲ್ಲಿ ಮುಮ್ಮಡಿ ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಒಡೆಯರು ಮಾಡಿಸಿಕೊಟ್ಟವು. ಇವರೂ ಇವರ ಪತ್ನಿಯರೂ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ಬೆಳ್ಳಿಕುದುರೆ ವಾಹನ (೧೮೩೦), ಬೆಳ್ಳಿ ಮಂಟಪ ಮತ್ತು ಬೆಳ್ಳಿ ಆನೆ (೧೮೩೪), ಬೆಳ್ಳಿ ಬಸವ (೧೮೪೮), ರುದ್ರಾಕ್ಷಿ ಮಂಟಪ, ಕುದುರೆವಾಹನ (೧೮೪೭), ಕೈಲಾಸ ವಾಹನ (೧೮೫೨), ಶೇಷವಾಹನ ಮೊದಲಾದವು ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿವೆ. ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನ್ ಕೊಟ್ಟಿರುವ ಪಂಚರತ್ನಖಚಿತ ಬೆಳ್ಳಿ ಬಟ್ಟಲು ಮತ್ತು ಪಚ್ಚೆಹಾರ, ಶೃಂಗೇರಿಯ ನರಸಿಂಹಭಾರತಿ ಸ್ವಾಮಿಗಳು ಕೊಟ್ಟಿರುವ ಎರಡು ಚಿನ್ನದ ಆಭರಣಗಳು ಮೊದಲಾದ ನೂರಾರು ಆಭರಣಗಳು ಇವೆ. ಈ ದೇವಾಲಯ ವರ್ಷವಿಡೀ ದೇಶದ ವಿವಿಧ ಭಾಗಗಳಿಂದ ಭಕ್ತರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತದೆ. ಸೋಮವಾರ ಮತ್ತು ಹುಣ್ಣಿಮೆಯ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ. ಪ್ರತಿ ಹುಣ್ಣಿಮೆಯಂದು ರಾತ್ರಿ ರಥೋತ್ಸವವುಂಟು. ಅಲ್ಲದೆ ಇಲ್ಲಿ ಎರಡು ವಾರ್ಷಿಕ ಜಾತ್ರೆಗಳಾಗುತ್ತವೆ. ಅಕ್ಟೋಬರ್-ನವಂಬರ್ನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವುದು ತ್ರಿರಥ (ಚಿಕ್ಕ ಜಾತ್ರೆ); ಮಾರ್ಚ್-ಏಪ್ರಿಲ್ನಲ್ಲಿ ಜರುಗುವುದು ಪಂಚ ರಥ (ದೊಡ್ಡ ಜಾತ್ರೆ). ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳ ಉಪಯೋಗಕ್ಕಾಗಿ ಇಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಛತ್ರಗಳಿವೆ. ನಂಜನಗೂಡಿನ ನಂಜುಂಡೇಶ್ವರನನ್ನು ಅನೇಕ ಜನ ಕುಲದೈವವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ಸುತ್ತಿನ ಜನಪದದಲ್ಲಿ ನಂಜುಂಡನಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಸ್ಥಾನವುಂಟು.

ಈ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಮೂಲತಃ ೯ ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಗಂಗಾ ಆಡಳಿತಗಾರರು ಈ ಪ್ರದೇಶದ ಆಕ್ರಮಣದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಿದರು. ದೇವಾಲಯದ ವಾಸಿಸುವ ದೇವತೆ ನಂತರ ಹಕಿಮ್ ನಂಜುಂಡ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿತು; ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನ್ ನೀಡಿದಂತೆ, ದೇವರಿಗೆ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ನಂತರ ಅವರ ನೆಚ್ಚಿನ ಆನೆಯು ಗುಣಮುಖವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದೇ ಕಥೆಯನ್ನು ಹೈದರ್ ಕೂಡಾ ನೀಡಲಾಗಿದೆ (ಮೈಸೂರು ಗೆಝೆಟಿಯರ್ ಪ್ರಕಾರ)! ದೇವಾಲಯದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ದೇವತೆಯಾದ ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನನ ಶಪಥದ ನಂತರ, ಅವರ ನೆಚ್ಚಿನ ಮತ್ತು ಪ್ರೀತಿಯ ಆನೆ ಲಾರ್ಡ್ನಿಂದ ದೃಷ್ಟಿಗೆ ಸಿಕ್ಕಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ನಂತರ ಸುಲ್ತಾನ್ ಜೇಡ್ನಿಂದ ಮಾಡಿದ ಲಿಂಗವನ್ನು ಪಚ್ಚೆ ಹಾರದೊಂದಿಗೆ ಮತ್ತು ದೇವಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ದಾನ ಮಾಡಿದರು. ಇಂದು ವೈದ್ಯ ನಂಜುಂಡೇಶ್ವರನು ತನ್ನ ನಂಬಿಕಸ್ಥರಿಗೆ ವೈದ್ಯನಾಗಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕಪಿಲಾ ನದಿಯ ಸ್ನಾನದ ನಂತರ ಒಂದು ಔಪಚಾರಿಕ ಆಚರಣೆಯನ್ನು ಉರುಲು ಸೆವ್ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಇಂದಿಗೂ ಆರಾಧಕರು ನೋಡುತ್ತಾರೆ.

ವೇದ ಬ್ರಹ್ಮ. ಟಿ.ಎಸ್. ವಿಶ್ವೇಶ್ವರ ದೀಕ್ಷಿತ್ ಲಾರ್ಡ್ ನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಶ್ರೀ ಶ್ರೀಕಾಂತೇಶ್ವರ ಸುಪ್ರಭಾತಾ ಕಥಾತ್ರಮ್ನ ಸಂಯೋಜಕರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ನಂಜನಗೂಡಿನ ಶ್ರೀಕಾಂತೇಶ್ವರ. ಶ್ರೀ. ಟಿ.ಎಸ್ ವಿಶ್ವೇಶ್ವರ ದೀಕ್ಷಿತ್ ಹಲವಾರು ವೇದಗಳಲ್ಲಿ ಕಲಿತ ಸಂಸ್ಕೃತ ವಿದ್ವಾಂಸರಾಗಿದ್ದರು (ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಯಜುರ್ವೇದ) ಮತ್ತು ಘಾನಾ ಕ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಪರಿಣತಿ ಪಡೆದಿದ್ದರು - ಇದು ವೇದಗಳ ಮೂಲತತ್ವವಾಗಿದೆ. ಅವರು ಶ್ರೀ ಶಾರದಾ ಸುಪ್ರಭಾತ ಮತ್ತು ಶ್ರೀ ಶಾರದಾ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಶ್ರೀ ಚಂದ್ರಮೌಲಿಶ್ವರ ಸುಪ್ರಭತ, ಶೃಂಗೇರಿ ಮತ್ತು ವಿ.ವಿ. ಮೊಹಲ್ಲ, ಮೈಸೂರು ಶ್ರೀ ಶ್ರೀ ಚಂದ್ರಮೌಲಿಷ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನವನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಘಾನಾ ಪತಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಶಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಅಲಂಕರಾ ಶಾಸ್ತ್ರ, ಜ್ಯೋತಿಷ್ಯ ಶಾಸ್ತ್ರ (ಜ್ಯೋತಿಷ್ಯ), ತರ್ಕ ಮತ್ತು ವಕರಾಣ (ಸಾಹಿತ್ಯ) ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಿದರು. ಸಂಸ್ಕೃತ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೆ ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗಾಗಿ ಅನುಕ್ರಮವಾಗಿ ಶೃಂಗೇರಿ ಶಾರದಾ ಪೀಠಮ್ ಮತ್ತು ಕಾಂಚಿ ಕಾಮಕೋಟಿ ಪೀತಮ್ ಅವರ ಮೈದಾನ ಮಹಾರಾಜ, ಅವರ ಪವಿತ್ರತೆಗಳನ್ನು ಅವರು ಹಲವಾರು ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು.

ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಎರಡು ಬಾರಿ ಸಾವಿರಾರು ಆರಾಧಕರು ಪ್ರಸಿದ್ದ ರಥೋತ್ಸವಕ್ಕಾಗಿ ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ದೊಡ್ಡ ಜಾತ್ರೆ ಮತ್ತು ಚಿಕಾ ಜಾತ್ರೆ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಶ್ರೀಕಾಂತೇಶ್ವರ, ದೇವತೆ ಪಾರ್ವತಿ, ಗಣಪತಿ, ದೇವರು ಸುಬ್ರಮಣ್ಯ ಮತ್ತು ದೇವರು ಚಂಡಿಕೇಶ್ವರರ ವಿಗ್ರಹಗಳು ಐದು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ರಥಗಳಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ ಮತ್ತು ಜಾತ್ರೆಯ ದಿನದಂದು ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ವಿಗ್ರಹಗಳಿಗೆ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಪೂಜೆಯನ್ನು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪೂಜೆಯ ನಂತರ, ರಥಗಳು ಫ್ಲ್ಯಾಗ್ ಆಗುತ್ತವೆ. ಹಳೆಯ ಪಟ್ಟಣದ ಬೀದಿಗಳಲ್ಲಿ ಮರದಿಂದ ಕೆತ್ತಿದ ರಥಗಳನ್ನು ಸಾವಿರಾರು ಭಕ್ತರು ಎಳೆಯುತ್ತಾರೆ. ಜತೇ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಪರಶುರಾಮ ಕ್ಷೇತ್ರ

ನಂಜನಗೂಡು ಸಮೀಪವಿರುವ ಸಂಗಂ, ಕಪಿಲ ಮತ್ತು ಕೌಂಡಿನ್ಯಾ ನದಿಗಳು ಭೇಟಿಯಾಗುತ್ತವೆ. ಈ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಪರಶುರಾಮ ಕ್ಷೇತ್ರ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಅಲ್ಲಿ ಪರಮಶರಾಮನು ತನ್ನ ತಾಯಿಯ ಶಿರಚ್ಛೇದನದ ಪಾಪದಿಂದ ಶುದ್ಧೀಕರಿಸಿದ್ದಾನೆ.

ಈ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಪರಶುರಾಮನಿಗೆ ಮನಃಪೂರ್ವಕ ಶಾಂತಿ ದೊರೆತಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಅವರು ನಂಜುಂಡೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನವು ಪ್ರಸ್ತುತ ಇರುವ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತ ಮಾಡಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಕೇವಲ ಆದಿ ಕೇಶವ ದೇವಸ್ಥಾನವು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ (ಇದು ಈಗ ಮುಖ್ಯ-ಪವಿತ್ರ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ). ತನ್ನ ಕೊಡಲಿಯಿಂದ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಸುಚಿಗೊಳಿಸುವಾಗ, ಅವರು ಆಕಸ್ಮಿಕವಾಗಿ ಭಗವಂತ ಶಿವನ ಮುಖ್ಯಸ್ಥನನ್ನು ಹೊಡೆದರು, ಇವರು ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತ ಭೂಗತವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ರಕ್ತವು ಹರಿಯುತ್ತಿತ್ತು ಮತ್ತು ಪರುಶುರಾಮ ಮತ್ತೊಂದು ಪಾಪವನ್ನು ಮಾಡಿದ ಹೆದರಿಕೆಯಿತ್ತು. ಆಗ ಶಿವನು ಆದಿ ಕೇಶವನ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಚಿಂತಿಸಬಾರದು ಮತ್ತು ನಿರ್ಮಿಸಬಾರದೆಂದು ಸಮಾಧಾನಪಡಿಸಿದನು. ಶಿವನು ಸಹ ನಂಜನಗೂಡಿನಲ್ಲಿ ತಪಸ್ಸು ಮಾಡಲು ಪರಶುರಾಮನಿಗೆ ಹೇಳಿದನು. ಅವನ ದೇವಸ್ಥಾನವು ಪ್ರಸ್ತುತ ಇರುವ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಪರಶುರಾಮರು ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಿದರು. ಭಗವಾನ್ ಶಿವನು ಅದರೊಂದಿಗೆ ಅತೀವವಾಗಿ ಸಂತೋಷವಾಗಿದ್ದನು ಮತ್ತು ನಂಜನಗೂಡುಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುವವರು ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ಪರಮಶಮ ದೇವಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಬೇಕು. ಭಾರತದ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ಸೇತುವೆ ಕಬಿನಿದಾದ್ಯಂತ ಇರುವ ಸೇತುವೆಯನ್ನು ರೈಲ್ವೆ ಮಾರ್ಗ ಮತ್ತು ಅದೇ ಸೇತುವೆಯ ಮೇಲೆ ರಸ್ತೆ ಇರುವ ಹಳೆಯ ಸೇತುವೆ ಎಂದು ಘೋಷಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ದೇವಾಲಯದ ಪಟ್ಟಣದ ಪ್ರವೇಶ ದ್ವಾರದಲ್ಲಿದೆ. ಮೀಟರ್ ಗೇಜ್ ರೈಲ್ವೆ ಲೈನ್ ಕಬಿನಿ ನದಿಯ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಇದೆ. ೧೭೩೫ ರಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಾಣವಾದ ಈ ಸೇತುವೆಯು ಈಗ ೨೮೧ ವರ್ಷ ಹಳೆಯದಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಭಾರತ ಸರಕಾರದಿಂದ ಹೆರಿಟೇಜ್ ಸ್ಮಾರಕವೆಂದು ಘೋಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಶ್ರೀ ಪ್ರಸನ್ನ ನಂಜುಂಡೇಶ್ವರ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಾಲಯ ೨೦೦ ವರ್ಷ ಹಳೆಯ ಶಿವ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಚಿಕಯಾನ ಚತ್ರಾ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ೫೦ ಮೀಟರುಗಳಷ್ಟು ದೂರದಲ್ಲಿ ಊಟಿ ರಸ್ತೆ -ಮೈಸೋರ್-ನಂಜನಗೂಡು ಹೆದ್ದಾರಿ, ಕರ್ನಾಟಕ ೫೭೧೩೦೨, ಭಾರತ (ಉದ್ದನೆಯ ಉದ್ದ - ೧೨.೧೫೬೦೩೭,೭೬.೬೮೦೨೬೭), ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಕರ್ನಾಟಕ ಮುಜ್ರಾಯಿ ಇಲಾಖೆಯ ಆರೈಕೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು, ಕಳೆದ ಎರಡು ವರ್ಷಗಳು. ಭೇಟಿ ನೀಡುವ ಮೌಲ್ಯದ ಮತ್ತು ಶಾಂತವಾದ ದೇವಾಲಯ.

ಗುರು ದತ್ತಾತ್ರೇಯ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಾಲಯ

ದತ್ತಾತ್ರೇಯ ದೇವಾಲಯವು ಕಪಿಲಾ ನದಿ ತೀರಕ್ಕೆ ಸಮೀಪವಿರುವ ಚಾಮುಂಡೇಶ್ವರಿ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ಮಹಾ ಶರಭೇಶ್ವರ ಮತ್ತು ಶ್ರೀ ಪ್ರತಯಾಂಗರ ದೇವಿಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ.

ನಂಜನಗೂಡಿನ ಕುರಿತು ಕೆಲವು ಸಂಗತಿಗಳು

ಈ ಪಟ್ಟಣವು ಇಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವ ದೈವವಾದ ನಂಜುಂಡೇಶ್ವರನಿಂದ ನಂಜನಗೂಡು ಎಂದು ಹೆಸರು ಪಡೆಯಿತು. ಕ್ಷೀರಸಾಗರ ಮಂಥನ ಮಾಡಿದಾಗ ಹೊರಬಂದ ವಿಷದಿಂದ ಭೂಮಿಯ ಜೀವಸಂಕುಲವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಶಿವನು ಆ ವಿಷವನ್ನು ಕುಡಿದು ನಂಜುಂಡನಾಗಿ ಈ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದನು ಎಂಬ ಪ್ರತೀತಿ ಇದೆ. ನಂಜನಗೂಡು ದಕ್ಷಿಣ ಕಾಶಿಯೆಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧಿ ಪಡೆದಿದ್ದು, ಇಲ್ಲಿ ಮಾಡುವ ತೀರ್ಥ ಸ್ನಾನ ಮತ್ತು ದೈವದ ದರ್ಶನ ಪಾಪ ವಿಮೋಚಕ ಗುಣವುಳ್ಳದೆಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ.ನಂಜನಗೂಡಿಗೆ ಭೇಟಿ ಕೊಡುವವರು ಶ್ರೀ ರಾಘವೇಂದ್ರ ಸ್ವಾಮಿ ಮಠ ಮತ್ತು ಪರಶುರಾಮ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ಕೊಡಬಹುದು. ಕೆಲವು ಅಪರೂಪದ ರಾಘವೇಂದ್ರ ಸ್ವಾಮಿಗಳ ಮೂರ್ತಿಗಳನ್ನು ನೀವು ನಂಜನಗೂಡಿನ ಮಠದಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು.ಬೆಂಗಳೂರಿನಿಂದ ೧೬೩ ಕಿ.ಮೀ ಮತ್ತು ಮೈಸೂರಿನಿಂದ ೩೦ ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿ ಇರುವ ನಂಜನಗೂಡಿಗೆ ರಸ್ತೆ ಮತ್ತು ರೈಲಿನ ಮೂಲಕ ಸುಲಭವಾಗಿ ತಲುಪಬಹುದು. ಕೇವಲ ತೀರ್ಥಕ್ಷೇತ್ರವೆಂದಷ್ಟೆ ಅಲ್ಲದೆ, ಮಿತವ್ಯಯದಲ್ಲಿ ವೇಗವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುತ್ತಿರುವ ತಾಣವಾಗಿ ಸಹಾ ಇದನ್ನು ಸಂದರ್ಶಿಸಬಹುದು.ನಂಜನಗೂಡು ರಸಬಾಳೆ ಪ್ರಸಿದ್ದಿ ಹೊಂದಿವೆ.