ಸದಸ್ಯ:Vismaya U/ನನ್ನ ಪ್ರಯೋಗಪುಟ5
ಶ್ರೀ ಜಯದುರ್ಗಾಪರಮೇಶ್ವರಿ ದೇವಸ್ಥಾನವು ಉಡುಪಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕನ್ನರ್ಪಾಡಿಯಲ್ಲಿದೆ.ಈ ದೆವಾಲಯವು ಶಕ್ತಿ ದೇವತೆಯ ದುರ್ಗಾ ರೂಪಕ್ಕೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾಗಿದೆ.ಕನ್ನರ್ಪಾಡಿಯಲ್ಲಿರುವ ಈ ಜಯ ದುರ್ಗಾ ಪರಮೇಶ್ವರಿ ದೇವಸ್ಥಾನವು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೆದ್ದಾರಿ ೬೬ ರ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ಉಡುಪಿಯಿಂದ ನೈಋತ್ಯಕ್ಕೆ ೫ ಕಿಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಗರ್ಭಗುಡಿಯಲ್ಲಿರುವ ಸುಮಾರು ೩ ಅಡಿ ಎತ್ತರದ ದುರ್ಗಾದೇವಿಯ ಮೂರ್ತಿಯನ್ನು ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಇತಿಹಾಸ
ಬದಲಾಯಿಸಿದೇಗುಲವು ೫೦೦೦ ವರ್ಷಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಹಳೆಯದು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.ನಂತರ ದಂತಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ ಒಂದು ಮುಂಜಾನೆ ಶ್ರೀ ದೇವಿಯು ಕಣ್ವ ಋಷಿಗಳಿಗೆ ಕನಸಿನಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಳು, ತಾನು ಜಯದುರ್ಗೆ ಮತ್ತು ಅವನ ಸೇವೆಗೆ ಸಿದ್ಧಳಾಗಿದ್ದೇನೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದಳು. ಋಷಿಗಳು ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಎದ್ದಾಗ ನಿನ್ನೆ ರಾತ್ರಿ ಅವರ ಕನಸಿನಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡ ಶ್ರೀ ದೇವಿಯ ಮುಖವನ್ನು ಹೋಲುವ ವಿಗ್ರಹವನ್ನು ಕಂಡರು. ಹೀಗೆ ಋಷಿಯು ತನ್ನ ಆಚರಣೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಕಣ್ವರಪಾಡಿ ಎಂದೂ ಕೆರೆಗೆ ಕಣ್ವ ಪುಷ್ಕರಿಣಿ ಎಂದೂ ಹೆಸರಾಯಿತು. ಈ ಊರಿಗೆ ಮುಂಚೆ ಇದ್ದ ಕಣ್ವರಪಾಡಿ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಈಗ ಕನ್ನರ್ಪಾಡಿ ಎಂದಾಗಿದೆ.ಇದು ಉಡುಪಿಯ ಇರುವ ನಾಲ್ಕು ಪ್ರಮುಖ ದುರ್ಗಾದೇವಿಯ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯವು ಉಡುಪಿಯಲ್ಲಿರುವ ೧೨ ಶಕ್ತಿ ಪೀಠಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು.
ಒಂದಾನೊಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ, ಈ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಕುಟುಂಬದವರು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಈ ಸಮುದಾಯವನ್ನು ಕಣ್ವರಾಯ, ಕನ್ನರಾಯ, ಇತ್ಯಾದಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಈ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಶಂಕರ ಕಣ್ವರಾಯರು ತಮ್ಮ ಪತ್ನಿ ಯಾತ್ರೆಯ ನೆನಪಿಗಾಗಿ ದೇವಿಯ ಬಲಿ ಮೂರ್ತಿಯನ್ನು ಅರ್ಪಿಸಿದ್ದರು. ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಶಾಸನಗಳಿಂದ ಇದನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಈ ಶಾಸನವು 16-17 ನೇ ಶತಮಾನಕ್ಕೆ ಹಿಂದಿನದು ಎಂದು ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ನಂಬುತ್ತಾರೆ.ದೇವಸ್ಥಾನದ ಆಡಳಿತಗಾರರ ನಡುವೆ ಒಮ್ಮೆ ಜಗಳವಾಗಿ ಒಂದು ಗುಂಪು ಬಲಿ ಮೂರ್ತಿಯನ್ನು ಕನ್ನರ ಕುದೂರಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಂದು ಬಲಿ ಮೂರ್ತಿಯನ್ನು ಬಡಾನಿಡಿಯೂರಿಗೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯಲಾಯಿತು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.
ದೇವಾಲಯದ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪವು ಇತರ ಕರಾವಳಿ ಕರ್ನಾಟಕದ ದೇವಾಲಯಗಳಿಗೆ ಹೋಲುತ್ತದೆ. ಗರ್ಭಗುಡಿಯನ್ನು ಕಪ್ಪು ಗ್ರಾನೈಟ್ ಬಳಸಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ.ದೇವಸ್ಥಾನವನ್ನು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ನವೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಗರ್ಭಗುಡಿಯ ನೆಲಹಾಸನ್ನು ೨ ಲಿಥೋಸ್ಟೋನ್ ಬಳಸಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ.ಇದು ನೀರನ್ನು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.ಫ್ಲೋರಿಂಗ್ಗೆ ಬಳಸುವ ಕಲ್ಲು ಎಷ್ಟು ನಾಜೂಕಾಗಿದೆ ಎಂದರೆ ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಚೆಲ್ಲಿದರೆ ಒಂದು ಹನಿ ನೀರು ಕೂಡ ಸರಾಗವಾಗಿ ಹರಿದು ಹೋಗುತ್ತದೆ.ದೇವಾಲಯದ ಒಳಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ತೀರ್ಥಮಂಟಪವು ಚತುರ್ಭುಜಾಕಾರದಲ್ಲಿದೆ.
ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಪೂಜಿಸುವ ಪ್ರಮುಖ ಉಪ ದೇವತೆಗಳೆಂದರೆ ಗಣೇಶ, ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯ.ಇಲ್ಲಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುವ ಪ್ರಮುಖ ಹಬ್ಬವೆಂದರೆ ನವರಾತ್ರಿ.ನವರಾತ್ರಿ ಉತ್ಸವವನ್ನು ಶ್ರೀ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ 9 ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಭಕ್ತರು ಶ್ರೀ ದೇವಿಗೆ ಸೇವೆ ಮತ್ತು ಪೂಜೆಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಲು ದೇವಾಲಯಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುತ್ತಾರೆ. ಚಂಡಿಕಾಯಾಗ, ರಂಗಪೂಜೆ, ಚಂದ್ರಮಂಡಲ ರಥೋತ್ಸವ ಕಲ್ಪೋಕ್ತ ಪೂಜೆಯನ್ನು ಈ ಶುಭ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.