ಸದಸ್ಯ:Thejasravi2714/ನನ್ನ ಪ್ರಯೋಗಪುಟ/2

                                                                ರಿಯಲ್ ಟೈಮ್ ಗ್ರಾಸ್ ಸ್ಟೇಟ್ ಮೆಂಟ್ 

ಪರಿಚಯ

ರಿಯಲ್ ಟೈಮ್ ಗ್ರಾಸ್ ಸ್ಟೇಟ್ ಮೆಂಟ್(ಆರ್ಟಿಜಿಎಸ್)-ರಾಷ್ಟ್ರದ ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ ವಿಮರ್ಶಾತ್ಮಕ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾದ ಆರ್ಟಿಜಿಎಸ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ದೇಶದ ಕೇಂದ್ರ ಬ್ಯಾಂಕ್ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ ಆರ್ಟಿಜಿಎಸ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಹಣದ ಯಾವುದೇ ಭೌತಿಕ ವಿನಿಮಯ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ.೧೯೮೫ ರಂತೆ, ಮೂರು ಕೇಂದ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಆರ್ಟಿಜಿಎಸ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡವು, ಆದರೆ 2005 ರ ಅಂತ್ಯದಲ್ಲಿ, ಆರ್ಟಿಜಿಎಸ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ೯೦ ಕೇಂದ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್ಗಳು, ಆರ್ಟಿಜಿಎಸ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು-ಮೌಲ್ಯದ ವಹಿವಾಟುಗಳಿಗೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದು ತಕ್ಷಣದ ತೀರುವೆ ಪಡೆಯುತ್ತದೆ.ಕೆಲವು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಆರ್ಟಿಜಿಎಸ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಅದೇ ದಿನದ ಹಣವನ್ನು ತೆರವುಗೊಳಿಸಲು ಏಕೈಕ ಮಾರ್ಗವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಪಾವತಿಗಳನ್ನು ತುರ್ತಾಗಿ ಇತ್ಯರ್ಥಗೊಳಿಸಿದಾಗ ಬಳಸಬಹುದಾಗಿದೆ.

 ಹಣವರ್ಗಾವಣೆ  ನಮ್ಮ ದಿನದ ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗವಾಗುವುದರೊಂದಿಗೆ ಹಣ ವರ್ಗಾವಣೆ ಬಹಳಷ್ಟು ಸುಲಭವಾಗಿದೆ. ವ್ಯವಹಾರದ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯಮ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಭಯದಿಂದ ಜನರು ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಹಣವನ್ನು ವಿತರಿಸಿದಾಗ, ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಜೀವನವು ಸುಲಭವಾದದ್ದು ಮತ್ತು ವ್ಯವಹಾರಗಳು RTGS ಅಥವಾ ರಿಯಲ್ ಟೈಮ್ ಗ್ರಾಸ್ ಸೆಟಲ್ಮೆಂಟ್ಗಳೊಂದಿಗೆ ಸುಲಭವಾಗುತ್ತವೆ.

ಸೆಟಲ್ಮೆಂಟ್ ರಿಸ್ಕ್

ರಿಯಲ್-ಟೈಮ್ ಒಟ್ಟು ಒಪ್ಪಂದವು ವಿಶೇಷ ನಿಧಿ ವರ್ಗಾವಣೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಾಗಿದ್ದು, ಅಲ್ಲಿ ಹಣ ಅಥವಾ ಭದ್ರತೆಗಳನ್ನು ವರ್ಗಾವಣೆ ಮಾಡುವುದು ಒಂದು ಬ್ಯಾಂಕಿನಿಂದ ಮತ್ತೊಂದು "ನೈಜ ಸಮಯದಲ್ಲಿ" ಮತ್ತು "ಸಮಗ್ರ" ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. "ನೈಜ ಸಮಯದಲ್ಲಿ" ನೆಲೆಸುವಿಕೆಯು ಪಾವತಿಸುವ ವಹಿವಾಟು ಯಾವುದೇ ಕಾಯುವ ಅವಧಿಯೊಳಗೆ ಒಳಗಾಗುವುದಿಲ್ಲ, ಅಂದರೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೊಳಿಸಿದ ನಂತರ ವ್ಯವಹಾರಗಳು ನೆಲೆಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ ಎಂದರ್ಥ. "ಒಟ್ಟು ಒಪ್ಪಂದ" ಎಂದರೆ ವ್ಯವಹಾರವು ಯಾವುದೇ ವ್ಯವಹಾರದ ಜೊತೆಗೂಡದೇ ಅಥವಾ ನಿಲ್ಲದೆ ಒಬ್ಬರಿಂದ ಒಬ್ಬರಿಗೆ ಆಧಾರವಾಗಿ ನೆಲೆಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. "ಸೆಟ್ಲ್ಮೆಂಟ್" ಅಂದರೆ ಒಮ್ಮೆ ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದ, ಪಾವತಿಗಳು ಅಂತಿಮ ಮತ್ತು ಮಾರ್ಪಡಿಸಲಾಗದವು.ಹಣ ರವಾನೆಯ ವೇಗ ಜಾಸ್ತಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ರವಾನೆಯಾಗುವ ಹಣದ ಪ್ರಮಾಣ ಸಹ ಹೆಚ್ಚು. ಒಂದು ಬ್ಯಾಂಕಿನಿಂದ ಇನ್ನೊಂದು ಬ್ಯಾಂಕಿಗೆ ಹಣ ರವಾನಿಸಬಹುದು. ಒಂದು ದಿನಕ್ಕೆ ಕನಿಷ್ಟ ೨ ಲಕ್ಷದಿಂದ ಗರಿಷ್ಠ ೧೦ ಲಕ್ಷದವರೆಗೆ ಹಣ ರವಾನಿಸಬಹುದು.

 ಆರ್ಟಿಜಿಎಸ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು-ಮೌಲ್ಯದ ವಹಿವಾಟುಗಳಿಗೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದು ತಕ್ಷಣದ ತೀರುವೆ ಪಡೆಯುತ್ತದೆ. ಕೆಲವು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಆರ್ಟಿಜಿಎಸ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಅದೇ ದಿನದ ಹಣವನ್ನು ತೆರವುಗೊಳಿಸಲು ಏಕೈಕ ಮಾರ್ಗವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಪಾವತಿಗಳನ್ನು ತುರ್ತಾಗಿ ಇತ್ಯರ್ಥಗೊಳಿಸಿದಾಗ ಬಳಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಹೆಚ್ಚಿನ ನಿಯಮಿತ ಪಾವತಿಗಳು ಆರ್ಟಿಜಿಎಸ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಬಳಸುವುದಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಬದಲಿಗೆ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಾವತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಅಥವಾ ನೆಟ್ವರ್ಕ್ ಅನ್ನು ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುವವರಿಗೆ ಬ್ಯಾಚ್ ಮತ್ತು ನಿವ್ವಳ ಪಾವತಿಗಳಿಗೆ ಅನುಮತಿಸುತ್ತದೆ. ಆರ್ಟಿಜಿಎಸ್ ಪಾವತಿಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಹಿವಾಟಿನ ಖರ್ಚುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಒಂದು ದೇಶದ ಕೇಂದ್ರ ಬ್ಯಾಂಕ್ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ.ಒಂದು ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯದ ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗವಾಗಿ ಪಾವತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ವಿಶ್ವ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಹೆಚ್ಚಿನ ಗಮನವನ್ನು ನೀಡುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ೧೦೦ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ದೇಶಗಳಿಗೆ ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಸಹಾಯವನ್ನು ಒದಗಿಸಿದೆ. ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾನದಂಡಗಳು ಮತ್ತು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಆಚರಣೆಗಳ ಸುತ್ತಲೂ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ಮಾಹಿತಿ

ಆರ್ಟಿಜಿಎಸ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಹಣದ ಯಾವುದೇ ಭೌತಿಕ ವಿನಿಮಯ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ; ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಎ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಂಕ್ ಬಿ ಯ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಖಾತೆಗಳಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಖಾತೆಗೆ ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಂಕ್ ಬಿ ಖಾತೆಯ ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಅದೇ ಮೊತ್ತದಿಂದ ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ಆರ್ಟಿಜಿಎಸ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದ, ಹೆಚ್ಚಿನ-ಮೌಲ್ಯ ವಹಿವಾಟುಗಳಿಗೆ ಸೂಕ್ತವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಸಮಯದ ಯಾವುದೇ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸಂಸ್ಥೆಯ ಖಾತೆಯ ನಿಖರವಾದ ಚಿತ್ರಣವನ್ನು ನೀಡುವುದರ ಜೊತೆಗೆ, ಇದು ವಸಾಹತು ಅಪಾಯವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ ಕೇಂದ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳ ಆರ್ಟಿಜಿಎಸ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ಉದ್ದೇಶವು ಹೆಚ್ಚಿನ-ಮೌಲ್ಯದ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಪಾವತಿ ವಸಾಹತು ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಅಪಾಯವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವುದು. ಒಂದು ಆರ್ಟಿಜಿಎಸ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ, ನಿರಂತರ ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರ ಬ್ಯಾಂಕಿನಲ್ಲಿರುವ ಖಾತೆಗಳಾದ್ಯಂತ ವ್ಯವಹಾರಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸೆಟ್ಲ್ಮೆಂಟ್ ತಕ್ಷಣ, ಅಂತಿಮ ಮತ್ತು ಮಾರ್ಪಡಿಸಲಾಗದ ಆಗಿದೆ. ವಸಾಹತು ವಿಳಂಬದಿಂದಾಗಿ ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಅಪಾಯಗಳು ನಿವಾರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಣಕಾಸು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯೊಳಗೆ ಉತ್ತಮ ಮೌಲ್ಯದ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ೯೫% ರಷ್ಟನ್ನು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಾವತಿಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.

ವ್ಯವಹಾರ ಮಿತಿ

ರಿಯಲ್ ಟೈಮ್ ಗ್ರಾಸ್ ಸೆಟ್ಲ್ಮೆಂಟ್, ಅಥವಾ ಆರ್ಟಿಜಿಎಸ್, ಹೆಚ್ಚಿನ ಮೌಲ್ಯ ವಹಿವಾಟುಗಳಿಗಾಗಿ ಆಗಿದೆ. ಕನಿಷ್ಠ ಮೊತ್ತ 2 ಲಕ್ಷ ರೂ. ಯಾವುದೇ ಕ್ಯಾಪ್ ಇಲ್ಲ. ವರ್ಗಾವಣೆ RTGS ವ್ಯಾಪಾರ ಗಂಟೆಗಳ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ನೈಜ ಸಮಯದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಹಣ ವರ್ಗಾವಣೆಯಾಗುವ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಬ್ಯಾಂಕ್ ತನ್ನ ಖಾತೆಗೆ ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಮಾಡಲು 30 ನಿಮಿಷಗಳ ಕಾಲ ಪಡೆಯುತ್ತದೆ.

ಕೆಲಸದ ಸಮಯ

ಗ್ರಾಹಕರ ವಹಿವಾಟಿನ ಆರ್ಟಿಜಿಎಸ್ ಸೇವೆ ವಿಂಡೋವು ವಾರದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ 9.00 ರಿಂದ 16.30 ಗಂಟೆಗಳವರೆಗೆ ಮತ್ತು ಆರ್ಬಿಐ ಅಂತ್ಯದಲ್ಲಿ ಶನಿವಾರದಂದು 9.00 ರಿಂದ 14:00 ಗಂಟೆಗಳವರೆಗೆ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳಿಗೆ ಲಭ್ಯವಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಅನುಸರಿಸುತ್ತಿರುವ ಸಮಯವು ಬ್ಯಾಂಕ್ ಶಾಖೆಗಳ ಗ್ರಾಹಕರ ಸಮಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿ ಬದಲಾಗಬಹುದು.ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಎಲ್ಲ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಶಾಖೆಗಳು ಆರ್ಟಿಜಿಎಸ್ ಅನ್ನು ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸಿಲ್ಲ. ಪ್ರಸ್ತುತ, 100,000 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು RTGS ಸಕ್ರಿಯ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಗಳಿವೆ.