ಖಿನ್ನತೆ: ಪರಿಷ್ಕರಣೆಗಳ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸ

Content deleted Content added
ಇನ್ನಷ್ಟು ಮಾಹಿತಿ ಸೇರಿಸಿದ್ದು
No edit summary
೪ ನೇ ಸಾಲು:
 
==ಮಾನಸಿಕ ಖಿನ್ನತೆ==
ಮಾನಸಿಕ ಖಿನ್ನತೆಯು ದುರ್ಬಲ ಮನಸ್ಥಿತಿ ಮತ್ತು ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಕಡಿಮೆ ಒಲವಿರುವ ಸ್ಥಿತಿ. ಇದು ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಆಲೋಚನೆಗಳು, ನಡವಳಿಕೆ, ಪ್ರೇರಣೆ, ಭಾವನೆಗಳು ಮತ್ತು ಯೋಗಕ್ಷೇಮದ ಪ್ರಜ್ಞೆಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಬಹುದು. ಇದು ದುಃಖ, ಆಲೋಚನೆ ಮತ್ತು ಏಕಾಗ್ರತೆಯ ತೊಂದರೆ ಮತ್ತು ಹಸಿವು ಮತ್ತು ನಿದ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಹೆಚ್ಚಳ ಅಥವಾ ಇಳಿಕೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರಬಹುದು. ಖಿನ್ನತೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸುವ ಜನರು ನಿರಾಕರಣೆ, ಹತಾಶತೆ ಮತ್ತು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ [[ಆತ್ಮಹತ್ಯೆ|ಆತ್ಮಹತ್ಯಾ]] ಆಲೋಚನೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರಬಹುದು. ಇದು ಅಲ್ಪಾವಧಿಯ ಅಥವಾ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯದ್ದಾಗಿರಬಹುದು<ref>https://www.cambridge.org/core/journals/epidemiology-and-psychiatric-sciences/article/empirical-evidence-for-definitions-of-episode-remission-recovery-relapse-and-recurrence-in-depression-a-systematic-review/7FC54F95B5FC63FAD8D6709E873C1058</ref>. ಖಿನ್ನತೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಲಕ್ಷಣವೆಂದರೆ ಅನ್ಹೆಡೋನಿಯಾ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಜನರಿಗೆ ಸಂತೋಷವನ್ನು ತರುವ ಕೆಲವು ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವುದು ಅಥವಾ ಸಂತೋಷದ ಭಾವನೆ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವುದನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.<ref>{{Cite book|title=Psychotherapy and counselling for depression|last=Gilbert|first=Paul|date=2007|publisher=SAGE|isbn=9781849203494|edition=3rd|location=Los Angeles|oclc=436076587}}</ref> ಖಿನ್ನತೆಯು ಡಿಸ್ಥೈಮಿಯಾದಂತಹ ಕೆಲವು ಮನೋರೋಗಗಳ ಲಕ್ಷಣವಾಗಿದೆ<ref>Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fifth Edition (DSM-5). American Psychiatric Association. 2013</ref>; ಹಾಗೂ ಪ್ರೀತಿಪಾತ್ರರನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಂತಹ ಘಟನೆಗಳಿಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ; ಮತ್ತು ಇದು ಕೆಲವು ದೈಹಿಕ ಕಾಯಿಲೆಗಳ ಲಕ್ಷಣವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಔಷಧಿಗಳುಗಳು ಮತ್ತು ವೈದ್ಯಕೀಯ [[ಚಿಕಿತ್ಸೆ|ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳ]] ಅಡ್ಡಪರಿಣಾಮವಾಗಿದೆ.
 
==ಕಾರಣಗಳು==
===ಜೀವನದ ಘಟನೆಗಳು===
ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಕೂಲತೆ, ಮರಣ, ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯ, ಮಾನಸಿಕ ಕಿರುಕುಳ, ದೈಹಿಕ ಕಿರುಕುಳ, [[ಲೈಂಗಿಕ]] ಕಿರುಕುಳ ಮತ್ತು ಪೋಷಕರು ಮಕ್ಕಳನ್ನು ತಾರತಮ್ಯ ಭಾವದಿಂದ ಬೆಳೆಸುವುದು ಪ್ರೌಢಾವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಖಿನ್ನತೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು.<ref>{{cite journal | vauthors = Heim C, Newport DJ, Mletzko T, Miller AH, Nemeroff CB | title = The link between childhood trauma and depression: insights from HPA axis studies in humans | journal = Psychoneuroendocrinology | volume = 33 | issue = 6 | pages = 693–710 | date = July 2008 | pmid = 18602762 | doi = 10.1016/j.psyneuen.2008.03.008 }}</ref><ref>{{cite journal | vauthors = Pillemer K, Suitor JJ, Pardo S, Henderson C | title = Mothers' Differentiation and Depressive Symptoms among Adult Children | journal = Journal of Marriage and the Family | volume = 72 | issue = 2 | pages = 333–345 | date = April 2010 | pmid = 20607119 | pmc = 2894713 | doi = 10.1111/j.1741-3737.2010.00703.x }}</ref> ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲಿ ಅನುಭವಿಸಿದ ದೈಹಿಕ ಅಥವಾ ಲೈಂಗಿಕ ಕಿರುಕುಳವು ಆ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ತನ್ನ ಮುಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಮಾನಸಿಕ ಖಿನ್ನತೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳಿವೆ.<ref>{{cite journal | vauthors = Lindert J, von Ehrenstein OS, Grashow R, Gal G, Braehler E, Weisskopf MG | title = Sexual and physical abuse in childhood is associated with depression and anxiety over the life course: systematic review and meta-analysis | journal = International Journal of Public Health | volume = 59 | issue = 2 | pages = 359–72 | date = April 2014 | pmid = 24122075 | doi = 10.1007/s00038-013-0519-5 }}</ref>
 
ಮಾನಸಿಕ ಖಿನ್ನತೆಯು ಮನಸಿನ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಬಹುದಾದ ಜೀವನ ಘಟನೆಗಳು ಮತ್ತು ಬದಲಾವಣೆಗಳಿಗೆ ಸೇರಿವೆ ಆದರೆ ಅವುಗಳಿಗೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿಲ್ಲ. ಖಿನ್ನತೆಯು ಹೆರಿಗೆ, ಮುಟ್ಟು ನಿಲ್ಲುವಿಕೆ, ಆರ್ಥಿಕ ತೊಂದರೆಗಳು, ನಿರುದ್ಯೋಗ, ಒತ್ತಡ (ಕೆಲಸ, ಶಿಕ್ಷಣ, ಕುಟುಂಬ, ಜೀವನ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳು ಇತ್ಯಾದಿ), ವೈದ್ಯಕೀಯ ರೋಗನಿರ್ಣಯ ([[ಕ್ಯಾನ್ಸರ್]], ಎಚ್ಐವಿ, ಇತ್ಯಾದಿ), ಬೆದರಿಸುವಿಕೆ, ಪ್ರೀತಿಪಾತ್ರರ ನಷ್ಟ, ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿಪತ್ತುಗಳು, ಸಾಮಾಜಿಕ ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆ, ಅತ್ಯಾಚಾರ, ಸಂಬಂಧದ ತೊಂದರೆಗಳು, ಅಸೂಯೆ, ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆ ಮತ್ತು ದುರಂತಗಳಿಂದಾಗಿಆಗಬಹುದು.<ref>{{cite journal | vauthors = Schmidt PJ | title = Mood, depression, and reproductive hormones in the menopausal transition | journal = The American Journal of Medicine | volume = 118 Suppl 12B | issue = 12 | pages = 54–8 | date = December 2005 | pmid = 16414327 | doi = 10.1016/j.amjmed.2005.09.033 }}</ref><ref>{{cite journal |vauthors=Rashid T, Heider I |title=Life Events and Depression |year=2008 |journal=Annals of Punjab Medical College |volume=2 |issue=1 |url=http://www.pmc.edu.pk/Downloads/apmc/apmc_v2n1/Life%20Events%20And%20Depression.pdf |access-date=15 October 2012 }}{{Dead link|date=July 2019 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref>{{cite journal | vauthors = Mata DA, Ramos MA, Bansal N, Khan R, Guille C, Di Angelantonio E, Sen S | title = Prevalence of Depression and Depressive Symptoms Among Resident Physicians: A Systematic Review and Meta-analysis | journal = JAMA | volume = 314 | issue = 22 | pages = 2373–83 | date = December 2015 | pmid = 26647259 | pmc = 4866499 | doi = 10.1001/jama.2015.15845 }}</ref> ಹದಿಹರೆಯದವರು ಸಾಮಾಜಿಕ ನಿರಾಕರಣೆ, ಸ್ನೇಹಿತರ ಒತ್ತಡ ಅಥವಾ ಬೆದರಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ ಖಿನ್ನತೆಯ ಮನಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ.<ref>{{cite journal | vauthors = Davey CG, Yücel M, Allen NB | title = The emergence of depression in adolescence: development of the prefrontal cortex and the representation of reward | journal = Neuroscience and Biobehavioral Reviews | volume = 32 | issue = 1 | pages = 1–19 | year = 2008 | pmid = 17570526 | doi = 10.1016/j.neubiorev.2007.04.016 }}</ref>
 
===ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ===
ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಅಥವಾ ಸಾಮಾಜಿಕ ವಾತಾವರಣವು ಖಿನ್ನತೆಯ ಮಟ್ಟದ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ. ನ್ಯೂರೋಟಿಸಿಸಂ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಂಕಗಳು ಖಿನ್ನತೆಯ ಲಕ್ಷಣಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ತೋರುತ್ತದೆ ಮತ್ತುಇತರಮತ್ತು ಇತರ [[ಮಾನಸಿಕ ರೋಗಗಳು|ಮಾನಸಿಕ ರೋಗಗಳಿಗೆ]] ಸೂಚನೆಯಾಗಿದೆ.<ref name="NeuroticismMA">{{cite journal | vauthors = Jeronimus BF, Kotov R, Riese H, Ormel J | title = Neuroticism's prospective association with mental disorders halves after adjustment for baseline symptoms and psychiatric history, but the adjusted association hardly decays with time: a meta-analysis on 59 longitudinal/prospective studies with 443 313 participants | journal = Psychological Medicine | volume = 46 | issue = 14 | pages = 2883–2906 | date = October 2016 | pmid = 27523506 | doi = 10.1017/S0033291716001653 | url = https://zenodo.org/record/895885 | displayauthors = etal }}</ref> ಇತರ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ಸೂಚಕಗಳು ಹೀಗಿರಬಹುದು: ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಆದರೆ ತ್ವರಿತ ಮನಸ್ಥಿತಿ ಬದಲಾವಣೆಗಳು, ಅಲ್ಪಾವಧಿಯ ಹತಾಶತೆ,ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವುದು, ನಿದ್ರಾ ಭಂಗ, ಹಿಂದಿನ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜೀವನದಿಂದ ಹಿಂದೆ ಸರಿಯುವುದು, [[ಹಸಿವು]] ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಏಕಾಗ್ರತೆಯಲ್ಲಿ ತೊಂದರೆ.<ref name="healthline.com">{{cite web|title=Signs and Symptoms of Mild, Moderate, and Severe Depression|url=https://www.healthline.com/health/depression/mild-depression|date=2017-03-27}}</ref>
 
===ವೈದ್ಯಕೀಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳು===
ಖಿನ್ನತೆಯು ಇತರ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿರಬಹುದು, ಉದಾಹರಣೆಗೆ [[ಔಷಧಿ]] ಪ್ರೇರಿತ ಖಿನ್ನತೆ. ಖಿನ್ನತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳಲ್ಲಿ ಇಂಟರ್ಫೆರಾನ್ ಥೆರಪಿ, ಬೀಟಾ-ಬ್ಲಾಕರ್ಸ್, ಐಸೊಟ್ರೆಟಿನೊಯಿನ್, ಗರ್ಭನಿರೋಧಕಗಳು<ref>{{cite journal | vauthors = Rogers D, Pies R | title = General medical with depression drugs associated | journal = Psychiatry | volume = 5 | issue = 12 | pages = 28–41 | date = December 2008 | pmid = 19724774 | pmc = 2729620 }}</ref>, ಕಾರ್ಡಿಯಾಕ್ ಏಜೆಂಟ್, ಆಂಟಿಕಾನ್ವಲ್ಸೆಂಟ್ಸ್, ಆಂಟಿಮೈಗ್ರೇನ್ ಡ್ರಗ್ಸ್, ಆಂಟಿ ಸೈಕೋಟಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಗೊನಡೋಟ್ರೋಪಿನ್-ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುವ ಹಾರ್ಮೋನ್ ಅಗೊನಿಸ್ಟ್ ನಂತಹ ಹಾರ್ಮೋನುಗಳ ಏಜೆಂಟ್ ಸೇರಿವೆ.<ref>{{cite book |vauthors=Botts S, Ryan M |title=Drug-Induced Diseases Section IV: Drug-Induced Psychiatric Diseases Chapter 18: Depression |url=https://www.ashp.org/DocLibrary/Policy/Suicidality/DID-Chapter18.aspx |pages=1–23 |access-date=14 January 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20101223035009/http://www.ashp.org/DocLibrary/Policy/Suicidality/DID-Chapter18.aspx |archive-date=23 December 2010 |url-status=dead }}</ref>
 
===ಔಷಧಗಳ ದುರುಪಯೋಗ===
೩೧ ನೇ ಸಾಲು:
ಇದು ಮೆದುಳಿನ ಕೆಲವು ಪ್ರದೇಶಗಳು ಪ್ರಿಫ್ರಂಟಲ್ ಮತ್ತು ಟೆಂಪರಲ್ ಕಾರ್ಟೆಕ್ಸ್ ಇಂತಹವುಗಳ ಕಾರ್ಯಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿಧಾನಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ನಮ್ಮ ವೈಚಾರಿಕತೆ ಮತ್ತು ಸ್ಮರಣಾ ಶಕ್ತಿಯ ಮೇಲೆ ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಬೀರುತ್ತದೆ.<ref>{{Cite web|url=http://www.psychologytoday.com/blog/you-illuminated/201006/your-brain-alcohol|title=Your Brain on Alcohol|last=Gowin|first=Joshua| name-list-format = vanc |date=2010|website=Psychology Today|language=en-GB |access-date=2019-03-26}}</ref> ಅಲ್ಲದೆಯೇ ಮದ್ಯಪಾನ ನಮ್ಮ ಮೆದುಳಿನಲ್ಲಿ ಸಿರೊಟೋನಿನ್ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ಇದು ಖಿನ್ನತೆಯ ಮನಸ್ಥಿತಿಯು ಉಲ್ಬಣಗೊಳ್ಳಲು ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು.<ref>{{Cite web|url=https://www.drinkaware.co.uk/alcohol-facts/health-effects-of-alcohol/mental-health/alcohol-and-mental-health/|title=Alcohol and mental health |website=www.drinkaware.co.uk|language=en |access-date=2019-03-26}}</ref>
 
ಮದ್ಯಸೇವನೆಯ ಪ್ರಮಾಣವು ಮಾನಸಿಕ ಖಿನ್ನತೆಯಾಖಿನ್ನತೆಯ ಮೇಲೆ ಹೇಗೆ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಅದು ಬೀರುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಅವುಗಳ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಕಾಲೇಜು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಮೇಲೆ ನಡೆಸಿದ ಸಂಶೋಧನೆಯಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಅಧ್ಯಯನವು ವಿವಿಧ ಮದ್ಯಗಳ ಸೇವನೆ ಮತ್ತು ಖಿನ್ನತೆಯ ಮಟ್ಟದ 4 ಸುಪ್ತ, ವಿಭಿನ್ನ ಪ್ರೊಫೈಲ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿದೆ; ಸೌಮ್ಯ ಅಥವಾ ಮಧ್ಯಮ ಖಿನ್ನತೆ, ಮತ್ತು ಮಿತಿಮೀರಿ ಕುಡಿಯುವವರು. ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಂಶಗಳು ಮತ್ತು ವೈಯಕ್ತಿಕ ನಡವಳಿಕೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಇತರ ಸೂಚಕಗಳನ್ನು ಸಹ ಸಂಶೋಧನೆಯಲ್ಲಿ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ರಕ್ಷಣಾತ್ಮಕ ನಡವಳಿಕೆಯ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರಗಳೊಂದಿಗೆ ವಿಲೋಮ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವಾಗ, ಭಾವನೆಯಂತೆ ಖಿನ್ನತೆಯ ಮಟ್ಟವು ಅಪಾಯಕಾರಿ ನಡವಳಿಕೆ ಮತ್ತು ಕುಡಿಯುವಿಕೆಯಿಂದನಕಾರಾತ್ಮಕವಾಗಿಕುಡಿಯುವಿಕೆಯಿಂದ ನಕಾರಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಫಲಿತಾಂಶಗಳು ತೋರಿಸಿಕೊಟ್ಟವು.<ref>{{cite journal | vauthors = Geisner IM, Mallett K, Varvil-Weld L, Ackerman S, Trager BM, Turrisi R | title = An examination of heavy drinking, depressed mood, drinking related constructs, and consequences among high-risk college students using a person-centered approach | journal = Addictive Behaviors | volume = 78 | pages = 22–29 | date = March 2018 | pmid = 29121529 | pmc = 5783735 | doi = 10.1016/j.addbeh.2017.10.022 }}</ref>
 
===ಬೆದರಿಸುವಿಕೆ===
"https://kn.wikipedia.org/wiki/ಖಿನ್ನತೆ" ಇಂದ ಪಡೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ