ಮ.ಸು. ಕೃಷ್ಣಮೂರ್ತಿ

ಮಂದಗೆರೆ ಸುಬ್ಬರಾವ್ ಕೃಷ್ಣಮೂರ್ತಿ (ಜನನ 16 ಜೂನ್ 1931), ಇಂದಿರೇಶ್ ಅಥವಾ ಮ.ಸು. ಕೃಷ್ಣಮೂರ್ತಿ ಎಂಬ ಕಾವ್ಯನಾಮದಿಂದ ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಇವರು ಕನ್ನಡ ಮತ್ತು ಹಿಂದಿ ಭಾಷೆಗಳ ಬರಹಗಾರರಾಗಿದ್ದಾರೆ.

ಹಿಂದಿಯಲ್ಲಿ ಅವರ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಕೆಲಸವನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಭಾರತದ ಮಾಜಿ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಶಂಕರ್ ದಯಾಳ್ ಶರ್ಮಾ ಅವರಿಗೆ ತಾಮ್ರ ಪತ್ರ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು.

ಬದುಕು

ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ

ಕೃಷ್ಣಮೂರ್ತಿಯವರು ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯದ ಮಂಡ್ಯ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಮಂದಗೆರೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಕನ್ನಡ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಇವರ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಆರಂಭವಾದದ್ದು ಮಂದಗೆರೆಯಲ್ಲಿ. ಅವರು ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕಾಗಿ ಮೈಸೂರಿಗೆ ತೆರಳಿ, 1958 ರಲ್ಲಿ ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದಿಂದ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಮಾಸ್ಟರ್ ಆಫ್ ಆರ್ಟ್ಸ್ (ಎಂಎ) ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದರು. ಅವರು ಬನಾರಸ್ ಹಿಂದೂ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿ 1962 ರಲ್ಲಿ ಹಿಂದಿಯಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಎಂಎ ಗಳಿಸಿದರು. ನಂತರ ಅವರು ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಲು ಮೈಸೂರಿಗೆ ತೆರಳಿ 1966 ರಲ್ಲಿ ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದಿಂದ ಹಿಂದಿಯಲ್ಲಿ ಪಿಎಚ್‌ಡಿ ಪಡೆದರು. ಸದ್ಯ ಅವರು ತಮ್ಮ ಪತ್ನಿ ಇಂದಿರಾ ಕೃಷ್ಣಮೂರ್ತಿ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ವೃತ್ತಿ

ಕೃಷ್ಣಮೂರ್ತಿ ಅವರು 1967 ರಲ್ಲಿ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಹಿಂದಿ ಉಪನ್ಯಾಸಕರಾಗಿ ತಮ್ಮ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ವೃತ್ತಿಜೀವನವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ನಂತರ ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯಕ್ಕೆ ತೆರಳಿ ಹಿಂದಿ ವಿಭಾಗಕ್ಕೆ ಸೇರಿದರು. ಹಿಂದಿ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿ ಸೇವೆ ಮತ್ತು ವರ್ಷದ ಹಿಂದಿ ವಿಭಾಗದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ನಿವೃತ್ತ 1991 ಅವರು 1988 ರಿಂದ 1991 ರವರೆಗೆ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದಲ್ಲಿ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬ ಕಲ್ಯಾಣ ಸಚಿವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಹಿಂದಿ ಸಲಹಾ ಮಂಡಳಿಯ ಸದಸ್ಯರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು.

ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು

ಮ.ಸು.ಕೃಷ್ಣಮೂರ್ತಿ ಅವರಿಗೆ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಶಂಕರ್ ದಯಾಳ್ ಶರ್ಮಾ ಅವರು ತಾಮ್ರ ಪತ್ರ ಪ್ರದಾನ ಮಾಡಿದರು

• ತಾಮ್ರಪತ್ರ, ಹಿಂದಿಯಲ್ಲಿನ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಕೆಲಸಕ್ಕಾಗಿ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಪ್ರಶಸ್ತಿ
• ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಅವರ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಕೆಲಸಕ್ಕಾಗಿ ದಕ್ಷಿಣ ಕೇಸರಿ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ – 2010
• ಬಸವರಾಜು ಪ್ರಶಸ್ತಿ - 2008 ರ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸೇವೆಗಾಗಿ
• ಕುವೆಂಪು ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಘ, ಶಿವಮೊಗ್ಗ – ೨೦೧೦
• ಕೇಂದ್ರೀಯ ಹಿಂದಿ ನಿರ್ದೇಶನಾಲಯದಿಂದ ಸತತ 3 ವರ್ಷಗಳ ಗೌರವ
• ಬಾಬು ಗಂಗಾಶರಣ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ಕೇಂದ್ರೀಯ ಹಿಂದಿ ಸಂಸ್ಥಾನ, ಆಗ್ರಾ – 1996
• ಆನಂದ ಋಷಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ಹೈದರಾಬಾದ್ - 1992
• ಹಿಂದಿ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ಹೈದರಾಬಾದ್ – 1990
• ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ಬೆಂಗಳೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, ಬೆಂಗಳೂರು – 1990
• ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ ಪ್ರಶಸ್ತಿ - 2000
• ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರ ಪ್ರಶಸ್ತಿ
• ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಸೌಹಾರ್ದ ಸನ್ಮಾನ – 1999
• ರಾಷ್ಟ್ರ ಧರ್ಮ ಸೇವಾ ಸನ್ಮಾನ, ಲಕ್ನೋ – 2008
• ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಸತತ ಎರಡು ವರ್ಷ
• ನೃಪತುಂಗ ಪ್ರಶಸ್ತಿ - 2001
• ಸ್ವರ್ಣ ಜಯಂತಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ – 1998
• ಕರ್ನಾಟಕ ವಿದ್ಯಾವರ್ಧಕ ಸಂಘ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ಧಾರವಾಡ – ೧೯೯೮
• ಟಿಎನ್ ಶ್ರೀ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ – 1980
• ಹಿಂದಿ ಕಾದಂಬರಿ 'ಅಪರಾಜಿತಾ' ಕೇಂದ್ರ ಹಿಂದಿ ನಿರ್ದೇಶನಾಲಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಥಮ ಸ್ಥಾನ ಗಳಿಸಿತು – 1973
• ಹಿಂದಿ ಕಾದಂಬರಿ 'ರಾಗ ಕಾನಡ' ಬೆಂಗಳೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಮಹಾತ್ಮಾ ಗಾಂಧಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗೆ ಭಾಜನವಾಗಿದೆ
• ಹಿಂದಿ ಕಾದಂಬರಿ 'ಪರಶುರಾಮ್ ಕಿ ಬೆಹೆನೆ' ಕೇಂದ್ರ ಹಿಂದಿ ನಿರ್ದೇಶನಾಲಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ - 1983
• ಹಿಂದಿ ಕಾದಂಬರಿ 'ಜ್ಯೋತಿ ಕಲಶ' ಕೇಂದ್ರ ಹಿಂದಿ ನಿರ್ದೇಶನಾಲಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ - 1988
• ಕನ್ನಡದ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳಿಗಾಗಿ ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಗೌರವ

ಗ್ರಂಥಸೂಚಿ

ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು

• 'ಆರಣ್ಯಕ್' ಮೂಲ ಹಿಂದಿ ಕಥಾ ಸಂಗ್ರಹ (1994)
• 'ಕವಿಶ್ರೀ ಕುವೆಂಪು ಕವಿಶ್ರೀ ಮಾಲಾ' (1962)
• ಹಿಂದಿ ಮತ್ತು ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿನ ಮುಖ್ಯ ಪ್ರವೃತ್ತಿಗಳ ತುಲನಾತ್ಮಕ ಅಧ್ಯಯನ
• 'ಸಮಾರಾಧನಾ' ಸಂಶೋಧನಾ ಪ್ರಬಂಧಗಳ ಸಂಗ್ರಹ (1981)
• 'ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ವಾಹಿನಿ' (ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ಇತಿಹಾಸ) – (1978)
• 'ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಾಂದೀಪನಿ' (1978)
• 'ಸಾಹಿತ್ಯ ಸ್ಥಬನ್' (1982)

ಹಿಂದಿಯಿಂದ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಅನುವಾದ

• 'ಬಾಣಭಟ್ಟ ಕಿ ಆತ್ಮಕಥಾ' (ಬಾಣಭಟ್ಟನ ಜೀವನ ಕಥೆ) – (1956)
• 'ಮೃಗಾಯಾನ'
• 'ಜಯ ಸೋಮನಾಥ್' (1962)
• 'ಸೂರಜ್ ಕಿ ಸತ್ವಘಡ' (1970)
• 'ಚಿದಂಬರ ಸನೇಹಯನ್' (1974)
• 'ಮೇಘಧೂತ್ ಏಕ್ ಪುರಾಣು ಕಹಾನಿ' (1974)
• 'ಆನಮದಾಸ್ ಕಾ ಪೋಥಾ' (1980)
• 'ಕೋಮಲ್ ಗಂಧರ್' (1985)
• 'ರಾಮಚರಿತ ಮಾನಸ' (1990)
• 'ವಿನಯ ಪತ್ರಿಕಾ' (1999)
• 'ಕಬೀರ್ ಪಡಾವಳಿ' (2000)
• 'ಬಿಹಾರಿ ಸಪ್ತಪದಿ' (1994)
• 'ಮೀರಾ ಪದಾವಳಿ' (2004)
• 'ಸುರ ಪದಾವಳಿ' (2005)

ಕನ್ನಡದ ಮೂಲ ಕೃತಿಗಳು

• 'ಹಿಂದಿ ಸಾಹಿತ್ಯ' (1976)
• 'ಸಿದ್ಧ ಸಾಹಿತ್ಯ' (1981)
• 'ಸೂಫಿ ಪ್ರೇಮಕಾವ್ಯ' (1991)
• 'ಉತ್ತರದ ಸಂತ ಪರಂಪರೆ' (2003)
• 'ಸೂಫಿ ಪ್ರೇಮ ದರ್ಶನ' (1998)
• 'ಬಿಹಾರಿ' (1995)
• 'ಸೂರ್ದಾಸ್' (1973)
• 'ವಿದ್ಯಾಪತಿ' (1983)

ಕನ್ನಡದ ಮೂಲ ಕಾದಂಬರಿಗಳು

• 'ನಾದಸೇತು' (1970)
• 'ಖಗಯಾನ' (1976)
• 'ಹಡಗಿನ ಹಕ್ಕಿ' (1980)
• 'ಪರಶುರಾಮನ ತಂಗಿಯರು' (1998)
• 'ಕುರಿ ಸಾಕಿದ ತೋಳ' (1999)
• 'ಕಸ್ತೂರಿ ಮೃಗ' (2000)
• 'ಚತುರ್ಮುಖ' (2001)
• 'ರಥಚಕ್ರ' (2004)
• 'ಒಂಟಿ ಸಲಗ' (2003)
• 'ಫಲ್ಗುಣಿ' (2004)

ಕಥೆಗಳ ಸಂಗ್ರಹ

• 'ಬೆಟ್ಟಕ್ಕೆ ಚಳಿಯಾದರೆ' (2002)
• 'ಪುನರ್ಗಮನ' (2002)

ಪ್ರಬಂಧಗಳ ಸಂಗ್ರಹ

• 'ಗಂಧಮಾದನ' (1973)
• 'ಚಂಕ್ರಮಣ' (1978)
• 'ಚೈತ್ರರಥ' (1986)
• 'ಹದಿಪುರಾಣ' (1981)
• 'ಏಕಾಂತ ಸಂಗೀತ' (1999)
• 'ಕೀರ್ತಿರಾಗ್' (1998)
• 'ಗಿರಿಕರ್ಣಿಕಾ' (2000)
• 'ದೀಪಮಾಲೆ' (2004)

ರೇಖಾಚಿತ್ರಗಳು

• 'ಚಿತ್ತ ಭಿತ್ತಿಯ ಚಿತ್ರಗಳು' (1998)
• 'ಗೋಪುರದ ದೀಪ' (1995)
• 'ಸಂತ ನರಸಿ ಮಹತಾ' (2002)
• 'ವ್ಯೋಮಕೇಶನ ವಚನಗಳು' (2000)
• 'ಸಮುದ್ರ ಸಂಗಮ' (2001)

ನಾಟಕಗಳು

• 'ಯುಗಾಂತ'
• 'ರತ್ನ ಕಂಕಣ' (2003)

ವಿಮರ್ಶೆ

• 'ಸೀಮೋಲ್ಲಂಘನ' (2000)
• 'ಸೇತು ಬಂಧನ' (2001)
• 'ಪರಿಶೋಧನ' (2002)

ಮಕ್ಕಳ ಕಾದಂಬರಿಗಳು

• 'ಮೀರಾ ಬಾಯಿ' (1973)
• 'ಸಂತ ರೈ ದಾಸ್' (1988)
• 'ಮಹರ್ಷಿ ಕರವೇ'
• 'ಕಿತ್ತೂರು ರಾಣಿ ಚೆನ್ನಮ್ಮ'
• 'ಕೋಗಿಲೆಯ ಚಿಕ್ಕವ್ವ'
• 'ಚಂದಮಾಮನ ಅಳಿಯ'
• 'ಮೆಣಸಿನ ಕಾಯಿಯ ಸಾಹಸ'
• 'ಕಳುವುಗಳ ಜಗಳ'
• 'ಗೋರಾ ಬಾದಲ್'
• 'ಚಿತ್ರ ಪಲ್ಲವ'

ಕವನಗಳು

• 'ಅನಂತ ಯಾತ್ರೆ' (2006)

ಸಂಪಾದನೆ

• 'ನಳಚಂಪಾ' (1971)

ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು

• ಬುಕ್ ಬ್ರಹ್ಮ ತಾಣದಲ್ಲಿ ಲೇಖಕರ ಪರಿಚಯ
• ಕನ್ನಡ ಒನ್ ಇಂಡಿಯಾ ತಾಣದಲ್ಲಿ ಲೇಖಕರ ಕುರಿತು ಮಾಹಿತಿ
• Works of M. S. Krishnamurthy on YouTube
• M. S. Krishnamurthy recounts his Life Journey on YouTube
• M. S. Krishnamurthy recites the poem 'Balegaara' on YouTube
• M. S. Krishnamurthy recites the poem 'Kolluve Yene Saki' on YouTube
• M. S. Krishnamurthy recites the poem 'Katharisidaru Ninna Bera' on YouTube