ಮಿಥಿಲಾ(ಪ್ರಸ್ತಾವಿತ ಭಾರತೀಯ ರಾಜ್ಯ)

ಮಿಥಿಲಾ ಬಿಹಾರ ಮತ್ತು ಜಾರ್ಖಂಡ್‌ನ ಮೈಥಿಲಿ ಮಾತನಾಡುವ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತಾವಿತ ರಾಜ್ಯವಾಗಿದೆ . ಮೈಥಿಲಿ ಭಾಷೆ ತನ್ನದೇ ಆದ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಲಿಪಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಇದನ್ನು ಮಿಥಿಲಾಕ್ಷರ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮಿಥಿಲಾ ಪ್ರದೇಶದ ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ಪ್ರಸ್ತಾವಿತ ರಾಜ್ಯವು ಮೈಥಿಲಿಯ ಉಪಭಾಷೆಗಳೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ಸಂಪೂರ್ಣ ಅಂಗಿಕ ಮತ್ತು ಬಜ್ಜಿಕ ಮಾತನಾಡುವ ಜಿಲ್ಲೆಗಳನ್ನು ಸಹ ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಭಾರತದ ಮಿಥಿಲಾ ರಾಜಧಾನಿ ಯಾವುದು ಎಂಬುದು ಇನ್ನೂ ನಿರ್ಧಾರವಾಗಬೇಕಿದೆ. ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ ಮಿಥಿಲಾದ ರಾಜಧಾನಿ ನಗರಗಳು ಜನಕ್‌ಪುರ (ನೇಪಾಳ), ವೈಶಾಲಿ, ಸಿಮ್ರೌಂಗಧ್ (ನೇಪಾಳ), ರಾಜನಗರ (ಮಧುಬನಿ) ಮತ್ತು ದರ್ಭಾಂಗಗಳ ನಡುವೆ ಈಗ ಬೇಗುಸರಾಯ್‌ಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡಿವೆ. ಮುಜಫರ್‌ಪುರ್ ಆಧುನಿಕ ತಿರುತ್ ವಿಭಾಗದ ಆಡಳಿತ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. ಭಾಗಲ್ಪುರದ ಸಮೀಪವಿರುವ ಚಂಪಾ, ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ದಂತಕಥೆಯ ಅಂಗ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿತ್ತು. ಬೇಗುಸರಾಯ್ ಅನ್ನು ಬಿಹಾರದ ಕೈಗಾರಿಕಾ ರಾಜಧಾನಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪಾಲ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ನಗರವಾಗಿತ್ತು.

Mithila
Seal
Country	India
Region	Eastern India
Capital	Begusarai
Language	Maithili

ನೇಪಾಳದ ಸಂವಿಧಾನವು (೨೦೧೫) ಅದನ್ನು ಎರಡು ಪ್ರಾಂತ್ಯದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಖಾತ್ರಿಪಡಿಸಿದ ನಂತರ ೨೦೧೫ ರಲ್ಲಿ ಕೊನೆಗೊಂಡ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ರಾಜ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ನೇಪಾಳದ ಮೈಥಿಲಿ ಮಾತನಾಡುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಚಳುವಳಿಯೂ ಇತ್ತು.

ಇತಿಹಾಸ

ಡಾ ಲಕ್ಷ್ಮಣ್ ಝಾ ಮತ್ತು ಇತರರು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ನಂತರ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದ ನಂತರ ಮಿಥಿಲಾ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಒತ್ತಾಯಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಬಿಹಾರದ ಮಾಜಿ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಜಗನ್ನಾಥ್ ಮಿಶ್ರಾ ಕೂಡ ರಾಜ್ಯದ ರಚನೆಗೆ ಬೆಂಬಲ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ರಾಜ್ಯ ರಚನೆಗೆ ಒತ್ತಾಯಿಸಿ ಮೈಥಿಲ್ ಮಹಾಸಭಾ ಮತ್ತು ಮಿಥಿಲಾಂಚಲ್ ವಿಕಾಸ್ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ಸಂಘಟನೆಗಳು ರಾಜ್ ದರ್ಭಾಂಗದಿಂದ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಪಡೆದಿವೆ. ಅಖಿಲ ಭಾರತೀಯ ಮಿಥಿಲಾ ರಾಜ್ಯ ಸಂಘರ್ಷ ಸಮಿತಿಯಿಂದ ೨೦೦೯ ರಲ್ಲಿ ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯೊಂದಿಗೆ ಮಿಥಿಲಾ ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಒತ್ತಾಯಿಸಿ ವಿವಿಧ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು ನಡೆದಿವೆ.

ರಾಜಕೀಯ ಬೆಂಬಲ

ಮಿಥಿಲಾ ರಾಜ್ಯ ನಿರ್ಮಾಣ ಸೇನೆ

• ಬಿಜೆಪಿಯ ಹಿರಿಯ ನಾಯಕ, ಮಿಥಿಲಾ ರಾಜ್ಯ ನಿರ್ಮಾಣ ಸೇನೆಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಮತ್ತು ಸ್ಥಾಪಕ ಸದಸ್ಯ ರಂಗನಾಥ್ ಠಾಕೂರ್ ಅವರು ಮಿಥಿಲಾವನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುವ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ರ್ಯಾಲಿಗಳನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಮಿಥಿಲಾ ರಾಜ್ಯ ನಿರ್ಮಾಣ ಸೇನೆಯು ೨೦೧೭ ಮತ್ತು ೨೦೨೧ ರಲ್ಲಿ ಅವರ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಸಂಕಲ್ಪ ಯಾತ್ರೆಯನ್ನು ಚಳುವಳಿಗೆ ಅರಿವು ಮತ್ತು ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿತು

ಭಾರತೀಯ ಜನತಾ ಪಕ್ಷ

• ದರ್ಭಾಂಗದ ಮಾಜಿ ಬಿಜೆಪಿ ಸಂಸದ ಕೀರ್ತಿ ಆಜಾದ್ (ಪ್ರಸ್ತುತ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ನಾಯಕ) ಮಿಥಿಲಾಗೆ ಬೆಂಬಲವಾಗಿ ಅನೇಕ ಧರಣಿಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಮಿಥಿಲಾದಲ್ಲಿ ಸಹಿ ಅಭಿಯಾನವನ್ನೂ ಆರಂಭಿಸಿದ್ದಾರೆ.
• ಬಿಜೆಪಿಯ ಹಿರಿಯ ನಾಯಕ, ಬಿಹಾರ ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ತಿನ ಮಾಜಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ತಾರಕಾಂತ್ ಝಾ ಅವರು ಮಿಥಿಲಾ ಅವರನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುವ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ರ್ಯಾಲಿಗಳನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಜನತಾ ದಳ (ಯುನೈಟೆಡ್)

• ನವೆಂಬರ್ ೨೦೧೧ ರಲ್ಲಿ, ಬಿಹಾರ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ನಿತೀಶ್ ಕುಮಾರ್ ಅವರು ಮಿಥಿಲಾ ರಾಜ್ಯತ್ವಕ್ಕೆ ತಮ್ಮ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ನೀಡಿದರು.
• ಜೆಡಿಯು ರಾಜ್ಯಾಧ್ಯಕ್ಷ ಶ್ರವಣ್ ಚೌಧರಿ ಅವರು ಮಿಥಿಲಾ ರಾಜ್ಯ ಸ್ಥಾನಮಾನದ ಬೇಡಿಕೆಯನ್ನು ಬಹಿರಂಗವಾಗಿ ಬೆಂಬಲಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಜನತಾ ದಳ

• ಬಿಹಾರದ ಮಾಜಿ ಸಿಎಂ ರಾಬ್ರಿ ದೇವಿ ಅವರು ಯಾವಾಗಲೂ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಮಿಥಿಲಾ ರಾಜ್ಯ ರಚನೆಗೆ ಒಲವು ತೋರಿದ್ದಾರೆ.

ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆಯ ಸಮರ್ಥನೆ

ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಮಿಥಿಲಾ ರಾಜ್ಯದ ಬೇಡಿಕೆಯು ೧೯೧೨ ಬಿಹಾರ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ರಚಿಸಿದಾಗಿನಿಂದ ಇತ್ತು.

• ಗಂಗೆಯ ಉತ್ತರ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣದ ನಡುವೆ ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿದೆ.
• ಮಿಥಿಲಾ ಪ್ರದೇಶದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಬಿಹಾರದ ಉಳಿದ ಭಾಗಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿವೆ.
• ಮೈಥಿಲಿ ಈ ಪ್ರದೇಶದ ಭಾಷೆಗೆ ಸರಿಯಾಗಿ ಮನ್ನಣೆ ಸಿಕ್ಕಿಲ್ಲ. ಭಾರತದ ಸಂವಿಧಾನದ ೮ನೇ ಶೆಡ್ಯೂಲ್ ಮೈಥಿಲಿ (ಆದರೆ ದೇವನಾಗರಿ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ) ಸೇರಿದಂತೆ ೨೨ ಭಾಷೆಗಳ ಮಾನ್ಯತೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಬಿಹಾರದಲ್ಲಿ ಮೈಥಿಲಿ ಇನ್ನೂ ಯಾವುದೇ ಅಧಿಕೃತ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ಪಡೆದಿಲ್ಲ.

ಸವಾಲುಗಳು

'ಮಿಥಿಲಾಂಚಲ್ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಆಡಳಿತ ಘಟಕವಾಗಿ ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಕಾರ್ಯಸಾಧ್ಯವೇ' ಎಂಬ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಶ್ನೆ. ಪ್ರತಿ ವರ್ಷವೂ ಪ್ರವಾಹದಿಂದ ನಾಶವಾದ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಬಡ ಪ್ರದೇಶವು ಹೆಚ್ಚು ಭರವಸೆಯನ್ನು ತೋರುತ್ತಿಲ್ಲ. ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕೃಷಿಯ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿರುವ ಮಿಥಿಲಾ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಒಂದೇ ಬೆಳೆಯನ್ನು ಮಾತ್ರ ಉತ್ಪಾದಿಸಬಲ್ಲದು. ಪ್ರದೇಶದ ವಿಸ್ತರಣೆಯ ಬಗ್ಗೆ ದೊಡ್ಡ ಚರ್ಚೆ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ. ಬೇಡಿಕೆಯು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ದರ್ಬಂಗಾ-ಮಧುಬನಿ ಪ್ರದೇಶದಿಂದ ಬಂದಿದೆ ಮತ್ತು ತಿರ್ಹತ್ ಮತ್ತು ಸೀಮಾಂಚಲ್‌ನಿಂದ ಕನಿಷ್ಠ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಅಂಗಿಕಾ ಮಾತನಾಡುವ ಭಾಗಲ್‌ಪುರ -ಮುಂಗೇರ್‌ನಿಂದ ವಾಸ್ತವಿಕವಾಗಿ ಯಾವುದೇ ಬೆಂಬಲವಿಲ್ಲ.

ಸಹ ನೋಡಿ

• ಮೈಥಿಲಿ ಭಾಷೆ
• ದರ್ಭಾಂಗ