ಬಿರ್ಲಾ ವಿಜ್ಞಾನ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯ

ಬಿ.ಎಂ. ಬಿರ್ಲಾ ವಿಜ್ಞಾನ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯವು ಭಾರತದ ಹೈದರಾಬಾದ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯವಾಗಿದೆ. ಸಿವಿಲ್ ಇಂಜಿನಿಯರ್ ಪಿ.ಎ. ಸಿಂಗಾರವೇಲು ನಿರ್ಮಿಸಿದ ಇದು ತಾರಾಲಯ, ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯ, ವಿಜ್ಞಾನ ಕೇಂದ್ರ, ಕಲಾ ಛಾಯಾಂಕಣ ಮತ್ತು ಡೈನೋಸಾರಿಯಂ ಅನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯವು ೧೯೯೦ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾದಾಗ ವಿಜ್ಞಾನ ಕೇಂದ್ರದ ಎರಡನೇ ಹಂತವಾಗಿತ್ತು^[೧]. ಈ ಕೇಂದ್ರವು ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಖಾಸಗಿ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯವು ಭಾರತದ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಇತಿಹಾಸಕ್ಕೆ ಮೀಸಲಾಗಿರುವ ಒಂದು ಸೌಲಭ್ಯವಾಗಿದೆ. ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯವನ್ನು ಜುಲೈ ೨೦೧೯ ರಲ್ಲಿ ಉದ್ಘಾಟಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ಪ್ರಣವ್ ಶರ್ಮಾ ಅವರು ನಿರ್ವಹಿಸಿದರು.^[೨]^[೩]

ತಾರಾಲಯ

ಬಿರ್ಲಾ ತಾರಾಲಯವು ವಿಜ್ಞಾನ ಕೇಂದ್ರದ ಒಂದು ವಿಭಾಗವಾಗಿದೆ. ಈ ತಾರಾಲಯವನ್ನು ೮ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೯೮೫ ರಂದು ಎನ್.ಟಿ. ರಾಮರಾವ್ ಅವರು ಉದ್ಘಾಟಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಇದು ಭಾರತದ ಮೂರು ಬಿರ್ಲಾ ತಾರಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಇತರ ಬಿರ್ಲಾ ತಾರಾಲಯಗಳು ಕೋಲ್ಕತ್ತಾದ ಎಂ.ಪಿ ಬಿರ್ಲಾ ತಾರಾಲಯ ಮತ್ತು ಚೆನ್ನೈನಲ್ಲಿರುವ ಬಿ.ಎಂ. ಬಿರ್ಲಾ ತಾರಾಲಯ. ಬಿರ್ಲಾ ತಾರಾಲಯವು ವಿಜ್ಞಾನ ಕೇಂದ್ರದ ಒಂದು ವಿಭಾಗವಾಗಿದೆ.

ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯ

ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯವನ್ನು ಅಂತರಶಿಸ್ತೀಯ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಮಕ್ಕಳು ಮತ್ತು ಹಿರಿಯರನ್ನು ಸಮಾನವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯವು ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ಕಥೆಯಂತೆ ನಿರೂಪಿಸುತ್ತದೆ. ಕಥೆ ಹೇಳುವವರು ಇಸ್ರೋದ ಪರಂಪರೆ, ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಅವಶ್ಯಕತೆ, ಅದರ ಸ್ಥಾಪನೆ ಮತ್ತು ಹಲವಾರು ಸಾಧನೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತಾರೆ. ಬೃಹತ್ ವಿಜ್ಞಾನ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾದ ಕೆಲವು ಸರಳ ಮತ್ತು ಆಸಕ್ತಿದಾಯಕ ಕಥೆಗಳನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ವಿಕ್ರಮ್ ಸಾರಾಭಾಯ್ ಅವರು ಮೊದಲ ಕೈ ನಿರೂಪಣೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ.ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯವು ಚಿತ್ರಗಳು, ವಿವರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಪದಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಜಾಗೃತಿಗೆ ಇಸ್ರೋದ ವಿವಿಧ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ಬೆಳಕಿಗೆ ತರುತ್ತದೆ. ಚಿತ್ರಗಳ ಮೇಲೆ ಪಡೆಯುವ ಓದುವಿಕೆ ಮೂಲತಃ ಇಸ್ರೋ ಪರಂಪರೆಗೆ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದ ಜನರ ನಡುವಿನ ನಿಜವಾದ ಸಂಭಾಷಣೆಗಳಿಂದ ಆಯ್ದ ಭಾಗಗಳು ಮತ್ತು ಉಪಾಖ್ಯಾನಗಳಾಗಿವೆ. ಸುಮಾರು ನಲವತ್ಮೂರು ಜನರು ನಿರೂಪಣೆಗೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಕ ಪ್ರಣವ್ ಶರ್ಮಾ ಅವರು ಸುಮಾರು ಎರಡು ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ ಕೆಲವು ಸಾವಿರ ಪುಟಗಳ ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ಡೇಟಾವನ್ನು ನಂತರ ಹೊರತೆಗೆಯಲಾಗಿದೆ.ಆತ್ಯಜಿತ್ ತುಳಜಾಪುರಕರ್ ಅವರು ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪಿ ಮತ್ತು ಡಿಜಿಟಲ್ ಕಲಾಕೃತಿಯನ್ನು ಅರ್ಜುನ್ ಕೋಟಾ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಅಂಕುರ್ ಛಾಬ್ರಾ ಮತ್ತು ಸ್ಮ್ಯಾನ್ ಥೋಟಾ ಸಹಾಯಕರು ಮತ್ತು ಔಟ್ರೀಚ್ ತಂಡದ ನಾಯಕರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. ಪಿಎಸ್‍ಎಲ್‍ವಿ, ಜಿಎಸ್‍ಎಲ್‍ವಿ, ಜಿಎಸ್‍ಎಲ್‍ವಿ ಎಂ‍ಕೆIII(ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಚಂದ್ರಯಾನ ೨ ಅನ್ನು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶದಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಸಾಗಿಸಿದ) ಮಾದರಿಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಇಪ್ಪತ್ತಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರದರ್ಶನಗಳಿವೆ. ಆರ್ಯಭಟ, ಭಾಸ್ಕರ, ರೋಹಿಣಿಯಂತಹ ಉಪಗ್ರಹಗಳ ಪರಂಪರೆಯ ಸರಣಿಯನ್ನು ಸಹ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ನಿಲ್ದಾಣದ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಸಂವಹನ ಉಪಗ್ರಹಗಳ ನಡುವೆ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯದ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದ ವಿನ್ಯಾಸದ ಸಾರವನ್ನು ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಸುತ್ತದೆ.
ಕುತೂಹಲಕಾರಿಯಾಗಿ, ಕಷ್ಟಕರವಾದ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುವ ಸಾಹಿತ್ಯ ಮತ್ತು ಕಾವ್ಯದ ಆಯ್ದ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ವೀಕ್ಷಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯದಾದ್ಯಂತ ಒಗಟುಗಳನ್ನು ಇರಿಸಲಾಗಿದೆ, ಚಂದ್ರ ಮತ್ತು ನಕ್ಷತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶದ ಬಗ್ಗೆ ಬರೆದ ಶೇಕ್ಸ್‌ಪಿಯರ್ ಮತ್ತು ರವೀಂದ್ರನಾಥ ಠಾಗೋರ್‌ರಂತಹ ಕಲಾವಿದರು ಮತ್ತು ಬರಹಗಾರರ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ಗೌರವಿಸುತ್ತದೆ. ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯದ ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ನೀಡುವ ಈ ಅಂತರಶಿಸ್ತೀಯ ವಿಧಾನವು ಈ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯದ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮತ್ತು ಕಲ್ಪನೆಯ ಪ್ರಾರಂಭದಿಂದಲೂ ಮೂಲಭೂತ ಕಲ್ಪನೆಯಾಗಿದೆ.

ಡೈನೋಸಾರಿಯಮ್

ತಾರಾಲಯ ಮತ್ತು ವಿಜ್ಞಾನ ಕೇಂದ್ರಕ್ಕೆ ಡೈನೋಸಾರಿಯಮ್ ಹೊಸ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ೨೦೦೦ ರಲ್ಲಿ ತೆರೆಯಲಾಯಿತು.^[೪].ಇದರ ಪ್ರದರ್ಶನ ತೆಲಂಗಾಣದ ಆದಿಲಾಬಾದ್ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಉತ್ಖನನ ಮಾಡಲಾದ ೧೬೦-ಮಿಲಿಯನ್ ವರ್ಷಗಳಷ್ಟು ಹಳೆಯದಾದ ಕೋಟಾಸಾರಸ್ ಯಮನ್‌ಪಲ್ಲಿಯೆನ್ಸಿಸ್ ಅನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಭೂವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆಯಿಂದ ವಿಜ್ಞಾನ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯಕ್ಕೆ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ^[೫]. ಡೈನೋಸಾರ್ ಮೊಟ್ಟೆಗಳು, ಸಮುದ್ರ ಚಿಪ್ಪುಗಳು ಮತ್ತು ಪಳೆಯುಳಿಕೆಗೊಂಡ ಮರದ ಕಾಂಡಗಳ ಸಣ್ಣ ಪಳೆಯುಳಿಕೆಗಳ ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ಡೈನೋಸಾರಿಯಮ್ ಹೊಂದಿದೆ.

ಛಾಯಾಂಕಣ

ಕೋಟಸೌರಸ್

ಕೋಟಸೌರಸ್ ಆದಿಲಾಬಾದ್

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

[1] ttps://web.archive.org/web/20120112221416/http://www.birlasciencecentre.org/science_museum/science_museum.html

[2] ttps://www.newindianexpress.com/cities/hyderabad/2019/dec/21/a-space-travellers-tale-2078898.html

[3] ttps://www.thehindu.com/todays-paper/tp-features/tp-metroplus/science-as-a-way-of-life/article30899265.ece

[4] ttps://web.archive.org/web/20120114051359/http://www.birlasciencecentre.org/dinosaurium/dinosaurium.html

[5] ttps://web.archive.org/web/20120114051359/http://www.birlasciencecentre.org/dinosaurium/dinosaurium.html

[೧]

[೨]

[೩]

[೪]

[೫]