ಕ್ರಿಸಾಂಥೆಮಮ್ × ಮೊರಿಫೋಲಿಯಮ್
Chrysanthemum × morifolium | |
---|---|
Chrysanthemums. | |
Scientific classification | |
Unrecognized taxon (fix): | Chrysanthemum |
ಪ್ರಜಾತಿ: | C. × morifolium
|
Binomial name | |
Chrysanthemum × morifolium (Ramat.) Hemsl.
| |
Synonyms[೧] | |
|
ಕ್ರಿಸಾಂಥೆಮಮ್ × ಮೊರಿಫೋಲಿಯಮ್ (ಯುಎಸ್ನಲ್ಲಿ ಫ್ಲೋರಿಸ್ಟ್ಸ್ ಡೈಸಿ ಮತ್ತು ಹಾರ್ಡಿ ಗಾರ್ಡನ್ ಮಮ್ ಎಂದು ಸಹ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ) ಇದು ಆಸ್ಟರೇಸಿ ಕುಟುಂಬದ ಕ್ರಿಸಾಂಥೆಂ ಕುಲದ ದೀರ್ಘಕಾಲಿಕ ಸಸ್ಯ ಹೈಬ್ರಿಡ್ ಜಾತಿಯಾಗಿದೆ. ಈ ಹೂಗಳು ಮತ್ತು ಸಕುರಾ ಅಥವಾ ಚೆರ್ರಿಬ್ಲಾಸಮ್ ಹೂಗಳನ್ನು ಜಪಾನಿನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೂಗಳು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಸಸ್ಯಶಾಸ್ತ್ರದ ಇತಿಹಾಸ
ಬದಲಾಯಿಸಿಚೀನಾದಲ್ಲಿ ಈ ಹೂಗಳು ಸುಮಾರು ಕ್ರಿ.ಪೂ 500ರಿಂದ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿವೆ. 1630ರಲ್ಲಿ ಚೀನಾದಲ್ಲಿನ 500ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಭೇದಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ.ಯುರೋಪ್ನಲ್ಲಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಹಾಲೆಂಡ್ನಲ್ಲಿ ಅವು 17ನೇ ಶತಮಾನದ ಮಧ್ಯಭಾಗದಿಂದ ಪರಿಚಿತವಾಗಿವೆ. ಆದರೆ ಅವುಗಳ ಸಾಮಾನ್ಯ ಪ್ರಸರಣವು 19ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ನಡೆಯಿತು. ಕ್ರಿಸಾಂಥೆಮಮ್ ಅನ್ನು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಚೀನಾದಲ್ಲಿ ಔಷಧೀಯ ಸಸ್ಯವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಯಿತು. [ಸಾಕ್ಷ್ಯಾಧಾರ ಬೇಕಾಗಿದೆ][citation needed]
ಇದನ್ನು ಚೀನಾದ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಗ್ರಂಥವಾದ ಶೆನಾಂಗ್ ಬೆನ್ ಕಾವೊ ಜಿಂಗ್ (ಆರಂಭಿಕ ಆಧುನಿಕ ಯುಗದ)ನಲ್ಲಿ ಉನ್ನತ ಔಷಧಿಗಳ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ವರ್ಗೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಅಮರತ್ವ ಹುಡುಕಾಟಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಭಾಗವಾಗಿದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸಲಾಗಿದೆ. "ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿ, ಇದು ರಕ್ತ ಮತ್ತು ಕಿ ಪ್ರತಿಬಂಧವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಚೈನೀಸ್ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ "ಕಿ" ಎಂದರೆ ಉಸಿರು, ಗಾಳಿ ಎಂದರ್ಥ. ಎಲ್ಲಾ ಜೀವಿಗಳಲ್ಲೂ ಇರುವ ಜೀವಶಕ್ತಿಯೇ "ಕಿ". ಈ ಸಸ್ಯ "ಕಿ"ಗೆ ಶಕ್ತಿ ಕೊಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಗ್ರಂಥದ ಪ್ರಕಾರ ಇದು ದೇಹಕ್ಕೆ ವಯಸ್ಸಾಗುವುದನ್ನು ನಿಧಾನಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಜೀವಿತಾವಧಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ" ಎಂದು ಕ್ಲಾಸಿಕ್ ಹೇಳುತ್ತದೆ. "ದೇಹವನ್ನು ಬೆಳಗಿಸುವುದು" ಎಂಬುದು ಇಮ್ಮಾರ್ಟಲ್ಸ್ನ ಆಕಾಶ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ತಲುಪಲು ಮತ್ತು "ಮೋಡಗಳ ಮೇಲೆ ಸವಾರಿ ಮಾಡಲು" ಸಾಧ್ಯವಾಗುವ ಗುರಿಯಾಗಿತ್ತು. ಜಿನ್ ಮತ್ತು ಟ್ಯಾಂಗ್ ರಾಜವಂಶಗಳಿಂದ (ಸುಮಾರು ಕ್ರಿ. ಶ. 5ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ) ಕ್ರಿಸಾಂಥೆಮಮ್ ಅನ್ನು ಅಲಂಕಾರಿಕ ಸಸ್ಯ ವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗಿತ್ತು. ಜೊತೆಜೊತೆಗೆ ಆಹಾರಕ್ಕೂ ಇದನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು.
ಕ್ರೈಸಾಂಥೆಮಮ್ಗಳ ಕುರಿತಾದ ಮೊದಲ ಪ್ರಬಂಧವನ್ನು ಕ್ರಿ. ಶ. 1104ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಯಿತು. "ಕ್ರಿಸಾಂಥೆಮಮ್ ಟ್ರೀಟೈಸ್" (ಕ್ರಿಸಾಂಥೆಂಮ್ ಟ್ರೀಟೈಸ್) ನ ಲೇಖಕ ಲಿಯು ಮೆಂಗ್ (Čiiu Meng) (1) (Čyuu Meng, 1) (4) (χiu Ming) (†iu Méng) (εiu Meng) (λiu Mensing) (242) ಕ್ರೈಸಾಂಥೆಮಮ್ಗಳನ್ನು ಅವುಗಳ ಬಣ್ಣಗಳ ಪ್ರಕಾರ ವರ್ಗೀಕರಿಸುತ್ತಾರೆಃ [೨]: 242 ಸಾಮಾನ್ಯವಾದವುಗಳು ಹಳದಿ ಬಣ್ಣದ್ದಾಗಿರುತ್ತವೆ. ನಂತರ ಬಿಳಿ, ಕೆನ್ನೇರಳೆ ಮತ್ತು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಕೆಂಪು ಬಣ್ಣಗಳು ಬರುತ್ತವೆ.[4] ಇದು ಲಾಂಗ್ಮೆನ್ ಗ್ರೊಟ್ಟೊಸ್ ಬೌದ್ಧ ದೇವಾಲಯಗಳ ಬಳಿಯ ಉದ್ಯಾನಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಒಟ್ಟು 35 ಕೃಷಿ ಪ್ರಭೇದಗಳನ್ನು ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ. 16ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ, ಪ್ರಸಿದ್ಧ ವೈದ್ಯ ಮತ್ತು ಗಿಡಮೂಲಿಕೆ ತಜ್ಞ ಲಿ ಶಿಝೆನ್ ತನ್ನ ಗ್ರೇಟ್ ಟ್ರೀಟಿ ಆಫ್ ಮೆಡಿಕಲ್ ಮ್ಯಾಟರ್ನಲ್ಲಿ ನೂರು ತಳಿಗಳನ್ನು ವರದಿ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. "ಶಾಖ ಮತ್ತು ವಿಷವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವುದು", "ದೃಷ್ಟಿ ತೀಕ್ಷ್ಣತೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವುದು" ಮುಂತಾದ ಕೆಲವು ಔಷಧೀಯ ಗುಣಗಳನ್ನು ಅವರು ಅವುಗಳಿಗೆ ನೀಡುತ್ತಾರೆ. 1630ರಲ್ಲಿ 20ನೇ ಶತಮಾನದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ 500ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ತಳಿಗಳ 17 ಮತ್ತು ಸುಮಾರು 2000 ತಳಿಗಳ ಸಮೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ನಡೆಸಲಾಯಿತು.
ವಿವರಣೆ
ಬದಲಾಯಿಸಿಈ ಸಸ್ಯವು ಎತ್ತರ ಮತ್ತು ಅಗಲದಲ್ಲಿ 30-90 ಸೆಂಟಿಮೀಟರ್ಗಳಾಗಿದ್ದು ಇದು ನೆಲದ ಮೇಲೆ ದೀರ್ಘಕಾಲಿಕ ಮೂಲಿಕೆಯ ಅಥವಾ ಸ್ವಲ್ಪ ಮರದ ಸಸ್ಯವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ಕಾಂಡಗಳು ನೇರವಾಗಿ ನಿಲ್ಲುತ್ತವೆ. ಎಲೆಗಳು ಬಾಹ್ಯರೇಖೆಯಲ್ಲಿ ಅಗಲವಾದ ಅಂಡಾಕಾರದಲ್ಲಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಎಲೆಗಳ ಉದ್ದವು 150 ಮಿಮೀ (6 ಇಂಚುಗಳು) ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಕೆಳಗಿನ ಎಲೆಗಳು ಹೂಗೊಂಚಲುಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದು, ಕಾಂಡಗಳ ಮೇಲಕ್ಕೆ ಅವು ಹೆಚ್ಚು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಎಲೆಗಳು ವಸಂತಕಾಲದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಅವು ಪರ್ಯಾಯ, ಹಾಲಿನ ಪಿನ್ನಾಟಿಫಿಡ್ ಮತ್ತು ಹಲ್ಲುಗಳುಳ್ಳವು. ಅವು 12 ಸೆಂ. ಮೀ. ಉದ್ದ, ಮಾಂಸದ ಮತ್ತು ಬೂದು ಕೂದಲಿನೊಂದಿಗೆ ಮುಚ್ಚಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. ಅವು ಸುಕ್ಕುಗಟ್ಟಿದಾಗ ಬಲವಾದ ವಾಸನೆಯನ್ನು ಹೊರಹಾಕುತ್ತವೆ.
ವರ್ಗೀಕರಣ
ಬದಲಾಯಿಸಿಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಉಪಯೋಗಗಳು
ಬದಲಾಯಿಸಿಔಷಧ
ಬದಲಾಯಿಸಿನೈಸರ್ಗಿಕ ಔಷಧ ಅಥವಾ ಪೃಕೃತಿ ಚಿಕಿತ್ಸಾ ಪದ್ಧತಿಯಲ್ಲಿ ಈ "ಹೂವು" ವನ್ನು ಕಣ್ಣಿನ ಉರಿಯೂತ ಮತ್ತು ಅಶುದ್ಧ ಚರ್ಮದ ವಿರುದ್ಧ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಗಾಳಿ ಶುದ್ಧೀಕರಿಸುವಿಕೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಬಳಕೆ ಆಗಿದೆ.
ಸಸ್ಯಗಳ ಭಾಗಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕವು ಕೆಲವು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಚರ್ಮದ ಕಿರಿಕಿರಿ ಮತ್ತು ಅಲರ್ಜಿಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು.
ಪರಿಸರ ವಿಜ್ಞಾನ
ಬದಲಾಯಿಸಿಈ ಸಸ್ಯವನ್ನು ವಿವಿಧ ಗಿಡಹೇನುಗಳು, ಕ್ಯಾಪ್ಸಿಡ್ ಕೀಟಗಳು, ಕಿವಿಯೋಲೆಗಳು, ಎಲೆ ಗಣಿಗಾರರು, ನೆಮಟೋಡ್ಗಳು, ಜೇಡ ಹುಳಗಳು, ಥ್ರಿಪ್ಸ್ ಮತ್ತು ಬಿಳಿ ನೊಣಗಳು ತಿನ್ನುತ್ತವೆ. ಆಸ್ಟರ್ ಹಳದಿ, ಬೊಟ್ರಿಟಿಸ್, ಎಲೆ ಕಲೆಗಳು, ತುಕ್ಕು, ಪುಡಿ ಶಿಲೀಂಧ್ರ, ವೆರ್ಟಿಸಿಲಿಯಂ ವಿಲ್ಟ್, ಮತ್ತು ಕಾಂಡ ಮತ್ತು ಬೇರುಗಳ ಕೊಳೆಯುವಿಕೆ ಮತ್ತು ವೈರಸ್ಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ಕಾಯಿಲೆಗಳಿಂದ ಸಸ್ಯವು ಸಾಯಬಹುದು.[೩]
ಗ್ಯಾಲರಿ
ಬದಲಾಯಿಸಿ-
Botanical illustration
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
ಬದಲಾಯಿಸಿ- ↑ "Chrysanthemum × morifolium (Ramat.) Hemsl". Plants of the World Online. Royal Botanic Gardens, Kew. Retrieved 2020-02-24.
- ↑ ಉಲ್ಲೇಖ ದೋಷ: Invalid
<ref>
tag; no text was provided for refs namedZheng
- ↑ "Chrysanthemum morifolium (Hardy garden mum)". Fine Gardening.com. Retrieved 22 September 2012.