ಕದ್ರಿ ಮಂಜುನಾಥ ದೇವಸ್ಥಾನ

ಕದ್ರಿ ಮಂಜುನಾಥ ದೇವಾಲಯವು ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯದ ಮಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿರುವ ಐತಿಹಾಸಿಕ ದೇವಾಲಯವಾಗಿದೆ.

ಕದ್ರಿ ಮಂಜುನಾಥ ದೇವಸ್ಥಾನ

ಇತಿಹಾಸ

ಕದ್ರಿ ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲಿರುವ ಮಂಜುನಾಥೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ೧೦-೧೧ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂಬ ಪ್ರತೀತಿಯಿದೆ. ಇದನ್ನು ೧೪ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣ ಕಲ್ಲಿನ ರಚನೆಯನ್ನಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಲಾಯಿತು. ಸಹ್ಯಾದ್ರಿಯಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದ್ದ ಪರಶುರಾಮನು ಕ್ರೂರಿಗಳಾದ ಕ್ಷತ್ರಿಯರನ್ನು ಕೊಂದು ಕಶ್ಯಪನಿಗೆ ಭೂಮಿಯನ್ನು ದಾನ ಮಾಡಿದನೆಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಅವರು ವಾಸಿಸಲು ಸ್ಥಳಕ್ಕಾಗಿ ಶಿವನನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸಿದರು. ಶಿವನು ಪರಶುರಾಮನಿಗೆ ಕದಳಿ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ತಪಸ್ಸು ಮಾಡಿದರೆ, ಶಿವನು ಲೋಕ ಕಲ್ಯಾಣಕ್ಕಾಗಿ ಮಂಜುನಾಥನಾಗಿ ಪುನರ್ಜನ್ಮ ನೀಡುತ್ತಾನೆ ಎಂದು ಭರವಸೆ ನೀಡಿದರು. ಶಿವನ ಆಜ್ಞೆಯಂತೆ ಪರಶುರಾಮನು ತನ್ನ ಕೊಡಲಿಯನ್ನು ಸಮುದ್ರಕ್ಕೆ ಎಸೆದು ತನ್ನ ತಪಸ್ಸಿಗೆ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದನು. ಪರಶುರಾಮನ ಪ್ರಾರ್ಥನೆಗೆ ಮಣಿದ ಶಿವನು ಅವನಿಗೆ ಪಾರ್ವತಿ ದೇವಿಯೊಡನೆ ಮಂಜುನಾಥ ಲಿಂಗ ರೂಪಿಯಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡನು ಮತ್ತು ಲೋಕದ ಒಳಿತಿಗಾಗಿ ಕದ್ರಿಯಲ್ಲಿ ತಂಗಿದನು. ಮಂಜುನಾಥನ ಆಜ್ಞೆಯಂತೆ ಸಪ್ತಕೋಟಿ ಮಂತ್ರಗಳು ಏಳು ತೀರ್ಥಗಳಾಗಿ ಬದಲಾಗಿವೆ ಎಂಬ ಐತಿಹ್ಯವಿದೆ.

ಕದ್ರಿ ದೇಗುಲದಲ್ಲಿನ ಏಳು ಕೊಳಗಳು

ಈ ದೇವಾಲಯವು ಹಿಂದೂ ಮತ್ತು ಬೌದ್ಧ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಕ್ರಿಸ್ತಶಕ ೧೦ನೇ ಶತಮಾನದವರೆಗೂ ಇಲ್ಲಿ ಬೌದ್ಧಧರ್ಮವು ನೆಲೆಗೊಂಡಿತ್ತು. ಆದರೆ ಬೌದ್ಧಧರ್ಮದ ಅವನತಿಯ ನಂತರ, ಮಂಜುಶ್ರೀ ಮತ್ತು ಅವಲೋಕಿತೇಶ್ವರರ ಭಕ್ತಿಯು ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರೆಯಿತು. ಮಂಜುನಾಥನ ಆರಾಧನೆಯನ್ನು ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮದ ಕಡೆಗೆ ಸ್ವೀಕರಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ತಾಂತ್ರಿಕ ಶಿವ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಲಾಯಿತು. ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಅನೇಕ ಬೌದ್ಧ ದೇವಾಲಯಗಳು ಹಿಂದೂ ಸುಳಿಯೊಳಗೆ ಬಂದವು. ಇಲ್ಲಿ ಮಂಜುನಾಥ ಶಿವನಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ಕದ್ರಿಯು ವಜ್ರಯಾನ ಪಂಥದ ಬೌದ್ಧ ಮಠವಾಗಿದ್ದ ಕದ್ರಿ ವಿಹಾರದಿಂದ ಬಂದಿದೆ. ಅಳುಪ ರಾಜವಂಶದ ರಾಜ ಕುಂದವರ್ಮನು ಅವಲೋಕಿತೇಶ್ವರ ಚಿತ್ರದ ತಳಹದಿಯ ಮೇಲೆ ತಾನು ಶಿವನ ಭಕ್ತನೆಂದು ತಿಳಿಸುವ ಶಾಸನವನ್ನು ರಚಿಸಿದನು. ಶಿವನ ಸಮಗ್ರ ರೂಪವಾಗಿ ಪೂಜಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಿದ್ದ ಬೋಧಿಸತ್ವ ಇದು ಮಂಜುಶ್ರೀ ಅವರ ಆರಾಧನೆಯ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. ನಂತರ ಈ ಬೋಧಿಸತ್ತವರನ್ನು ಶೈವ ದೇವತೆಗಳೆಂದು ಗುರುತಿಸಲಾಯಿತು. ೧೫೧ ಶಿವಲಿಂಗ ಮತ್ತು ಬೋಧಿಸತ್ವವನ್ನು ಈ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಶತಮಾನಗಳವರೆಗೆ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಪೂಜಿಸಲಾಯಿತು, ಅದು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಶೈವ ದೇವಾಲಯವಾಗಿ ಪರಿವರ್ತನೆಗೊಂಡಿತು. ದೇವಾಲಯದ ಮುಂಭಾಗದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ನೀರಿನ ಕೊಳಗಳಿವೆ. ಕೊಳಗಳ ಸುತ್ತಲೂ ಉದ್ಯಾನವಿದೆ. ಅಲ್ಲಿಂದ ಕೆಳಗೆ ನಡೆದರೆ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಮುಂದೆ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ದೀಪಸ್ತಂಭ ಇದೆ. ಕಾರ್ತಿಕ ಮಾಸದಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿ ದೀಪೋತ್ಸವ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಮಚೇಂದ್ರನಾಥ, ಗೋರಕನಾಥ, ಶೃಂಗಿನಾಥ, ಲೋಕೇಶ್ವರ, ಮಂಜುಶ್ರೀ ಮತ್ತು ಬುದ್ಧನ ಪ್ರತಿಮೆಗಳಿವೆ.

ಆಚರಣೆ

• ನಾಗರ ಪಂಚಮಿ
• ಕಾರ್ತಿಕ ಸೋಮವಾರ
• ಲಕ್ಷ ದೀಪೋತ್ಸವ
• ಮಹಾಶಿವರಾತ್ರಿ
• ಕಂಬಳ
• ವಾರ್ಷಿಕ ಜಾತ್ರೆ

ದೂರ

ದೇವಸ್ಥಾನವು ಹಂಪನಕಟ್ಟೆಯಿಂದ (ನಗರದ ಮಧ್ಯಭಾಗ) ೫ ಕೀ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ.

ಸಾರಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ

ಬಸ್ ನಿಲ್ದಾಣ

ಮಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟೆ ಬಸ್‌ನಿಲ್ದಾಣವು ದೇವಸ್ಥಾನದಿಂದ ೧ ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಕೆ.ಎಸ್.ಆರ್.ಟಿ.ಸಿ ಬಸ್ ನಿಲ್ದಾಣವು ೩ ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ.

ರೈಲ್ವೆ ನಿಲ್ದಾಣ

ದೇವಸ್ಥಾನದಿಂದ ಮಂಗಳೂರು ಸೆಂಟ್ರಲ್ ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣವು ೩ ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಕಂಕನಾಡಿ ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣವು ಸುಮಾರು ೪ ಕಿ. ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ.

ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣ

ಮಂಗಳೂರು(ಬಜ್ಪೆ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣ) ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣ ದೇವಸ್ಥಾನದಿಂದ ಸುಮಾರು ೧೬ ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ.