ಎಎನ್ಎಫ್ಒ(ANFO)
ಎಎನ್ಎಫ್ಒ(ANFO) (/ˈænfoʊ/ AN-foh)[೧] (ಅಥವಾ AN/FO, ಅಮೋನಿಯಂ ನೈಟ್ರೇಟ್/ಇಂಧನ ತೈಲ) ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುವ ಬೃಹತ್ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಸ್ಫೋಟಕವಾಗಿದೆ. ಇದು ೯೪% ಪೋರಸ್ ಪ್ರಿಲ್ಡ್ ಅಮೋನಿಯಂ ನೈಟ್ರೇಟ್ (NH4NO3) (AN) ಅನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಇದು ಆಕ್ಸಿಡೈಸಿಂಗ್ ಏಜೆಂಟ್ ಆಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಎಎನ್ಎಫ್ಒ ಬಳಕೆ ೧೯೫೦ ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು.[೨]
ಇದು ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಗಣಿಗಾರಿಕೆ, ಕಲ್ಲುಗಣಿಗಾರಿಕೆ, ಲೋಹದ ಅದಿರು ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕ ನಿರ್ಮಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲಿ ಅದರ ಕಡಿಮೆ ವೆಚ್ಚ ಮತ್ತು ಬಳಕೆಯ ಸುಲಭವಾಗಿದೆ. ಅ೦ದರೆ ನೀರಿನ ಪ್ರತಿರೋಧತೆ, ಆಮ್ಲಜನಕ ಸಮತೋಲನೆ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಆಸ್ಫೋಟನ ವೇಗ, ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ವ್ಯಾಸವದಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನವನ್ನು ಹೊ೦ದಿದೆ. ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಉದ್ಯಮವು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ನಲ್ಲಿ ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುವ ೨.೫ ಸಾವಿರ ಟನ್ಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು (೫.೫ ಮಿಲಿಯನ್ ಪೌಂಡ್ಗಳು) ಸ್ಫೋಟಕಗಳ ಅಂದಾಜು ೯೦% ರಷ್ಟಿದೆ.[೩] ಎಎನ್ಎಫ್ಒ ಅನ್ನು ಹಿಮಪಾತದ ಅಪಾಯ ತಗ್ಗಿಸುವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.[೪]
ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ
ಬದಲಾಯಿಸಿಎಎನ್ಎಫ್ಒ ಸ್ಫೋಟದ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರವು ಸಾರಜನಕ, ಕಾರ್ಬನ್ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್ ಮತ್ತು ನೀರನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ದೀರ್ಘ-ಸರಪಳಿಯ ಆಲ್ಕೇನ್ (CnH2n +2) ನೊಂದಿಗೆ ಅಮೋನಿಯಂ ನೈಟ್ರೇಟ್ನ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ. ಆದರ್ಶ ಸ್ಟೊಚಿಯೊಮೆಟ್ರಿಕ್ ಸಮತೋಲಿತ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ, ಎಎನ್ಎಫ್ಒ ಸುಮಾರು ೯೪.೫% ಎಎನ್ ಮತ್ತು ೫.೫% ಎಫ್ಒ ತೂಕದಿಂದ ಕೂಡಿದೆ. ಪ್ರಾಯೋಗಿಕವಾಗಿ, ಸ್ವಲ್ಪ ಹೆಚ್ಚಿನ ಇಂಧನ ತೈಲವನ್ನು ಸೇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವಿಕೆಯು ಕಡಿಮೆ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಮಿತಿಮೀರಿದ ಸೇವನೆಯು ಹೆಚ್ಚು ಹೊಗೆಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ. ಸ್ಫೋಟದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳು ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾದಾಗ, ಮೇಲೆ ತಿಳಿಸಿದ ಅನಿಲಗಳು ಮಾತ್ರ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಾಗಿವೆ. ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿ, ಅಂತಹ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಸಾಧಿಸುವುದು ಅಸಾಧ್ಯ. ಸ್ಫೋಟಗಳು ಕಾರ್ಬನ್ ಮಾನಾಕ್ಸೈಡ್ ಮತ್ತು ನೈಟ್ರೋಜನ್ ಆಕ್ಸೈಡ್ (NOx) ನಂತಹ ಮಧ್ಯಮ ಪ್ರಮಾಣದ ವಿಷಕಾರಿ ಅನಿಲಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತವೆ.
ಎಎನ್ಎಫ್ಒ ನ ಇಂಧನ ಘಟಕವು ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿ ಡೀಸೆಲ್ ಆಗಿದೆ. ಆದರೆ ಸೀಮೆಎಣ್ಣೆ, ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಧೂಳು, ರೇಸಿಂಗ್ ಇಂಧನ, ಅಥವಾ ಮೊಲಾಸಸ್ ಅನ್ನು ಸಹ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮಿಶ್ರಣದಲ್ಲಿ ನುಣ್ಣಗೆ ಪುಡಿಮಾಡಿದ ಅಲ್ಯೂಮಿನಿಯಂ ಅದನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಸುಲಭವಾಗಿ ಸ್ಫೋಟಿಸಲು ಸಂವೇದನಾಶೀಲಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.[೫]
ಸ್ಫೋಟಕ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳು
ಬದಲಾಯಿಸಿಎಎನ್ಎಫ್ಒ ಹೆಚ್ಚು ಸಂವೇದನಾಶೀಲವಲ್ಲ, ಇದನ್ನು ತೃತೀಯ ಸ್ಫೋಟಕ (ಅಥವಾ "ಬ್ಲಾಸ್ಟಿಂಗ್ ಏಜೆಂಟ್") ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಂವೇದಕವಿಲ್ಲದೆ, ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಸ್ಫೋಟಕಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ (ಉದಾಹರಣೆಗೆ ನಂ. ೮) ಬ್ಲಾಸ್ಟಿಂಗ್ ಕ್ಯಾಪ್ನಿಂದ ಅದನ್ನು ಸ್ಫೋಟಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಪ್ರೈಮರ್ ಅಥವಾ ಬೂಸ್ಟರ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದ ದ್ವಿತೀಯಕ ಸ್ಫೋಟಕವನ್ನು ಬಳಸಬೇಕು.[೬] ಡೈನಮೈಟ್ನ ಒಂದು ಅಥವಾ ಎರಡು ಕೋಲುಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಪೆಂಟೊಲೈಟ್ನ ಟೊವೆಕ್ಸ್ ಅಥವಾ ಎರಕಹೊಯ್ದ ಬೂಸ್ಟರ್ಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದು ಪ್ರಸ್ತುತ ಅಭ್ಯಾಸವಾಗಿದೆ (TNT/PETN ಅಥವಾ ಅಂತಹುದೇ ಸಂಯೋಜನೆಗಳು).[೭]
ಎಎನ್ಎಫ್ಒ ತಾಂತ್ರಿಕವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸ್ಫೋಟಕವಾಗಿದ್ದು ಅದು ವಸ್ತುವಿನಲ್ಲಿನ ಶಬ್ದದ ವೇಗಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ವೇಗದಲ್ಲಿ ಡಿಫ್ಲೇಗ್ರೇಶನ್ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಸ್ಫೋಟದ ಮೂಲಕ ಕೊಳೆಯುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಕಡಿಮೆ ಸಂವೇದನೆ ಎಂದರೆ ಅದನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನಿಯಂತ್ರಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಇತರ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಸ್ಫೋಟಕಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಎಎನ್ಎಫ್ಒ ಮಧ್ಯಮ ವೇಗವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಅದರ ಸರಂಧ್ರತೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಎರಡು ಘಟಕಗಳ ಹಂತದ ಬೇರ್ಪಡಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ ಅದರ ಸ್ಫೋಟಕ ವೇಗವು ಥರ್ಮೋಡೈನಾಮಿಕ್ ಆದರ್ಶದಿಂದ ದೂರವಿರುವುದರಿಂದ ಇದನ್ನು ಆದರ್ಶವಲ್ಲದ ಸ್ಫೋಟಕ ಎಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ.[೮]
ಕೈಗಾರಿಕಾ ಬಳಕೆ
ಬದಲಾಯಿಸಿಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಉದ್ಯಮದಲ್ಲಿ, ಎಎನ್ಎಫ್ಒ ಎಂಬ ಪದವು ಘನ ಅಮೋನಿಯಂ ನೈಟ್ರೇಟ್ ಪ್ರಿಲ್ಸ್ ಮತ್ತು ಡೀಸೆಲ್ ಇಂಧನದ ಮಿಶ್ರಣವನ್ನು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಎಎನ್ಎಫ್ಒ ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಇತರ ಸ್ಫೋಟಕಗಳು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿವೆ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಎಮಲ್ಷನ್ಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ರಿಯಾಕ್ಟಂಟ್ಗಳು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಭೌತಿಕ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಅವು ಎಎನ್ಎಫ್ಒ ನಿಂದ ಭಿನ್ನವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಎಮಲ್ಷನ್ಗಳ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳೆಂದರೆ ನೀರಿನ ಪ್ರತಿರೋಧ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಬೃಹತ್ ಸಾಂದ್ರತೆ.
ಶುದ್ಧ ಸ್ಫಟಿಕದಂತಹ ಅಮೋನಿಯಂ ನೈಟ್ರೇಟ್ನ ಸಾಂದ್ರತೆಯು ೧೭೦೦ ಕೆಜಿ/ಮೀ3 ಆಗಿದೆ. ಸ್ಫೋಟಕ-ದರ್ಜೆಯ ಎಎನ್ ನ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಪ್ರಿಲ್ಗಳು ಅಂದಾಜು ೧೩೦೦ ಕೆಜಿ/ಮೀ3 ಅಳತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಅವುಗಳ ಕಡಿಮೆ ಸಾಂದ್ರತೆಯು ಪ್ರತಿ ಪ್ರಿಲ್ನಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣ ಗೋಳಾಕಾರದ ಗಾಳಿಯ ಪಾಕೆಟ್ ಇರುವಿಕೆಯ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿರುತ್ತದೆ: ಇದು ಬ್ಲಾಸ್ಟಿಂಗ್ಗಾಗಿ ಮಾರಾಟವಾದ ಎಎನ್ ಮತ್ತು ಕೃಷಿ ಬಳಕೆಗಾಗಿ ಮಾರಾಟವಾಗುವ ನಡುವಿನ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಾಗಿದೆ. ಎಎನ್ಎಫ್ಒ ಅನ್ನು ಸಂವೇದನಾಶೀಲಗೊಳಿಸಲು ಈ ಖಾಲಿಜಾಗಗಳು ಅಗತ್ಯವಾಗಿವೆ. ಅವುಗಳನ್ನು "ಹಾಟ್ ಸ್ಪಾಟ್ಗಳು" ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತವೆ.
ಎಎನ್ಎಫ್ಒ ಸುಮಾರು ೮೪೦ ಕೆಜಿ/ಮೀ3 ಬೃಹತ್ ಸಾಂದ್ರತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಮೇಲ್ಮೈ ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯ ಅನ್ವಯಗಳಲ್ಲಿ, ಉತ್ಪನ್ನವನ್ನು ವಿತರಿಸುವ ಮೊದಲು ತಕ್ಷಣವೇ ಎಎನ್ ಮತ್ತು ಎಫ್ಒ ಘಟಕಗಳನ್ನು ಮಿಶ್ರಣ ಮಾಡುವ ಮೀಸಲಾದ ಟ್ರಕ್ಗಳ ಮೂಲಕ ಬೋರ್ಹೋಲ್ಗಳಿಗೆ ಇದನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಲೋಡ್ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಭೂಗತ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಅನ್ವಯಗಳಲ್ಲಿ, ಎಎನ್ಎಫ್ಒ ಬ್ಲೋ-ಲೋಡ್ ಆಗಿದೆ.
ಎಎನ್ ಹೆಚ್ಚು ಹೈಗ್ರೊಸ್ಕೋಪಿಕ್ ಆಗಿದೆ. ಎಎನ್ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಕರಗುತ್ತದೆ. ಹಾಗಾಗಿ, ನಿಂತಿರುವ ನೀರನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಬೋರ್ಹೋಲ್ಗಳಿಗೆ ಅದನ್ನು ಲೋಡ್ ಮಾಡಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಬದಲಿಗೆ ಎಮಲ್ಷನ್ನಂತಹ ನೀರು-ನಿರೋಧಕ ಸ್ಫೋಟಕವನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ನಿಯಂತ್ರಣ
ಬದಲಾಯಿಸಿಹೆಚ್ಚಿನ ನ್ಯಾಯವ್ಯಾಪ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ, ಸಾರಿಗೆ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗಾಗಿ ಅಮೋನಿಯಂ ನೈಟ್ರೇಟ್ ಅನ್ನು ಸ್ಫೋಟಕ ಎಂದು ವರ್ಗೀಕರಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ. ಇದು ಕೇವಲ ಆಕ್ಸಿಡೈಸರ್ ಆಗಿದೆ. ಗಣಿಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ತಮ್ಮ ವಾಹನಗಳಿಗೆ ಶಕ್ತಿ ನೀಡುವ ಅದೇ ಡೀಸೆಲ್ ಇಂಧನವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಎಎನ್ಎಫ್ಒ ಆನ್-ಸೈಟ್ ಅನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸುತ್ತವೆ. ಅನೇಕ ಇಂಧನಗಳನ್ನು ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕವಾಗಿ ಬಳಸಬಹುದಾದರೂ, ಡೀಸೆಲ್ನ ಕಡಿಮೆ ಚಂಚಲತೆ ಮತ್ತು ವೆಚ್ಚವು ಅದನ್ನು ಆದರ್ಶವಾಗಿಸುತ್ತದೆ.
ಹೆಚ್ಚಿನ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಎಎನ್ಎಫ್ಒ ಡಿಟೋನೇಟರ್-ಸೂಕ್ಷ್ಮವಲ್ಲ. ಆದ್ದರಿಂದ ಇದನ್ನು ಕಾನೂನುಬದ್ಧವಾಗಿ ಬ್ಲಾಸ್ಟಿಂಗ್ ಏಜೆಂಟ್ (ತೃತೀಯ ಸ್ಫೋಟಕ)[೯] ಎಂದು ವರ್ಗೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸ್ಫೋಟಕವಲ್ಲ.[೧೦]
ಅಮೋನಿಯಂ ನೈಟ್ರೇಟ್ ಅನ್ನು ಕೃಷಿ ಉದ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಗೊಬ್ಬರವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಕೋಲ್ಡ್ ಪ್ಯಾಕ್ಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಅನೇಕ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಸರಿಯಾದ ಪರವಾನಗಿಯನ್ನು ಪಡೆದ ಖರೀದಿದಾರರಿಗೆ ಅದರ ಖರೀದಿ ಮತ್ತು ಬಳಕೆಯನ್ನು ನಿರ್ಬಂಧಿಸಲಾಗಿದೆ.
ವಿಪತ್ತುಗಳು
ಬದಲಾಯಿಸಿಮಿಶ್ರಿತ ಅಮೋನಿಯಂ ನೈಟ್ರೇಟ್ ಸ್ಫೋಟಕವಾಗಿ ಕೊಳೆಯಬಹುದು. ಈ ಕೆಳಗಿನವುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಹಲವಾರು ಕೈಗಾರಿಕಾ ವಿಪತ್ತುಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ:
- ೧೯೨೧ ಜರ್ಮನಿಯಲ್ಲಿ ಒಪ್ಪೌ ಸ್ಫೋಟ
- ೧೯೪೭ ಟೆಕ್ಸಾಸ್ ಸಿಟಿ, ಟೆಕ್ಸಾಸ್ ನಲ್ಲಿ ಟೆಕ್ಸಾಸ್ ಸಿಟಿ ದುರಂತ
- ೧೯೯೫ ಓಕ್ಲಹೋಮ ಸಿಟಿ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿ
- ೨೦೦೪ ಉತ್ತರ ಕೊರಿಯಾದಲ್ಲಿ ರಿಯಾಂಗ್ಚಾನ್ ದುರಂತ
- ೨೦೧೧ ಓಸ್ಲೋ, ನಾರ್ವೆನಲ್ಲಿ ನಾರ್ವೆ ದಾಳಿಗಳು
- ೨೦೧೩ ಪಶ್ಚಿಮ, ಟೆಕ್ಸಾಸ್ನಲ್ಲಿ ವೆಸ್ಟ್ ಫರ್ಟಿಲೈಸರ್ ಕಂಪನಿ ಸ್ಫೋಟ
- ೨೦೧೫ ಟಿಯಾಂಜಿನ್ ಸ್ಫೋಟಗಳು
- ೨೦೨೦ ಬೈರುತ್ ಸ್ಫೋಟ
ಪರಿಸರದ ಅಪಾಯಗಳು ಸೀಮಿತ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಯುಟ್ರೋಫಿಕೇಶನ್ ಮತ್ತು ನೆಲದ ಅಥವಾ ಮೇಲ್ಮೈ ನೀರಿನ ನೈಟ್ರೇಟ್/ಗ್ಯಾಸ್ ತೈಲ ಮಾಲಿನ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ.[೧೧]
ಅರೆಸೈನಿಕ ಬಳಕೆ
ಬದಲಾಯಿಸಿ೧೯೭೦ ರಲ್ಲಿ ವಿಸ್ಕಾನ್ಸಿನ್-ಮ್ಯಾಡಿಸನ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳು ಹಿಂಸಾತ್ಮಕವಾದಾಗ ಎಎನ್ಎಫ್ಒ ಅನ್ನು ಬಳಸಲಾಯಿತು.
ಎಎನ್ಎಫ್ಒ ಅನ್ನು ಎಫ್೧೫(F15) ಸ್ಫೋಟಕದೊಂದಿಗೆ FLNC (ನ್ಯಾಷನಲ್ ಲಿಬರೇಶನ್ ಫ್ರಂಟ್ ಆಫ್ ಕಾರ್ಸಿಕಾ) ಬಳಸುತ್ತಿತ್ತು.
ಅಲ್ಸ್ಟರ್ ವಾಲಂಟೀರ್ ಫೋರ್ಸ್ (UVF) ಕೂಡ ಎಎನ್ಎಫ್ಒ ಬಾಂಬ್ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿತು. ಮೇ ೧೯೭೪ ರ ಡಬ್ಲಿನ್ ಮತ್ತು ಮೊನಾಘನ್ ಬಾಂಬ್ ಸ್ಫೋಟಗಳಲ್ಲಿ ೩೪ ಜನರನ್ನು ಕೊಂದಿತು ಮತ್ತು ಸುಮಾರು ೩೦೦ ಮಂದಿ ಗಾಯಗೊಂಡರು. ಎಎನ್ಎಫ್ಒ ಕಾರ್ ಬಾಂಬ್ಗಳನ್ನು ಡಬ್ಲಿನ್ನಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಯಿತು.[೧೨] ೧೯೯೨ ರಲ್ಲಿ, ಶೈನಿಂಗ್ ಪಾತ್ ಎರಡು ಎಎನ್ಎಫ್ಒ ಟ್ರಕ್ ಬಾಂಬ್ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಪೆರುವಿನ ಲಿಮಾದಲ್ಲಿ ತಾರಾಟಾ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿಯನ್ನು ನಡೆಸಿತು.
೨೦೦೧ ರ ಮಾರ್ಚ್ ೧೬ ರಂದು ಶಿಜಿಯಾಜುವಾಂಗ್ ಬಾಂಬ್ ಸ್ಫೋಟಗಳು ಚೀನಾದ ಶಿಜಿಯಾಜುವಾಂಗ್ ನಗರವನ್ನು ಅಲುಗಾಡಿಸಿದವು. ನಾಲ್ಕು ಅಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ಕಟ್ಟಡಗಳ ಬಳಿ ಹಲವಾರು ಎಎನ್ಎಫ್ಒ ಬಾಂಬ್ಗಳು ಸ್ಫೋಟಗೊಂಡಾಗ ಒಟ್ಟು ೧೦೮ ಜನರು ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದರು ಮತ್ತು ೩೮ ಇತರರು ಗಾಯಗೊಂಡರು.[೧೩]
ಜನವರಿ ೨೦೧೦ ರಲ್ಲಿ, ತನಿಖೆಯ ನಂತರ ತಾಲಿಬಾನ್ ದಂಗೆಯಲ್ಲಿನ ಉಗ್ರಗಾಮಿಗಳು ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿಯಲ್ಲಿ ಈ ವಸ್ತುವನ್ನು ಬಳಸಿದ್ದಾರೆಂದು ತೋರಿಸಿದ ನಂತರ ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನದ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಹಮೀದ್ ಕರ್ಜೈ ಅವರು ಅಮೋನಿಯಂ ನೈಟ್ರೇಟ್ ಬಳಕೆ, ಉತ್ಪಾದನೆ, ಸಂಗ್ರಹಣೆ, ಖರೀದಿ ಅಥವಾ ಮಾರಾಟವನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸುವ ಆದೇಶವನ್ನು ಹೊರಡಿಸಿದರು.[೧೪][೧೫][೧೬]
೨೨ ಜುಲೈ ೨೦೧೧ ರಂದು, ಅಲ್ಯೂಮಿನಿಯಂ ಪೌಡರ್-ಪುಷ್ಟೀಕರಿಸಿದ ಎಎನ್ಎನ್ಎಮ್( ANNM) ಸ್ಫೋಟಕ, ಒಟ್ಟು ೮೫೦ ಕೆಜಿ (೧೫೦ ಕೆಜಿ ಅಲ್ಯೂಮಿನಿಯಂ ಪೌಡರ್) ಗಾತ್ರದೊಂದಿಗೆ, ಸರಳ ಎಎನ್ಎಫ್ಒ ಗಿಂತ ೧೦-೩೦% ರಷ್ಟು ಡೆಮಾಲಿಷನ್ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿತು. ಇದನ್ನು ಓಸ್ಲೋ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಯಿತು.[೧೭][೧೮]
೧೩ ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೦೧೬ ರಂದು, ಇಬ್ಬರು ಶಂಕಿತ ಐಆರ್ಎ(IRA) ಸದಸ್ಯರನ್ನು ೬೭ ಕೆಜಿ ಎಎನ್ಎಫ್ಒ ನೊಂದಿಗೆ ಡಬ್ಲಿನ್ನಲ್ಲಿ ನಿಲ್ಲಿಸಲಾಯಿತು.[೧೯]
೬ ಮಾರ್ಚ್ ೨೦೧೮ ರಂದು, ವಲಸಿಗರು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಕರ್ತರ ಮೇಲೆ ಅನೇಕ ದಾಳಿಗಳ ಆರೋಪದ ಮೇಲೆ ಗ್ರೀಸ್ನ ಅಥೆನ್ಸ್ನಲ್ಲಿ ಬಲಪಂಥೀಯ ನವ-ನಾಜಿ ಗುಂಪು ಕಾಂಬ್ಯಾಟ್ ೧೮ ನ ೮ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಬಂಧಿಸಲಾಯಿತು. ಅವರ ಬಳಿ ೫೦ ಕೆಜಿ ಎಎನ್ಎಫ್ಒ ಇತ್ತು.[೨೦]
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
ಬದಲಾಯಿಸಿ- ↑ "ANFO | explosive". Encyclopedia Britannica (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2019-05-04.
- ↑ Encyclopædia Britannica
- ↑ Edward M. Green (June 2006). "Explosives regulation in the USA" (PDF). Industrial Materials (465): 78. Archived from the original (PDF) on 11 October 2022. Retrieved 3 March 2013.
- ↑ Cook, Melvin A. (1974). The Science of Industrial Explosives. IRECO Chemicals. p. 2. ASIN B0000EGDJT.
- ↑ Singh, R. D. (2005). Principles and Practices of Modern Coal Mining. New Age International. p. 532. ISBN 9788122409741.
- ↑ Blasters' Handbook (15th ed.). E. I. du Pont de Nemours & Company. 1969. pp. 64–68. ASIN B000JM3SD0.
- ↑ "Explosives – ANFO (Ammonium Nitrate – Fuel Oil)". GlobalSecurity.org. Retrieved 3 March 2013.
- ↑ Fabin, M; Jarosz, T (1 October 2021). "Improving ANFO: Effect of Additives and Ammonium Nitrate Morphology on Detonation Parameters". Materials. 14 (19). doi:10.3390/ma14195745. PMC 8510347. PMID 34640139.
- ↑ Cook, Melvin A. (1974). The Science of Industrial Explosives. IRECO Chemicals. p. 16. ASIN B0000EGDJT.
- ↑ "Explosives and blasting agents". Occupation Safety & Health Administration. Retrieved 3 March 2013.
- ↑ P. Cosgrove. Ammogex Material Safety Data Sheet, Document No: HS-MSDS-03, Irish Industrial Explosives Ltd
- ↑ "Bombs".
- ↑ "石家庄九名制贩爆炸物的嫌犯被刑事拘留" [Shijiazhuang nine suspects of the sale of explosives were detained in criminal detention] (in ಚೈನೀಸ್). Beijing. 3 April 2001. Retrieved 12 August 2017.
- ↑ "Afghanistan bans chemical used to make bombs; protesters denounce killings". Times Union. Albany, N.Y. Archived from the original on 7 June 2010.
- ↑ "Afghanistan bans chemical used to make bombs". The Guardian. AP Foreign. 22 January 2010. Retrieved 3 March 2013.
- ↑ Dexter Filkins (11 November 2009). "Bomb Material Cache Uncovered in Afghanistan". The New York Times. Retrieved 3 March 2013.
- ↑ Stina Åshildsdatter Grolid; Unni Eikeseth (25 July 2011). "Slik virket trykkbølgen etter bomben" [Such seemed the shock wave after the bomb] (in ನಾರ್ವೇಜಿಯನ್). NRK. Retrieved 28 July 2011.
- ↑ Stigset, Marianne; Kremer, Josiane; Treloar, Stephen (27 July 2011). "Police in Norway Extend Terror Probe Across Europe After Breivik Attacks". Bloomberg.
- ↑ Daniel Hickey (13 April 2016). "Two men appear in court charged with possession of 150 kg of homemade explosives". Irish Independent. Dublin. Retrieved 16 April 2016.
- ↑ "Ο 'Τσαμπ' της 'Combat 18' και ο 'Λύκος' της Χρυσής Αυγής επιβεβαιώνουν τη λογική των 'συγκοινωνούντων δοχείων'". Archived from the original on 2018-03-11. Retrieved 2024-12-14.