Sumo (ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Langn)
A sumo match (tori-kumi) between yokozuna Asashōryū (left) and komusubi Kotoshōgiku in January 2008
ಗಮನClinch fighting
ಗಡಸುತನFull contact
ಮೂಲ ದೇಶJapan
ಪೂರ್ವಿಕ ಕಲೆಗಳುTegoi
ವಂಶಸ್ಥ ಕಲೆಗಳುJujutsu, Jieitaikakutōjutsu
ಒಲಂಪಿಕ್ ಆಟಗಳುNo, but IOC recognized
ಅಧಿಕೃತ ಜಾಲ ತಾಣwww.sumo.or.jp/En/

Sumo (ಜಪಾನೀಸ್, ಹೆಪ್ಬರ್ನ್, ಸುಮೋ,ಜಪಾನೀಸ್ ಉಚ್ಚಾರಣೆಃ [ಷ್ಮ್], ಲಿಟ್.ಒಬ್ಬರನ್ನೊಬ್ಬರು ಗುದ್ದುವುದು' ಎಂಬುದು ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕ ಕುಸ್ತಿಯ ಒಂದು ರೂಪವಾಗಿದ್ದು ಅಲ್ಲಿ ರಿಕಿಶಿ (ಕುಸ್ತಿಪಟು) ತನ್ನ ಎದುರಾಳಿಯನ್ನು ವೃತ್ತಾಕಾರದ ಉಂಗುರದಿಂದ (ಡೊಹ್ಯೋ) ಹೊರಹಾಕಲು ಅಥವಾ ತನ್ನ ಪಾದದ ಅಡಿಭಾಗವನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ದೇಹದ ಯಾವುದೇ ಭಾಗದಿಂದ ನೆಲವನ್ನು ಮುಟ್ಟುವಂತೆ ಮಾಡಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಾನೆ (ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಎದುರಾಳಿಯನ್ನು ಎಸೆಯುವ, ದೂರಕ್ಕೆ ತಳ್ಳುವ ಅಥವಾ ಕೆಳಕ್ಕೆ ತಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ).

ಸುಮೋ ಕುಸ್ತಿಕಲೆ ಜಪಾನ್ನಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು. ಇದು ಇದನ್ನು ವೃತ್ತಿಪರವಾಗಿ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡುವ ಏಕೈಕ ದೇಶವಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕ್ರೀಡೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಆಧುನಿಕ ಜಪಾನಿನ ಸಮರ ಕಲೆಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಜೆಂಡೈ ಬುಡೋ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಈ ಕ್ರೀಡೆಯು ಅನೇಕ ಶತಮಾನಗಳ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಅನೇಕ ಪ್ರಾಚೀನ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳನ್ನು ಸುಮೊದಲ್ಲಿ ಸಂರಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇಂದಿಗೂ ಈ ಕ್ರೀಡೆಯು ಶಿಂಟೋ ಧರ್ಮದ ಉಪ್ಪು ಶುದ್ಧೀಕರಣದಂತಹ ಅನೇಕ ಧಾರ್ಮಿಕ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.

ಜಪಾನ್ ಸುಮೋ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ ಈ ಕ್ರೀಡೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಪ್ರಾಧಿಕಾರ. ಇದರ ನಿಯಮಗಳಿಂದ ಕುಸ್ತಿಪಟುವಿನ ಜೀವನವು ಹೆಚ್ಚು ಶಿಸ್ತಿನದ್ದಾಗಿದೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಸುಮೋ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳು ಕ್ಯಾರಾ ಸಂಪ್ರದಾಯದಿಂದ ನಿರ್ದೇಶಿಸಲ್ಪಡುವ ಹೇಯಾ ಎಂದು ಜಪಾನೀಸ್ನಲ್ಲಿ ಕರೆಯಲಾಗುವ ಕೋಮು ಸುಮೋ ತರಬೇತಿ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲೇ ಬದುಕಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಅವರ ದೈನಂದಿನ ಜೀವನದ ಎಲ್ಲಾ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಅಂದರೆ ಊಟದಿಂದ ಹಿಡಿದು ಅವರ ಉಡುಪುಗಳ ವಿಧಾನದವರೆಗೆ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾಗಿ ಪಾಲಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ . ಈ ಜೀವನಶೈಲಿಯು ಅವರ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ. ಸುಮೋ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳು ಸರಾಸರಿ ಜಪಾನಿನ ಪುರುಷರಿಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಜೀವಿತಾವಧಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ.

2008ರಿಂದ 2016ರವರೆಗೆ ಹಲವಾರು ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ವಿವಾದಗಳು ಮತ್ತು ಹಗರಣಗಳು ಸುಮೋ ಜಗತ್ತನ್ನು ಬೆಚ್ಚಿಬೀಳಿಸಿದವು, ಅದರ ಖ್ಯಾತಿ ಮತ್ತು ಟಿಕೆಟ್ ಮಾರಾಟದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಿದವು. ಇವುಗಳು ನೇಮಕಾತಿಗಳನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುವ ಕ್ರೀಡೆಯ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಮೇಲೂ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಿವೆ . ಈ ಹಿನ್ನಡೆಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಹಲವಾರು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಅನೇಕ ಯೊಕೊಜುನಾ (ಅಥವಾ ಗ್ರ್ಯಾಂಡ್ ಚಾಂಪಿಯನ್) ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರಿಂದ ಮತ್ತು ಇತರ ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳು ಸಾರ್ವಜನಿಕರ ಗಮನವನ್ನು ಸೆಳೆಯುವುದರಿಂದ ಸುಮೋ ಕ್ರೀಡೆಯ ಜನಪ್ರಿಯತೆ ಮರುಕಳಿಸಿದೆ.[]

ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿಶಾಸ್ತ್ರ

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಮಾತನಾಡುವ ಪದ ಸುಮೋ ಕ್ರಿಯಾಪದ ಸುಮೌ/ಸುಮಾಫು ನಿಂದ ಉದ್ಭವಿಸಿದೆ. ಇದರರ್ಥ 'ಸ್ಪರ್ಧೆ' ಅಥವಾ 'ಹೋರಾಟ'. ಈ ಲಿಖಿತ ಪದವು ಹೇಯನ್ ಅವಧಿ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಶಾಹಿ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಕುಸ್ತಿ ಸ್ಪರ್ಧೆಯಾಗಿದ್ದ ಸುಮೈ ನೋ ಸೆಚಿ (ುಮೆನ್ನೆ Â Â Ã Â ¥ Â ̃) ಎಂಬ ಪದದಿಂದ ಹುಟ್ಟಿದೆ . ಸುಮೈ ಅಥವಾ ಇಂದಿನ ಸುಮೋ ಅಕ್ಷರಗಳ ಅರ್ಥ 'ಪರಸ್ಪರ ಹೊಡೆಯುವುದು' ಎಂದಾಗಿದೆ. ನಿಹಾನ್ ಶೋಕಿಯಲ್ಲಿನಂತೆ "ಸುಮೋ" ಅನ್ನು ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿ ಕಾಂಜಿ "γ" ನೊಂದಿಗೆ ಬರೆಯುವ ನಿದರ್ಶನಗಳಿವೆ. ಇಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಅಕ್ಷರವು 'ಮೂಲೆ' ಎಂದರ್ಥ, ಆದರೆ ಅದರ ಒಂದು ಓದುವಿಕೆಯು ಸುಮಿ ಆಗಿರುವುದರಿಂದ ಧ್ವನ್ಯಾತ್ಮಕ ಅಂಶವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಎರಡನೇ ಅಕ್ಷರಕ್ಕೆ 'ಶಕ್ತಿ' ಎಂದರ್ಥ.

ಸುಮೋ ಎಂಬುದು ಜಪಾನೀಸ್ನಲ್ಲಿ ಕುಸ್ತಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಸಾಮಾನ್ಯ ಪದವಾಗಿದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಯುಡೆಝುಮೋ ('ಆರ್ಮ್ ಸುಮೋ' ಎಂದರೆ 'ಆರ್ಮ್ ವ್ರೆಸ್ಲಿಂಗ್', ಮತ್ತು ಯುಬಿಝುಮೋ (ಫಿಫ್ಟಿ, 'ಫಿಂಗರ್ ಸುಮೋ' ಅಂದರೆ 'ಫಿಂಗರ್ ವ್ರೆಸ್ಲೀಂಗ್'. ಜಪಾನ್ ಸುಮೋ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ ನಡೆಸುವ ವೃತ್ತಿಪರ ಸುಮೋವನ್ನು ōzumō (δε δεμο) ಅಥವಾ 'ಗ್ರ್ಯಾಂಡ್ ಸುಮೋ' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಇತಿಹಾಸ

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲ (ಪೂರ್ವ-1185)

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಪ್ರಾಗೈತಿಹಾಸಿಕ ಗೋಡೆಯ ವರ್ಣಚಿತ್ರಗಳು ಸುಮೋ ಉತ್ತಮ ಸುಗ್ಗಿಯ ಪ್ರಾರ್ಥನೆಗಾಗಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾದ ಧಾರ್ಮಿಕ ನೃತ್ಯದ ಮೂಲಕ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿದೆ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಸುಮೋವನ್ನು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ 712ರ ಹಿಂದಿನ ಕೊಜಿಕಿ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು. ಇದು ಟಕೆಮಿಕಾಜುಚಿ ಮತ್ತು ಟಕೆಮಿನಕಟ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಕಾಮಿ ನಡುವಿನ ಕುಸ್ತಿ ಪಂದ್ಯದಲ್ಲಿ ಜಪಾನಿನ ದ್ವೀಪಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕೆಂದು ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಯಿತು ಎಂಬುದನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ.

ತಕೆಮಿಕಾಜುಚಿ ಗುಡುಗು, ಖಡ್ಗಗಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ವಿಜಯದ ದೇವರು. ರಾಕ್ಷಸ ಕಾಗು ಸುಚಿಯನ್ನು ಇಜಾಂಗಿ ದೇವತೆ ಕೊಂದಾಗ ಚೆಲ್ಲಿದ ರಕ್ತದಿಂದ ತಕೆಮಿಜಾಜುಚಿ ಸೃಷ್ಟಿಸಲ್ಪಟ್ಟನು.

ಟಕೆಮಿನಕಟನು ನೀರು, ಗಾಳಿ, ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಬೇಟೆಯ ದೇವರು ಮತ್ತು ಚಂಡಮಾರುತದ ದೇವರು ಸುಸಾನೋ ದೂರದ ವಂಶಸ್ಥನಾಗಿದ್ದನು. ಟಕೆಮಿಕಾಜುಚಿ ಇಜುಮೊವಿನ ಭೂಮಿಯನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದಾಗ ಟಕೆಮಿನಕಟನು ಅವನಿಗೆ ಪರಸ್ಪರ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ದ್ವಂದ್ವ ಯುದ್ದದಲ್ಲಿ ಹೋರಾಡುವಂತೆ ಸವಾಲು ಹಾಕಿದನು. ಈ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಟಕೆಮಿಕಾಜುಚಿ ಟಕೆಮಿನಕಟಾದ ತೋಳನ್ನು ಹಿಡಿದು ಅದನ್ನು "ಒಂದು ಕೋಲುಗಳಂತೆ" ಪುಡಿಮಾಡಿ, ಟಕೆಮಿನಕಾಟಾವನ್ನು ಸೋಲಿಸಿ ಇಜುಮೊ ಜಾಗವನ್ನು ತಮ್ಮದಾಗಿಸಿಕೊಂಡನು.[]

 
ಹನಿವಾ ಸುಮೋ ಕುಸ್ತಿಪಟು

720ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ನಿಹಾನ್ ಶೋಕಿಯು ಕ್ರಿ. ಪೂ. 23ರ ವರೆಗಿನ ಮನುಷ್ಯರ ನಡುವಿನ ಮೊದಲ ಸುಮೋ ಪಂದ್ಯವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲಿ ನೊಮಿ ನೊ ಸುಕುನೆ ಎಂಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಸುಯಿನಿನ್ ಕೋರಿಕೆಯ ಮೇರೆಗೆ ತೈಮಾ ನೊ ಕುಯೆಹಯಾ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡಿ ಅವನನ್ನು ಕೊಂದನು. ಈ ಹೋರಾಟ ಅವನನ್ನು ಸುಮೋ ನ ಪೌರಾಣಿಕ ಪೂರ್ವಜರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿತು.  ನಿಹಾನ್ ಶೋಕಿ ಪ್ರಕಾರ ನೋಮಿ ಒಂದು ಒದೆಯುವಿಕೆಯಿಂದ ತೈಮಾದ ಪಕ್ಕೆಲುಬನ್ನು ಮುರಿದು ಅವನ ಬೆನ್ನಿಗೆ ಒದೆಯುವುದರ ಮೂಲಕ ಕೊಂದುಹಾಕಿದನು. ಜಪಾನಿನ ಮಧ್ಯಯುಗದವರೆಗೆ ಈ ಅನಿಯಂತ್ರಿತ ಕುಸ್ತಿಯ ರೂಪವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹೋರಾಟಗಾರರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬನ ಸಾವಿನವರೆಗೆ ಹೋರಾಡುತ್ತಿತ್ತು. ಕೋಫುನ್ ಅವಧಿ (ುಮೆನ್ನೈಡಿ1) ಸುಮೋ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳ ಹನಿವಾ ತಯಾರಿಸಲಾಯಿತು. ಕೊರಿಯಾದ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯನ್ನು ಮನರಂಜಿಸಲು ಮೊದಲ ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ ದೃಢೀಕರಿಸಿದ ಸುಮೋ ಪಂದ್ಯಗಳನ್ನು 642 ರಲ್ಲಿ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಞಿ ಕೋಗ್ಯೋಕು ಅವರ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲಾಯಿತು. ನಂತರದ ಶತಮಾನಗಳಲ್ಲಿ, ಆಸ್ಥಾನದೊಳಗೆ ಸುಮೋ ಜನಪ್ರಿಯತೆ ಅದರ ವಿಧ್ಯುಕ್ತ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿತು. ಚಕ್ರವರ್ತಿಯ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ನಿಯಮಿತ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು, ಸುಮೈ ನೋ ಸೆಚೀ ಮತ್ತು ಸುಮೋಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಮೊದಲ ನಿಯಮಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆಯು ಹೇಯನ್ ಅವಧಿ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಉಚ್ಛ್ರಾಯ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ತಲುಪುತ್ತದೆ.

ಜಪಾನೀಸ್ ಮಧ್ಯ ಯುಗ (1185-1603)

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಚಕ್ರವರ್ತಿಯ ಕೇಂದ್ರ ಅಧಿಕಾರದ ಪತನದೊಂದಿಗೆ ಕಾಮಕುರಾ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸುಮೋ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿತು. ಸುಮೋವನ್ನು ವಿಧ್ಯುಕ್ತ ಹೋರಾಟದಿಂದ ಸಮುರಾಯ್ ನಡುವೆ ಮಿಲಿಟರಿ ಯುದ್ಧ ತರಬೇತಿಯ ಒಂದು ರೂಪಕ್ಕೆ ಮರುರೂಪಿಸಲಾಯಿತು. ಮುರೋಮಾಚಿ ಅವಧಿ ವೇಳೆಗೆ ಸುಮೋ ಆಸ್ಥಾನದ ಏಕಾಂತವನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ತೊರೆದು ಜನಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೆ ಜನಪ್ರಿಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನಾಗಿಸಲಾಗಿತು. ಮತ್ತು ಡೈಮ್ಯೋ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳನ್ನು ಪ್ರಾಯೋಜಿಸುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಯಿತು. ಡೈಮ್ಯೋ ಪರವಾಗಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಹೋರಾಡಿದ ಸುಮೋಟೋರಿಗೆ ಉದಾರವಾದ ಬೆಂಬಲ ಮತ್ತು ಸಮುರಾಯ್ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಈ ಕ್ರೀಡೆಯ ಅತ್ಯಾಸಕ್ತಿಯ ಅಭಿಮಾನಿಯಾಗಿದ್ದ ಓಡಾ ನೊಬುನಾಗಾ, 1578ರ ಫೆಬ್ರವರಿಯಲ್ಲಿ 1,500 ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳ ಪಂದ್ಯಾವಳಿಯನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿದರು. ಓಡಾ ನೊಬುನಾಗಾದ ಕೋಟೆಯೊಳಗೆ ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಪಂದ್ಯಗಳನ್ನು ನಡೆಯಬೇಕಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಪಂದ್ಯಗಳನ್ನು ತ್ವರಿತಗೊಳಿಸಲು ಮತ್ತು ಪ್ರೇಕ್ಷಕರ ಸುರಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಪಂದ್ಯದ ಜಾಗವನ್ನು ವೃತ್ತಾಕಾರದ ರಂಗಗಳನ್ನಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಯಿತು. ಈ ಘಟನೆಯು ದೋಹ್ಯೋದ ಆವಿಷ್ಕಾರವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು 18ನೇ ಶತಮಾನದವರೆಗೂ ಅದರ ಪ್ರಸ್ತುತ ರೂಪವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಯಿತು. ನೊಬುನಾಗಾದ ಪಂದ್ಯಾವಳಿಯ ವಿಜೇತರಿಗೆ ವಿಜಯಶಾಲಿಯಾಗಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಬಿಲ್ಲು ನೀಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಅವರು ಯುದ್ಧ-ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಿಗೆ ತಮ್ಮ ಕೃತಜ್ಞತೆಯನ್ನು ತೋರಿಸಲು ನೃತ್ಯ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು.Blaine Henry (April 14, 2020). "History Lesson: Sumo Wrestling's Ancient Origins". Fight-Library.com. Archived from the original on May 15, 2020. Retrieved April 26, 2020.</ref>

ಎಡೋ ಅವಧಿ (1603-1867)

ಬದಲಾಯಿಸಿ
 
11ನೇ ಯೊಕೊಝುನಾ, ಶಿರಾನುಯಿ ಕೊಮೊನ್ ಮತ್ತು 13ನೇ ಯೊಕೋಝುನಾ, ಕಿಮೆನ್ಜಾನ್ ತಾನಿಗೊರೊ (1866)

ಎಡೊದಲ್ಲಿ ಜನ ಬೀದಿಗಳಲ್ಲಿ ಸುಮೋ ಹೋರಾಟ ಮಾಡುತ್ತಾ ಆಡಳಿತಕ್ಕೆ ಅದೊಂದು ತಲೆನೋವಾಗಿತ್ತು. ಹಾಗಾಗಿ ಎಡೋ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ನಗರದಲ್ಲಿ ಸುಮೋವನ್ನು ತಾತ್ಕಾಲಿಕವಾಗಿ ನಿಷೇಧಿಸಲಾಯಿತು. ಕ್ಯೋಟೋ ಮತ್ತು ಒಸಾಕಾ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿದ್ದಂತೆ 1684ರಲ್ಲಿ ಶಿಂಟೋ ದೇವಾಲಯಗಳ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಧರ್ಮಾರ್ಥ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಿಗಾಗಿ ಸುಮೊವನ್ನು ನಡೆಸಲು ಅನುಮತಿ ನೀಡಲಾಯಿತು. ಮೊದಲ ಅನುಮೋದಿತ ಪಂದ್ಯಾವಳಿಯು ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಟೊಮಿಯೋಕಾ ಹಚಿಮನ್ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ನಡೆಯಿತು. ಎಡೋ ಆಡಳಿತದ ವಶದಲ್ಲಿದ್ದ ವೃತ್ತಿಪರ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಅಧಿಕೃತ ಸುಮೋ ಸಂಘಟನೆಯನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಯಿತು. ಈ ಅವಧಿಯಿಂದ ಅನೇಕ ಅಂಶಗಳು ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಬಂದಿವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ದೋಯೋ-ಐರಿ, ಹೇಯಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ, ಗ್ಯೋಜಿ ಮತ್ತು ಮಾವಾಶಿ. 18ನೇ ಶತಮಾನವು ರೈಡೆನ್ ಟಮೀಮನ್, ಒನೋಗಾವಾ ಕಿಸಾಬುರೋ ಮತ್ತು ಮೊದಲ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಯೊಕೊಜುನ ತಾನಿಕಾಝೆ ಕಾಜಿನೋಸುಕೆ ಮುಂತಾದ ಹಲವಾರು ಗಮನಾರ್ಹ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿತು.

1853ರಲ್ಲಿ ಜಪಾನ್ ದಂಡಯಾತ್ರೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮ್ಯಾಥ್ಯೂ ಪೆರ್ರಿ ಅವರಿಗೆ ಸುಮೋ ಕುಸ್ತಿಯನ್ನು ತೋರಿಸಿದಾಗ ಅವರು ಅದನ್ನು ಕೀಳಾಗಿ ಕಂಡರು ಮತ್ತು ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ಸಂಘಟನೆಯ ಅರ್ಹತೆಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲು ಮಿಲಿಟರಿ ಪ್ರದರ್ಶನವನ್ನು ಏರ್ಪಡಿಸಿದರು.[]

 
ಟೋಕಿಯೊದಲ್ಲಿ ಸುಮೋ ಪಂದ್ಯ (1890ರ ದಶಕ)

1868ರ ಮೆಯಿಜಿ ಪುನಃಸ್ಥಾಪನೆಯು ಊಳಿಗಮಾನ್ಯ ಪದ್ಧತಿಯನ್ನು ಕೊನೆಗೊಳಿಸಿತು ಮತ್ತು ಅದರೊಂದಿಗೆ ಶ್ರೀಮಂತರು ಡೈಮ್ಯೋ ಪ್ರಾಯೋಜಕರಾದರು. ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಹೊಸ ಸ್ಥಿರೀಕರಣದಿಂದಾಗಿ ಸುಮೋವನ್ನು ಮುಜುಗರದ ಮತ್ತು ಹಿಂದುಳಿದ ಅವಶೇಷವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಆಂತರಿಕ ವಿವಾದಗಳು ಕೇಂದ್ರ ಸಂಘವನ್ನು ವಿಭಜಿಸಿದವು. 1884ರಲ್ಲಿ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಮೆಯಿಜಿ ಪಂದ್ಯಾವಳಿಯನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿದಾಗ ಸುಮೋ ಜನಪ್ರಿಯತೆ ಪುನಃಸ್ಥಾಪನೆಯಾಯಿತು-ಅವರ ಉದಾಹರಣೆಯು ಸುಮೋವನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಕೇತವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿತು ಮತ್ತು ಕೊರಿಯಾ ಮತ್ತು ಚೀನಾ ವಿರುದ್ಧದ ಮಿಲಿಟರಿ ಯಶಸ್ಸಿನ ನಂತರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತಾವಾದಿ ಭಾವನೆಗೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿತು. ಜಪಾನ್ ಸುಮೋ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ 1925ರ ಡಿಸೆಂಬರ್ 28ರಂದು ಮತ್ತೆ ಒಂದಾಯಿತು ಮತ್ತು ವಾರ್ಷಿಕ ಪಂದ್ಯಾವಳಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಎರಡರಿಂದ ನಾಲ್ಕಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ನಂತರ 1958ರಲ್ಲಿ ಆರಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಿತು. ಪಂದ್ಯಾವಳಿಗಳ ಅವಧಿಯನ್ನು 1949ರಲ್ಲಿ ಹತ್ತರಿಂದ ಹದಿನೈದು ದಿನಗಳವರೆಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಲಾಯಿತು.[]

ನಿಯಮಗಳು ಮತ್ತು ಪದ್ಧತಿಗಳು

ಬದಲಾಯಿಸಿ
 
ಅಜುಮಾಫುಜಿ "ಓವರ್ಆರ್ಮ್ ಥ್ರೋ" (ಯುವಟೆನಾಗೆ ಟೆಕ್ನಿಕ್, 1953) ಮೂಲಕ ತೋಚಿನಿಶಿಕಿ ಅವರನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದರು.

ಸುಮೋದ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ತತ್ವವೆಂದರೆ ವೃತ್ತಾಕಾರದ ದೋಯೋ (ರಿಂಗ) ದಿಂದ ಹೊರಹಾಕಲ್ಪಡುವ ಮೊದಲು ಆಟಗಾರನು ಸೋಲುತ್ತಾನೆ (ರಿಂಗ್ನ ಹೊರಗಿನ ನೆಲವನ್ನು ದೇಹದ ಯಾವುದೇ ಭಾಗದೊಂದಿಗೆ ಸ್ಪರ್ಶಿಸಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ ಅಥವಾ ರಿಂಗ್ನೊಳಗಿನ ನೆಲವನ್ನು ಪಾದದ ಅಡಿಭಾಗವನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ದೇಹದ ಯಾವುದೇ ಭಾಗದಿಂದ ಸ್ಪರ್ಶಿಸಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ.

ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳು ತಳ್ಳುವ, ಎಸೆಯುವ, ಹೊಡೆಯುವ ಮತ್ತು ಆಗಾಗ್ಗೆ ಎದುರಾಳಿಯನ್ನು ಮೀರಿಸುವ ತೂಕ ಹೊಂದುವ ಮೂಲಕ ಇದನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಾರೆ. ಜಪಾನ್ ಸುಮೋ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ ಪ್ರಸ್ತುತ 82 ಕಿಮರೈಟ್ (ವಿಜೇತ ತಂತ್ರಗಳು) ನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸುತ್ತದೆ ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಜೂಡೋ ನಿಂದ ಬಂದಿವೆ. ಅಕ್ರಮ ಚಲನೆಗಳನ್ನು ಕಿನ್ಜೈಟ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಕತ್ತು ಹಿಸುಕುವುದು, ಕೂದಲು ಎಳೆಯುವುದು, ಬೆರಳುಗಳನ್ನು ಬಾಗಿಸುವುದು, ಜನನಾಂಗವನ್ನು ಹಿಡಿಯುವುದು, ಒದೆಯುವುದು, ಕಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಚುಚ್ಚುವುದು, ಗುದ್ದುವುದು ಮತ್ತು ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಎದುರಾಳಿಯ ಎರಡೂ ಕಿವಿಗಳನ್ನು ಹೊಡೆಯುವುದು ಸೇರಿವೆ. ಅತ್ಯಂತ ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ಮೂಲಭೂತ ರೂಪಗಳೆಂದರೆ ಮಾವಾಶಿ (ಬೆಲ್ಟ್)ನಿಂದ ಎದುರಾಳಿಯನ್ನು ಹಿಡಿದು ನಂತರ ಅವನನ್ನು ಬಲವಂತವಾಗಿ ಹೊರಹಾಕುವುದು. ಯೋಟ್ಸು-ಜುಮೋ (θ θ τ τ θ ′ ′ τ ′ ′′) ಎಂಬ ಶೈಲಿಯೂ ಪ್ರಸಿದ್ಧ. ಇದಲ್ಲದೇ ದೃಢವಾದ ಹಿಡಿತವಿಲ್ಲದೆ ಎದುರಾಳಿಯು ರಿಂಗ್ನಿಂದ ಹೊರತಳ್ಳಲು ಓಶಿ-ಜುಮೋ ಎಂಬ ಶೈಲಿಯನ್ನೂ ಪ್ರಯೋಗಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಯೋಬಿದಶಿ ನಿರ್ಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಿಸಲ್ಪಡುವ ದೋಯೋ ಎಂಬುದು ಎತ್ತರಿಸಿದ ಪೀಠವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು ಅದರ ಮೇಲೆ 4.5 ಮೀ (14.9 ಅಡಿ) ವ್ಯಾಸದ ವೃತ್ತವನ್ನು ಅಕ್ಕಿ-ಹುಲ್ಲು ಬೇಲ್ಗಳ ಸರಣಿಯಿಂದ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ವೃತ್ತದ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಆರಂಭಿಕ ರೇಖೆಗಳಿವೆ (ಶಿಕಿರಿ-ಸೆನ್) ಅದರ ಹಿಂದೆ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳು ಪಂದ್ಯವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವ ಸಿಂಕ್ರೊನೈಸ್ಡ್ ಚಾರ್ಜ್ ಟಾಚಿ-ಐಗೆ ಸಾಲುಗಟ್ಟಿ ನಿಲ್ಲುತ್ತಾರೆ. ಪಂದ್ಯದ ನಿರ್ದೇಶನವು ಗ್ಯೋಜಿ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಒಬ್ಬ ರೆಫರಿಯು ಐದು ಶಿಮ್ಪಾನ್ಗಳಿಂದ ಬೆಂಬಲಿತನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ. ಕೆಲವು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಗ್ಯೋಜಿ ನಿರ್ಧಾರದ ಮರುಪರಿಶೀಲನೆಯ ಅಗತ್ಯವಿರಬಹುದು. ಷಿಂಪಾನ್ ರಿಂಗ್ನ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಮೊನೊ-II ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುವ ಸಮಾವೇಶವನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಬಹುದು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಇಬ್ಬರೂ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳು ನೆಲವನ್ನು ಸ್ಪರ್ಶಿಸುತ್ತಿರುವಂತೆ ಅಥವಾ ಒಂದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರಿಂಗ್ನಿಂದ ಹೊರಬಂದಂತೆ ಕಂಡುಬಂದರೆ ಯಾರು ಪಂದ್ಯವನ್ನು ಗೆದ್ದಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ಮರುಪರಿಶೀಲಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರೆ ಇದನ್ನು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಏನಾಯಿತು ಎಂಬುದನ್ನು ನೋಡಲು ವೀಡಿಯೊವನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡ ನಂತರ ಮುಖ್ಯ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರು ಪ್ರೇಕ್ಷಕರಿಗೆ ಮತ್ತು ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳಿಗೆ ಸಮಾನವಾಗಿ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಪಂದ್ಯವನ್ನು ಪುನರಾರಂಭಿಸಲು ಆದೇಶಿಸಬಹುದು, ಅಥವಾ ಗ್ಯೋಜಿ ನೀಡಿದ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ಬಿಡಬಹುದು. ಸಾಂದರ್ಭಿಕವಾಗಿ ಷಿಂಪಾನ್ ಗ್ಯೋಜಿ ಮೀರಿಸಿ ಇತರ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳಿಗೆ ಪಂದ್ಯವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಅಪರೂಪದ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ರೆಫರಿ ಅಥವಾ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರು ಮೊದಲು ನೆಲವನ್ನು ಮುಟ್ಟಿದ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗೆ ವಿಜಯವನ್ನು ನೀಡಬಹುದು. ಇಬ್ಬರೂ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳು ಒಂದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನೆಲವನ್ನು ಸ್ಪರ್ಶಿಸಿದರೆ ಇದು ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಎರಡನೇ ಬಾರಿಗೆ ನೆಲವನ್ನು ಮುಟ್ಟಿದ ಕುಸ್ತಿಪಟುವಿಗೆ ಗೆಲ್ಲುವ ಅವಕಾಶವಿಲ್ಲ ಎಂದು ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಅವನ ಎದುರಾಳಿಯ ಉನ್ನತ ಸುಮೋ ಅವನನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸಲಾಗದ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಇರಿಸಿದೆ. ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಸೋತ ಕುಸ್ತಿಪಟುವನ್ನು ಶಿನಿ-ತೈ (ಮೃತ ದೇಹ) ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.[]

ಪಂದ್ಯದ ಗರಿಷ್ಠ ಉದ್ದವು ವಿಭಾಗವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಗ್ರ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ, ಮಿತಿಯು ನಾಲ್ಕು ನಿಮಿಷಗಳು. ಆದಾಗ್ಯೂ ಪಂದ್ಯಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕೆಲವೇ ಸೆಕೆಂಡುಗಳ ಕಾಲ ನಡೆಯುತ್ತವೆ. ನಿಗದಿಪಡಿಸಿದ ಸಮಯ ಮುಗಿದ ನಂತರವೂ ಪಂದ್ಯವು ಇನ್ನೂ ಮುಗಿದಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ, ಮಿಜು-ಐರಿ (ನೀರಿನ ವಿರಾಮ) ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ, ನಂತರ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳು ತಮ್ಮ ಹಿಂದಿನ ಸ್ಥಾನಗಳಿಂದ ಹೋರಾಟವನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇನ್ನೂ ನಾಲ್ಕು ನಿಮಿಷಗಳ ನಂತರವೂ ವಿಜೇತರನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲಾಗದಿದ್ದರೆ, ಮತ್ತೊಂದು ಮಿಜು-ಐ ನಂತರ ತಾಚಿ-ಐನಿಂದ ಹೋರಾಟವು ಪುನರಾರಂಭಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇದು ಇನ್ನೂ ನಿರ್ಧಾರಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗದಿದ್ದರೆ, ಫಲಿತಾಂಶವನ್ನು ಹಿಕಿವೇಕ್ (ಡ್ರಾ) ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಅತ್ಯಂತ ಅಪರೂಪದ ಫಲಿತಾಂಶವಾಗಿದ್ದು, ಕೊನೆಯ ಡ್ರಾ ಅನ್ನು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 1974 ರಲ್ಲಿ ಕರೆಯಲಾಯಿತು.[]

ಸುಮೋದ ವಿಶೇಷ ಆಕರ್ಷಣೆಯೆಂದರೆ ಆಚರಿಸಲಾಗುವ ವಿವಿಧ ಸಮಾರಂಭಗಳು ಮತ್ತು ಆಚರಣೆಗಳು. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಕ್ರೀಡೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಬೆಳೆಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ ಮತ್ತು ಶತಮಾನಗಳಿಂದ ಬದಲಾಗದೆ ಉಳಿದಿವೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ಪಂದ್ಯಾವಳಿಯ ದಿನದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಉಂಗುರ ಪ್ರವೇಶ ಸಮಾರಂಭಗಳು (ದೋಹ್ಯೋ-ಇರಿ) ಸೇರಿವೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳು ವಿಸ್ತಾರವಾದ ಕೇಶೋ-ಮಾವಾಶಿಯಲ್ಲಿ ರಿಂಗ್ನಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಕುಸ್ತಿಪಟುವು ಕುಸ್ತಿಯ ರಿಂಗಿನೊಳಗೆ ಉಪ್ಪನ್ನು ಎಸೆಯುವಂತಹ ಆಚರಣೆಗಳಿವೆ. ಇದು ರಿಂಗಿನ ಸಾಂಕೇತಿಕ ಶುದ್ಧೀಕರಣವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಹೋರಾಟಕ್ಕೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಚಿಕಾರಾ-ಮಿಜು (γ, ಪವರ್ ವಾಟರ್) ನಿಂದ ಬಾಯಿಯನ್ನು ತೊಳೆಯುವುದು ಶಿಂಟೋ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುವ ಮೊದಲು ನಡೆಯುವ ಆಚರಣೆಗೆ ಹೋಲುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಪಂದ್ಯ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುವ ಮೊದಲು ಇಬ್ಬರು ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳು ಶಿಕಿರಿ ಎಂಬ ಅಭ್ಯಾಸದ ದಿನಚರಿಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಪುನರಾವರ್ತಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅಗ್ರ ವಿಭಾಗಕ್ಕೆ ಶಿಕಿರಿ ನಾಲ್ಕು ನಿಮಿಷಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಎರಡನೇ ವಿಭಾಗಕ್ಕೆ ಮೂರು ನಿಮಿಷಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನಂತರ ಸಮಯದ ಕೀಪಿಂಗ್ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರು ಸಮಯ ಮುಗಿದಿದೆ ಎಂದು ಗ್ಯೋಜಿ ಸಂಕೇತಿಸುತ್ತಾರೆ.[]

ಸೆಕಿಟೋರಿ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳಿಗೆ ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಕೋಣೆಯನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಥವಾ ವಿವಾಹಿತ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳಂತೆ ತಮ್ಮ ಸ್ವಂತ ಅಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸಬಹುದು-ಕಿರಿಯ ಕುಸ್ತಿಪಟುವು ಕೋಮು ವಸತಿ ನಿಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಮಲಗುತ್ತಾರೆ. ಹೀಗಾಗಿ, ಸುಮೋ ಕುಸ್ತಿಪಟುವಿನ ಜಗತ್ತನ್ನು ಸರ್ವ್ ಮಾಡುವ ಕಿರಿಯ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳು ಮತ್ತು ಸರ್ವ್ ಮಾಡುವ ಸೆಕಿಟೋರಿ ನಡುವೆ ವಿಶಾಲವಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ನೇಮಕಾತಿಗಳಿಗೆ ಜೀವನವು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಕಠಿಣವಾಗಿದೆ. ಅವರಿಗೆ ಕೆಟ್ಟ ಉದ್ಯೋಗಗಳನ್ನು ಹಂಚಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಈ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಡ್ರಾಪ್ ಔಟ್ ದರವು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ.

ಸುಮೋ ಜೀವನಶೈಲಿಯ ಋಣಾತ್ಮಕ ಆರೋಗ್ಯದ ಪರಿಣಾಮಗಳು ನಂತರದ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಕಾಣಿಸಬಹುದು. ಸುಮೋ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳು 65ರ ಜೀವಿತಾವಧಿ ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಸರಾಸರಿ ಜಪಾನಿನ ಪುರುಷರಿಗಿಂತ ಸುಮಾರು 15 ವರ್ಷ ಕಡಿಮೆ ಇರುತ್ತದೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಕ್ರೀಡೆಯು ಕುಸ್ತಿಪಟುವಿನ ದೇಹದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ದೇಹದ ದ್ರವ್ಯರಾಶಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವವರು ಸಾವಿನ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಪಾಯವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ. ಅನೇಕರು ಟೈಪ್ 2 ಮಧುಮೇಹ ಅಥವಾ ಅಧಿಕ ರಕ್ತದೊತ್ತಡ ಹೊಂದುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವ ಅಗಾಧ ಪ್ರಮಾಣದ ದೇಹದ ದ್ರವ್ಯರಾಶಿ ಮತ್ತು ಕೊಬ್ಬಿನಿಂದಾಗಿ ಅವರು ಹೃದಯಾಘಾತಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಾರೆ. ಅತಿಯಾದ ಆಲ್ಕೋಹಾಲ್ ಸೇವನೆಯು ಯಕೃತ್ತಿನ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ತೂಕದಿಂದಾಗಿ ಅವುಗಳ ಕೀಲುಗಳ ಮೇಲೆ ಒತ್ತಡವು ಸಂಧಿವಾತಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು. ಸುಮೋ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳ ತಲೆಗೆ ಪದೇ ಪದೇ ಹೊಡೆಯುವುದರಿಂದ ಬಾಕ್ಸರ್ಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವಂತೆ ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಅರಿವಿನ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು. 21ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ತೂಕ ಹೆಚ್ಚಳದ ಮಾನದಂಡಗಳು ಕಡಿಮೆ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾದವು. []

ವೇತನ ಮತ್ತು ಪಾವತಿ

ಬದಲಾಯಿಸಿ

2018 ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ಮಾಸಿಕ ವೇತನ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು (ಅಗ್ರ ಎರಡು ವಿಭಾಗಗಳಿಗೆ ಜಪಾನೀಸ್ ಯೆನ್ ನಲ್ಲಿ): []

 
ಯೊಕೊಜುನ ಅಸಶೊರ್ಯು ತನ್ನ ಶ್ರೇಣಿಯ ವಿಶಿಷ್ಟ ಡೊಹ್ಯೋ-ಐರಿಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತಾನೆ (ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2003)
  • ಯೊಕೊಜುನಃ 3 ಮಿಲಿಯನ್ ಯೆನ್, ಸುಮಾರು US $26,500
  • ōzeki: ¥ 2.5 ಮಿಲಿಯನ್, ಸುಮಾರು US $22,000
  • ಸಾನ್ಯಕುಃ 18 ಲಕ್ಷ ಯೆನ್, ಸುಮಾರು 16,000 ಯು. ಎಸ್.
  • ಮೈಗಾಶಿರಃ 14 ಲಕ್ಷ ಯೆನ್, ಸುಮಾರು US $12,500
  • juryō: 11 ಲಕ್ಷ, ಸುಮಾರು US $9,500

ಎರಡನೇ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ವಿಭಾಗಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಇರುವ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳನ್ನು ತರಬೇತುದಾರರು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವರು ಸಂಬಳದ ಬದಲಿಗೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಕಡಿಮೆ ಭತ್ಯೆಯನ್ನು ಮಾತ್ರ ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ.

ಹವ್ಯಾಸಿ ಸುಮೋ

ಬದಲಾಯಿಸಿ
 
ಬಲ್ಗೇರಿಯನ್ ಹವ್ಯಾಸಿಗಳು-ಬಲಭಾಗದಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ತರಬೇತುದಾರ ಹ್ರಿಸ್ಟೊ ಹ್ರಿಸ್ಟೊವ್. (2011)

ಸುಮೋವನ್ನು ಜಪಾನ್ನಲ್ಲಿ ಹವ್ಯಾಸಿ ಕ್ರೀಡೆಯಾಗಿಯೂ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕಾಲೇಜು, ಪ್ರೌಢಶಾಲೆ, ಗ್ರೇಡ್ ಶಾಲೆ ಅಥವಾ ಕಂಪನಿಯ ಕೆಲಸಗಾರರ ತಂಡಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುವವರು ಇದರಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಾರೆ. ಓಪನ್ ಹವ್ಯಾಸಿ ಪಂದ್ಯಾವಳಿಗಳನ್ನು ಸಹ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ವೃತ್ತಿಪರ ಸುಮೋಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಹೊಸ ಪ್ರವೇಶಗಳು ಕಿರಿಯ ಪ್ರೌಢಶಾಲಾ ಪದವೀಧರರಾಗಿದ್ದು, ಹಿಂದಿನ ಅನುಭವವಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಕಳೆದ ಕೆಲವು ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಕ್ರೀಡೆಯಲ್ಲಿ ಕಾಲೇಜು ಹಿನ್ನೆಲೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದೆ. ದಿ ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಹೆರಾಲ್ಡ್ ಟ್ರಿಬ್ಯೂನ್ ಈ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯ ಬಗ್ಗೆ 1999ರ ನವೆಂಬರ್ನಲ್ಲಿ ವರದಿ ಮಾಡಿತು, ಆಗ ಅಗ್ರ ಎರಡು ವಿಭಾಗಗಳಲ್ಲಿನ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳಲ್ಲಿ ಮೂರನೇ ಒಂದು ಭಾಗದಷ್ಟು ಮಂದಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಪದವೀಧರರಾಗಿದ್ದರು. ನಿಪ್ಪಾನ್ ಕ್ರೀಡಾ ವಿಜ್ಞಾನ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಮತ್ತು ನಿಹಾನ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಅತ್ಯಂತ ವೃತ್ತಿಪರ ಸುಮೋ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದ ಕಾಲೇಜುಗಳಾಗಿವೆ. ಹಿರೋಷಿ ವಾಜಿಮಾ 1973ರಲ್ಲಿ ಯೊಕೊಜುನ ಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು ಪಡೆದ ಕಾಲೇಜು ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಏಕೈಕ ಕುಸ್ತಿಪಟುವಾಗಿ ಉಳಿದಿದ್ದನು.

ಅತ್ಯಂತ ಯಶಸ್ವಿ ಹವ್ಯಾಸಿ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳಿಗೆ (ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಾಲೇಜು ಚಾಂಪಿಯನ್) ವೃತ್ತಿಪರ ಸುಮೋವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಲು ಅವಕಾಶ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ, ಅದು ಏಣಿಯ ಅತ್ಯಂತ ಕೆಳಗಿನಿಂದ ಬರುವುದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಮಕುಶಿತಾ (ಮೂರನೇ ವಿಭಾಗ) ಅಥವಾ ಸ್ಯಾಂಡನ್ (ನಾಲ್ಕನೇ ವಿಭಾಗ). ಈ ಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು <i id="mwAwI">ಮಕುಶಿತಾ</i> ಸುಕೇದಾಶಿ ಮತ್ತು ಸಂದನ್ಮೆ ಸುಕೇದಾಶಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಸ್ತುತ ಸಾಧಿಸಿದ ಹವ್ಯಾಸಿ ಯಶಸ್ಸಿನ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿ ಮಕುಶಿತಾ 10, ಮಕುಶಿತಾ 15, ಅಥವಾ ಸಂದನ್ಮೆ 100 ಗೆ ಸಮಾನವಾಗಿದೆ. ವೃತ್ತಿಪರ ಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುವ ಎಲ್ಲಾ ಹವ್ಯಾಸಿ ಕ್ರೀಡಾಪಟುಗಳು ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ತೃಪ್ತಿಪಡಿಸಲು 23 ವರ್ಷದೊಳಗಿನವರಾಗಿರಬೇಕು, ಮಕುಶಿತಾ ಸುಕೇದಾಶಿ ಅಥವಾ ಸಂದನ್ಮೆ ಸುಕೇದಾಶಿಗೆ ಅರ್ಹತೆ ಪಡೆದವರನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ, ಅವರು 25 ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ವಯಸ್ಸಿನವರಾಗಿರಬಹುದು.

ಉಡುಪುಗಳು

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಸುಮೋ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳು 30 ಅಡಿ ಉದ್ದದ ಬೆಲ್ಟ್ ಅನ್ನು ಧರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅದನ್ನು ಅವರು ಹಿಂಭಾಗದಲ್ಲಿ ಗಂಟುಗಳಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟುತ್ತಾರೆ. ಅವು ಅಧಿಕೃತ ದಪ್ಪ ಮತ್ತು ಬಲದ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಪಂದ್ಯಗಳ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಕುಸ್ತಿಪಟು ಇತರ ಕುಸ್ತಿಪಟುವಿನ ಮಾವಾಶಿ ಹಿಡಿದು ತಮ್ಮ ಸ್ವಂತಕ್ಕೆ ಬೇಕಾದ ಚಲನೆ ಪಡೆಯಲು ಬಳಸುತ್ತಾನೆ. ಪಂದ್ಯಾವಳಿಯಲ್ಲಿ ಅವರು ಧರಿಸುವ ಮಾವಾಶಿ ಮತ್ತು ಅಭ್ಯಾಸದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಧರಿಸುವ ಮಾವಾಳಿ ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಒಂದೇ ಆಗಿರುತ್ತದೆ. ಅವುಗಳ ವಸ್ತು ಬೇರೆಯಾಗಿರಬಹುದು . ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳು ಧರಿಸುವ ವಿಭಿನ್ನ ಮಾವಾಶಿ ಅವರ ಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸುತ್ತವೆ. ಉನ್ನತ ಶ್ರೇಣಿಯ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳು ಪಂದ್ಯಾವಳಿಯಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಬಣ್ಣಗಳ ರೇಷ್ಮೆ ಮಾವಾಶಿ ಧರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಕಡಿಮೆ ಶ್ರೇಣಿಯ ಕುಸ್ತಿಗಾರರು ಕೇವಲ ಕಪ್ಪು ಹತ್ತಿ ಮಾವಾಶಿ ಧರಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಅವರ ಕೂದಲನ್ನು ಮೇಲ್ಭಾಗದ ಗಂಟುಗಳಾಗಿ ಕಟ್ಟಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮತ್ತು ಕೂದಲು ಆಕಾರದಲ್ಲಿ ಉಳಿಯಲು ಮೇಣವನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸುಮೋ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳ ಕೂದಲಿಗೆ ಸುಮೋ ಕ್ಷೌರಿಕರು (ಟೊಕೊಯಾಮಾ) ಪ್ರತಿದಿನ ಮೇಣವನ್ನು ಹಚ್ಚುತ್ತಾರೆ. ಟಾಪ್ಕಾಟ್ ಎಂಬುದು ಸಮುರಾಯ್ ಕೇಶವಿನ್ಯಾಸದ ಒಂದು ವಿಧವಾಗಿದ್ದು ಇದು ಎಡೋ ಅವಧಿ ಜಪಾನ್ನಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿತ್ತು. ಕೆಲವು ವಿದೇಶಿಯರ ಕೂದಲು ಜಪಾನಿನ ಕೂದಲಿನಂತೆ ಒರಟಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ನೇರವಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲವಾದ್ದರಿಂದ ಟಾಪ್ಕಾಟ್ ಕಠಿಣವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಕುಸ್ತಿಪಟುವೊಂದು ಒಂದು ಸ್ಟೇಬಲ್ಗೆ ಸೇರಿದ ನಂತರ, ಅವನು ಒಂದು ಟಾಪ್ ನಾಟ್ ಅನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ತನ್ನ ಕೂದಲನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.

ಪಂದ್ಯಾವಳಿಗಳು ಮತ್ತು ಅಭ್ಯಾಸಗಳ ಹೊರತಾಗಿ ದೈನಂದಿನ ಜೀವನದಲ್ಲಿ, ಸುಮೋ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಜಪಾನೀ ಉಡುಪುಗಳನ್ನು ಧರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಅವರು ಈ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಉಡುಪುಗಳನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಮಯದಲ್ಲೂ ಧರಿಸಬೇಕು. ಅವರು ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಏನು ಧರಿಸಬಹುದು ಎಂಬುದನ್ನು ಸಹ ಶ್ರೇಣಿಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ನಿರ್ಧರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕೆಳದರ್ಜೆಯ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳು ಎಲ್ಲಾ ಸಮಯದಲ್ಲೂ, ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿಯೂ ಸಹ ಯುಕಾಟಾ ಧರಿಸಬೇಕು, ಅಲ್ಲಿ ಉನ್ನತ ದರ್ಜೆಯ ಕುಸ್ತೀಪಟುಗಳು ತಾವು ಧರಿಸುವ ಉಡುಪುಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ.

ಗ್ಯಾಲರಿ

ಬದಲಾಯಿಸಿ

ಇದನ್ನೂ ನೋಡಿ

ಬದಲಾಯಿಸಿ

 

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

ಬದಲಾಯಿಸಿ
  1. "Revival of sumo's popularity" (in ಜಾಪನೀಸ್). Saga Shinbun. Archived from the original on January 5, 2015. Retrieved December 8, 2014.
  2. Ashkenazi, Michael (2003). Handbook of Japanese Mythology. ABC-CLIO. p. 266. ISBN 9781576074671.
  3. Worth Davison, Michael, ed. (1993). When, Where, Why, and How It Happened. Reader's Digest. p. 243.
  4. Blaine Henry (April 14, 2020). "History Lesson: Sumo Wrestling's Ancient Origins". Fight-Library.com. Archived from the original on May 15, 2020. Retrieved April 26, 2020.Blaine Henry (April 14, 2020). "History Lesson: Sumo Wrestling's Ancient Origins". Fight-Library.com. Archived from the original on May 15, 2020. Retrieved April 26, 2020.
  5. ೫.೦ ೫.೧ Morita, Hiroshi. "Sumo Q&A". NHK World-Japan. Archived from the original on December 7, 2019. Retrieved December 25, 2020.
  6. Sharnoff, Lora (1993). Grand Sumo. Weatherhill. ISBN 0-8348-0283-X.
  7. Suzuki, Takahiro (2018). "貴乃花問題で誰も触れない横綱のリアル寿命" [Yokozuna's real life span that no one touches on the Takanohana issue]. Toyo Keizai.
  8. "Rikishi Salaries" (in ಜಾಪನೀಸ್). November 29, 2018. Archived from the original on May 28, 2019. Retrieved December 3, 2018.

ಮುಂದೆ ಓದಿ

ಬದಲಾಯಿಸಿ

 

"https://kn.wikipedia.org/w/index.php?title=ಸುಮೋ&oldid=1265088" ಇಂದ ಪಡೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ