ಫಾಯಿಲಿನ್ ಚಂಡ ಮಾರುತ: ಪರಿಷ್ಕರಣೆಗಳ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸ

}}

*ಅತ್ಯಂತ ತೀವ್ರ ಸೈಕ್ಲೋನಿಕ್ ಸ್ಟಾರ್ಮ್ ಫಾಲಿನ್ (ಥಾಯ್: ไพลิน "ನೀಲಮಣಿ"). 1999 ರಲ್ಲಿ [[ಒಡಿಶಾ]]ದಲ್ಲಿ ಬೀಸಿದ ಚಂಡಮಾರುತದ ನಂತರ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಭೂಕುಸಿತವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುವ ಅತ್ಯಂತ ತೀವ್ರವಾದ ಉಷ್ಣವಲಯದ ಚಂಡಮಾರುತ . ಈ ಪ್ರಕೃತಿ ವಿಕೋಪ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಅಕ್ಟೋಬರ್ 4, 2013 ರಂದು ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್ ಕೊಲ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಂಬೋಡಿಯಾದಲ್ಲಿನ ನೋಮ್ ಪೆನ್ ನ ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕೆ ಉಷ್ಣವಲಯದ ಖಿನ್ನತೆ ಹವಾಮಾನ ಪತನ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. ನಂತರದ ಕೆಲವೇ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ, ಮಲಯ ಪರ್ಯಾಯದ್ವೀಪವನ್ನು ದಾಟಿಹೋಗುವ ಮೊದಲು, ಮಧ್ಯಮ ಲಂಬವಾದ ಗಾಳಿ ಕತ್ತರಿ/ ವಾಯು ವಿಭಜಕದ ಪ್ರದೇಶದೊಳಗೆ ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕೆ ಹೋಯಿತು, ಇದು ಅಕ್ಟೋಬರ್ 6 ರಂದು ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಪೆಸಿಫಿಕ್ ಬೇಸಿನ್ ನಿಂದ ಹೊರಬಂದಿತು. ಇದು ನಂತರದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಅಂಡಮಾನ್ ಸಮುದ್ರಕ್ಕೆ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿತು. ಮರುದಿನ ಈ ಚಂಡಮಾರುತವು ಉಗ್ರ ಚಂಡಮಾರುತವಾಗಿ ಬೆಳೆದು ಅಂಡಮಾನ್ ಮತ್ತು ನಿಕೋಬಾರ್ ದ್ವೀಪಗಳನ್ನು ದಾಟಿ ಬಂಗಾಳ ಕೊಲ್ಲಿಗೆ ಹಾದುಹೋದ ನಂತರ, ಅಕ್ಟೋಬರ್ 9 ರಂದು ಈ ಸುಳಿ ಗಾಳಿಯನ್ನು ಫಾಯಿಲಿನ್ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಮುಂಚೆಯೇ ಪಶ್ಚಿಮ-ವಾಯುವ್ಯವನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಉಬ್ಬಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಾಗಿ ಒಂದು ಸುಧಾರಿತ ವಾತಾವರಣಕ್ಕೆ ಸ್ಥಳಾಂತರವಾಯಿಯಿತು.

*ಒಡಿಶಾ ರಾಜ್ಯದ ಸರಕಾರದಿಂದ ಸುಮಾರು 12 ಮಿಲಿಯನ್ (1ಕೋಟಿ 20ಲಕ್ಷ) ಜನರ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಬಹುದೆಂದು ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ತಿಳಿಸಿದ್ದರು . ಈ ಚಂಡಮಾರುತವು ಭಾರತದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಜನ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು 23 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಚೋದಿಸಿತು ಮತ್ತು ಒಡಿಶಾ ಮತ್ತು ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ಕರಾವಳಿಯಿಂದ 550,000 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನರು ಸುರಕ್ಷಿತ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡರು. ಚಂಡಮಾರುತದಿಂದ ಒಟ್ಟು ನಷ್ಟ 42.4 ಬಿಲಿಯನ್ (4240 ಕೋಟಿ) ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ.

<ref>[https://www.webcitation.org/6L1sApq64?url=http://www.imd.gov.in/section/nhac/dynamic/phailin.pdf "Very Severe Cyclonic Storm, PHAILIN over the Bay of Bengal (08-14 October 2013)] </ref><ref>[https://www.ndtv.com/india-news/cyclone-phailin-triggers-indias-biggest-evacuation-operation-in-23-years-537522 Cyclone Phailin triggers India's biggest evacuation operation in 23 yearsAll India | Press Trust of India | Updated: October 12, 2013] </ref><ref>[http://news.biharprabha.com/2013/10/what-is-cyclonic-storm-phailin/ What is Cyclonic Storm Phailin ?]</ref>