ವಿಕಿಪೀಡಿಯ

ಕೃಷ್ಣದೇವರಾಯ: ಪರಿಷ್ಕರಣೆಗಳ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸ

Browse history interactively
← ಹಿಂದಿನ ಸಂಪಾದನೆನಂತರದ ಸಂಪಾದನೆ →
Content deleted Content added
VisualWikitext
೮೭ ನೇ ಸಾಲು:
ಕೃಷ್ಣದೇವರಾಯ ಅನೇಕ ಕನ್ನಡ ಕವಿಗಳನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಿದನು. ಮಲ್ಲನಾರ್ಯ ಬರೆದ ಕೃತಿಗಳು ವೀರ-ಶೈವಾಮೃತ, ಭವ-ಚಿಂತಾ-ರತ್ನ ಮತ್ತು ಸತ್ಯೇಂದ್ರ ಚೋಳ-ಕಥೆ, ಚಟ್ಟು ವಿಟ್ಟಲನಾಥ ಬರೆದ ಭಾಗವತ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿವೆ. ತಿಮ್ಮಣ್ಣ ಕವಿಯು ಬಹು ಪ್ರಸಿದ್ಧನಾಗಿದ್ದನು. ಶ್ರೀ ವ್ಯಾಸತೀರ್ಥರು, ಉಡುಪಿ ಮಾಧ್ವ ಸಂಪ್ರದಾಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಸಂತರು ಕೃಷ್ಣದೇವರಾಯನ ರಾಜಗುರುವಾಗಿದ್ದರು. "ಕೃಷ್ಣದೇವರಾಯನ ದಿನಚರಿ" ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲ್ಪಟ್ಟ ದಾಖಲೆ.ದಾಖಲೆಯು ಕೃಷ್ಣದೇವರಾಯನ ಕಾಲದ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮಾಜವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ದಾಖಲೆಯು ರಾಜ ಸ್ವತಃ ಬರೆದ ಎಂಬುದು ಸಂದೇಹವಾಗಿ ಉಳಿದಿದೆ.
 
'''ಕಲೆ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ'''
==ಅಮುಕ್ತಮಾಲ್ಯದ==
ಕೃಷ್ಣದೇವರಾಯನ ಆಡಳಿತವು ಅನೇಕ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಮೃದ್ಧ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಕಾಲವಾಗಿತ್ತು ಹಾಗೂ ತೆಲುಗು ಸಾಹಿತ್ಯದ ಸುವರ್ಣ ಯುಗ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅನೇಕ ತೆಲುಗು, ಸಂಸ್ಕೃತ, ಕನ್ನಡ ಮತ್ತು ತಮಿಳು ಕವಿಗಳು ಚಕ್ರವರ್ತಿಯ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹವನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದರು. ಕೃಷ್ಣದೇವರಾಯ ಹಲವು ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ನಿರರ್ಗಳವಾಗಿ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದ. ಅವನ ವಂಶಾವಳಿಯ ಭಾಷೆ ಕನ್ನಡ, ತೆಲುಗು ಅಥವಾ ತುಳುವ(Tuluva) ಎಂಬ ಒಂದು ಚರ್ಚೆ ಉಳಿದಿದೆ.
*ಇದು ತೆಲಗು ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಇದೆ.ಇದನ್ನು ಕೃಶ್ಣದೇವರಾಯನ ಅತ್ಯಂತ ಶ್ರೇಷ್ಟ ಕೃತಿ ಎಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗಿದೆ. ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣದೇವ ರಾಯ ನ ಅಮುಕ್ತಮಾಲ್ಯದ ಸುಂದರವಾಗಿ ಶ್ರೀ ಅಂಡಾಲ್ನಿಂದ (ದೇವಿಯ ಶ್ರೀ ಮಹಾಲಕ್ಷ್ಮಿ ಅವತಾರವನ್ನು ಶ್ರೀ ಭೂಮಿ ದೇವಿ, ಭೂಮಿಯ ಗಾಡೆಸ್ ಮತ್ತು ಆಲ್ಮೈಟಿ Sriman ನಾರಾಯಣ ದೈವಿಕ ಪತ್ನಿ ಎಂದು ಪೂಜಿಸುತ್ತಾರೆ) ಅಂಡಾಲ್ನಿಂದ (ಹನ್ನೆರಡು ಭಕ್ತಿ-ಯುಗದ ಒಂದು ಅನುಭವಿಸಿದ ಬೇರ್ಪಡಿಕೆ ವೈಫಲ್ಯದ ನೋವಿಗೆ ವಿವರಿಸುವ ಅವಳ ಪ್ರೇಮಿ ಭಗವಾನ್ ವಿಷ್ಣುವಿನ alwars). ಆತ ಮೂವತ್ತು ಶ್ಲೋಕಗಳಲ್ಲಿ ಅಂಡಾಲ್ನಿಂದ ಭೌತಿಕ ಸೌಂದರ್ಯ ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ;
ಕೃಷ್ಣದೇವರಾಯನ ತೆಲುಗು ಭಾಷೆಯ ಮೇಲಿನ ಪಾಂಡಿತ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರೀತಿಯಿಂದಾಗಿ ಅವನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಕವಿಗಳು ಮತ್ತು ಸೈನ್ಯದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಸೈನಿಕರು ಆಶ್ರಯವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದ್ದರು.ಅನೇಕ ಕವಿಗಳು ಕೃಷ್ಣದೇವರಾಯನ ಬಗ್ಗೆ ವಿವಿಧ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹಾದಿ ಹೊಗಳಿದ್ದಾರೆ.
*ವಸಂತ ಮತ್ತು ರೂಪಕಗಳು ಎಂದು ಮಾನ್ಸೂನ್ ವಿವರಣೆಗಳು ಬಳಸಿ. ಬೇರೆಡೆ ಭಾರತೀಯ ಕಾವ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಮಾಹಿತಿ - Sringara ನೋಡಿ - ಒಕ್ಕೂಟದ ಇಂದ್ರಿಯ ಸುಖಗಳನ್ನು ದೈಹಿಕ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಮೀರಿ ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಒಂದು ಪಾಠ ಆಗುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ದೈವೀಕತೆಯ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕತೆ ಮತ್ತು ಅಂತಿಮ ಒಕ್ಕೂಟ, ಒಂದು ರೂಪಕ.
ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ
*ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರಗಳ ಒಂದು Periyalvar, ಅಂಡಾಲ್ನಿಂದ ನ ತಂದೆ. ಭಗವಾನ್ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಪಾಂಡ್ಯ ವಂಶದ ಮೋಕ್ಷ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಪಥವನ್ನು ರಾಜ ಕಲಿಸಲು Periyalwar ಆದೇಶಿಸುತ್ತದೆ. ಅಮುಕ್ತಮಾಲ್ಯದ ಸಹ ಹೆಸರು ವಿಷ್ಣು-ಚಿತ್ತಿಯಂ, ವಿಷ್ಣುವಿನ ಚಿತ್ತುಡು,ವಿಷ್ಣುಚಿತ್ತಾರು ಅಕಾ ಪೆರಿಯಾಳ್ವಾರು (Periyalwar) ತೆಲುಗು ಹೆಸರಿನ ಒಂದು ಉಲ್ಲೇಖ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಕೃಷ್ಣದೇವರಾಯ ಅನೇಕ ಕನ್ನಡ ಕವಿಗಳನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಿದನು. ಮಲ್ಲನಾರ್ಯ ಬರೆದ ಕೃತಿಗಳು ವೀರ-ಶೈವಾಮೃತ, ಭವ-ಚಿಂತಾ-ರತ್ನ ಮತ್ತು ಸತ್ಯೇಂದ್ರ ಚೋಳ-ಕಥೆ, ಚಟ್ಟು ವಿಟ್ಟಲನಾಥ ಬರೆದ ಭಾಗವತ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿವೆ. ತಿಮ್ಮಣ್ಣ ಕವಿಯು ಬಹು ಪ್ರಸಿದ್ಧನಾಗಿದ್ದನು. ಶ್ರೀ ವ್ಯಾಸತೀರ್ಥರು, ಉಡುಪಿ ಮಾಧ್ವ ಸಂಪ್ರದಾಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಸಂತರು ಕೃಷ್ಣದೇವರಾಯನ ರಾಜಗುರುವಾಗಿದ್ದರು. "ಕೃಷ್ಣದೇವರಾಯನ ದಿನಚರಿ" ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲ್ಪಟ್ಟ ದಾಖಲೆ.ದಾಖಲೆಯು ಕೃಷ್ಣದೇವರಾಯನ ಕಾಲದ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮಾಜವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ದಾಖಲೆಯು ರಾಜ ಸ್ವತಃ ಬರೆದ ಎಂಬುದು ಸಂದೇಹವಾಗಿ ಉಳಿದಿದೆ.
*ಹಲವಾರು ಸಣ್ಣ ಕಥೆಗಳು ಗೋದಾದೇವಿ, ಟೋಮ್ ಬಳಸಿದ ಇದು Kothai Naachiyaar ಅಕಾ ಅಂಡಾಲ್ನಿಂದ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಹೆಸರು ಮುಖ್ಯ ಕಥೆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅಮುಕ್ತಮಾಲ್ಯದ ಸೇರ್ಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕೃಷ್ಣ ರಾಯ ಸಂಸ್ಕೃತ, ತಮಿಳು ಮತ್ತು ಕನ್ನಡ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಅನುವಾದ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಜಾಂಬವತಿ ಕಲ್ಯಾಣಂ ಅವರ ಸಂಸ್ಕೃತ ಕೃತಿ. [12]
 
==ಆಂಧ್ರ ವಿಷ್ಣು ದೇವಾಲಯಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ==
"https://kn.wikipedia.org/wiki/ಕೃಷ್ಣದೇವರಾಯ" ಇಂದ ಪಡೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ