|
ಕೃಷ್ಣದೇವರಾಯ ಅನೇಕ ಕನ್ನಡ ಕವಿಗಳನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಿದನು. ಮಲ್ಲನಾರ್ಯ ಬರೆದ ಕೃತಿಗಳು ವೀರ-ಶೈವಾಮೃತ, ಭವ-ಚಿಂತಾ-ರತ್ನ ಮತ್ತು ಸತ್ಯೇಂದ್ರ ಚೋಳ-ಕಥೆ, ಚಟ್ಟು ವಿಟ್ಟಲನಾಥ ಬರೆದ ಭಾಗವತ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿವೆ. ತಿಮ್ಮಣ್ಣ ಕವಿಯು ಬಹು ಪ್ರಸಿದ್ಧನಾಗಿದ್ದನು. ಶ್ರೀ ವ್ಯಾಸತೀರ್ಥರು, ಉಡುಪಿ ಮಾಧ್ವ ಸಂಪ್ರದಾಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಸಂತರು ಕೃಷ್ಣದೇವರಾಯನ ರಾಜಗುರುವಾಗಿದ್ದರು. "ಕೃಷ್ಣದೇವರಾಯನ ದಿನಚರಿ" ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲ್ಪಟ್ಟ ದಾಖಲೆ.ದಾಖಲೆಯು ಕೃಷ್ಣದೇವರಾಯನ ಕಾಲದ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮಾಜವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ದಾಖಲೆಯು ರಾಜ ಸ್ವತಃ ಬರೆದ ಎಂಬುದು ಸಂದೇಹವಾಗಿ ಉಳಿದಿದೆ.
'''ದಪ್ಪಗಿನ ಅಕ್ಷರ'''ಕಲೆ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ
ಕೃಷ್ಣದೇವರಾಯನ ಆಡಳಿತವು ಅನೇಕ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಮೃದ್ಧ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಕಾಲವಾಗಿತ್ತು ಹಾಗೂ ತೆಲುಗು ಸಾಹಿತ್ಯದ ಸುವರ್ಣ ಯುಗ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅನೇಕ ತೆಲುಗು, ಸಂಸ್ಕೃತ, ಕನ್ನಡ ಮತ್ತು ತಮಿಳು ಕವಿಗಳು ಚಕ್ರವರ್ತಿಯ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹವನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದರು. ಕೃಷ್ಣದೇವರಾಯ ಹಲವು ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ನಿರರ್ಗಳವಾಗಿ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದ. ಅವನ ವಂಶಾವಳಿಯ ಭಾಷೆ ಕನ್ನಡ, ತೆಲುಗು ಅಥವಾ ತುಳುವ(Tuluva) ಎಂಬ ಒಂದು ಚರ್ಚೆ ಉಳಿದಿದೆ.
*ಈ ವಿಭಾಗವು ಯಾವುದೇ ಆಧಾರ ಅಥವಾ ಮೂಲಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿಲ್ಲ. (ಏಪ್ರಿಲ್ 2011) ಕೃಷ್ಣದೇವ ರಾಯ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ತೆಲುಗು ಸಾಹಿತ್ಯದ ಸುವರ್ಣ ಯುಗ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.''ಅಷ್ಠದಿಗ್ಗಜರು''' (ಉತ್ತರ, ದಕ್ಷಿಣ ಮುಂತಾದ ಎಂಟು ಪ್ರಧಾನ ಅಂಕಗಳನ್ನು ಎಂಟು ಆನೆಗಳು) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುವ ಎಂಟು ಕವಿಗಳು ತಮ್ಮ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಭಾಗವಾಗಿ '''ಭುವನವಿಜಯಮು'''ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ) ಎಂದು.
ಕೃಷ್ಣದೇವರಾಯನ ತೆಲುಗು ಭಾಷೆಯ ಮೇಲಿನ ಪಾಂಡಿತ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರೀತಿಯಿಂದಾಗಿ ಅವನ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಕವಿಗಳು ಮತ್ತು ಸೈನ್ಯದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಸೈನಿಕರು ಆಶ್ರಯವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದ್ದರು.ಅನೇಕ ಕವಿಗಳು ಕೃಷ್ಣದೇವರಾಯನ ಬಗ್ಗೆ ವಿವಿಧ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹಾದಿ ಹೊಗಳಿದ್ದಾರೆ.
*ವೈಷ್ಣವ ಧರ್ಮದ ಪ್ರಕಾರ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಎಂಟು ಮೂಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಎಂಟು ಆನೆಗಳು ಇವೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಭೂಮಿಯ ಹಿಡಿದು ಕೊಳ್ಳಿ. ಹಾಗೆಯೇ ಈ ಎಂಟು ಕವಿಗಳು ತಮ್ಮ ಸಾಹಿತ್ಯ ವಿಧಾನಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಎಂಟು ಆಧಾರಸ್ತಂಭವಾಗಿದ್ದರು. ಯಾರು ಅಷ್ಟದಿಗ್ಗಜಗಳು ನಿಶ್ಚಿತತೆ ಇಲ್ಲ ಇದ್ದಿತು. [[ಅಲ್ಲಸಾನಿ ಪೆದ್ದನ]], ನಂದಿ ತಿಮ್ಮನ,ಮಾಧಯ್ಯಗಾರಿ ಮಲ್ಲನ್ನ ,ಧುರ್ಜಟಿ , ಅಯ್ಯಲರಾಜು ರಾಮಭಡ್ರುಡು, ಪಿಂಗಳಿ ಸೂರನ , ರಾಮರಾಜ ಭೂಷಣುಡು ಮತ್ತು ತೆನಾಲಿ ರಾಮ ಕೃಷ್ಣ:
*ಆದರೆ, ಇದು ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿ ಈ ಸೇರಿವೆ ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಈ ಎಂಟು ಕವಿಗಳು ನಡುವೆ ಅಲ್ಲಸಾನಿ ಪದ್ದನ ಮಹಾನ್ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಆಂಧ್ರ ಕವಿತಾ ಪಿತಾಮಹಾ (ತೆಲುಗು ಕಾವ್ಯದ ತಂದೆ) ಎಂಬ ಬಿರುದನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮನುಚರಿತ್ರಮು ತನ್ನ ಜನಪ್ರಿಯ ಪ್ರಭಂದ ಕೆಲಸ. ನಂದಿ ತಿಮ್ಮನ '''ಪಾರಿಜಾತ ಅಪಹರಣಮು''' ಬರೆದರು. ಮಾಧಯ್ಯಗಾರಿ-ಮಲ್ಲನ ರಾಜಾಶೇಖರ ಚರಿತಮು ಬರೆದರು. ಧೂರ್ಜಟಿ ಕಾಳಹಸ್ತಿ ಮಹಾತ್ಯಮು ಬರೆದರು.
ಕೃಷ್ಣದೇವರಾಯ ಅನೇಕ ಕನ್ನಡ ಕವಿಗಳನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಿದನು. ಮಲ್ಲನಾರ್ಯ ಬರೆದ ಕೃತಿಗಳು ವೀರ-ಶೈವಾಮೃತ, ಭವ-ಚಿಂತಾ-ರತ್ನ ಮತ್ತು ಸತ್ಯೇಂದ್ರ ಚೋಳ-ಕಥೆ, ಚಟ್ಟು ವಿಟ್ಟಲನಾಥ ಬರೆದ ಭಾಗವತ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿವೆ. ತಿಮ್ಮಣ್ಣ ಕವಿಯು ಬಹು ಪ್ರಸಿದ್ಧನಾಗಿದ್ದನು. ಶ್ರೀ ವ್ಯಾಸತೀರ್ಥರು, ಉಡುಪಿ ಮಾಧ್ವ ಸಂಪ್ರದಾಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಸಂತರು ಕೃಷ್ಣದೇವರಾಯನ ರಾಜಗುರುವಾಗಿದ್ದರು. "ಕೃಷ್ಣದೇವರಾಯನ ದಿನಚರಿ" ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲ್ಪಟ್ಟ ದಾಖಲೆ.ದಾಖಲೆಯು ಕೃಷ್ಣದೇವರಾಯನ ಕಾಲದ ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮಾಜವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ದಾಖಲೆಯು ರಾಜ ಸ್ವತಃ ಬರೆದ ಎಂಬುದು ಸಂದೇಹವಾಗಿ ಉಳಿದಿದೆ.
*ಅಯ್ಯಲರಾಜು ರಾಮಭಡ್ರುಡು '''ರಾಮಾಭ್ಯುದಯಮು''' ಬರೆದರು.ಪಿಂಗಳಿ ಸೂರನ ರಾಮಾಯಣ ಮತ್ತು ಮಹಾಭಾರತ ಎರಡೂ ವಿವರಿಸುವ, ಇನ್ನೂ ಗಮನಾರ್ಹ ರಾಘವ-ಪಾಂಡವೀಯಮು, ಪಠ್ಯ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿರುವ ದ್ವಂದ್ವಾರ್ಥವನ್ನು ಒಂದು ಡ್ಯುಯಲ್ ಕೆಲಸ ಬರೆದರು. ಭಟ್ಟುಮೂರ್ತಿ ಅಲಿಯಾಸ್ ರಾಮ-ರಾಜಾಭುಷಣುಡು'''ಕಾವ್ಯಾಲಂಕಾರ ಸಂಗ್ರಹಂ''', '''ವಾಸುಚರಿತಮು ''', ಮತ್ತು '''ಹರಿಚ್ಚಂದ್ರ ನಲೋಪಾಖ್ಯಾನಮು''' ಬರೆದರು.
*ಈ ಕೃತಿ ಕಳೆದ ಒಂದು ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ರಾಜ ಹರಿಶ್ಚಂದ್ರ ಮತ್ತು ನಳ ಮತ್ತು ದಮಯಂತಿಯರ ಕಥೆ ಹೇಳುವ ಒಂದು ದ್ವಂದ್ವ ಕೆಲಸ. ತೆನಾಲಿ ರಾಮಕೃಷ್ಣ ಮೊದಲ Udbhataradhya Charitramu, ಒಂದು ಶೈವ ಕೆಲಸ ಬರೆದು ನಂತರ ವೈಷ್ಣವ ಭಕ್ತಿ ಗ್ರಂಥಗಳು ಪಾಂಡು-ರಂಗ ಮಹಾತ್ಯ್ಮಮು, ಮತ್ತು ಘಟಕಾಚಲಮಹಾತ್ಮ್ಯಮು ಬರೆದರು.
*ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಿದ ಪ್ರಬಂಧ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಗುಣಮಟ್ಟದ "ಪ್ರಬಂಧ ಅವಧಿಯ," ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ತೆನಾಲಿ ರಾಮಕೃಷ್ಣ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಬಲ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ಮೀರಿಸು ಸಹ ಚುರುಕುಬುದ್ಧಿಯುಳ್ಳ ರಾಜಪರಿವಾರದ ಸಿದ್ಧ, ಇಂದು ಭಾರತದ ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯ ಜಾನಪದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಒಂದು ಉಳಿದ
==ಅಮುಕ್ತಮಾಲ್ಯದ==
| 