[[ಮಾನವ]] ಬೆಳವಣಿಗೆ ಸೂಚಕಸೂಚಕವನ್ನು (ಹೆಚ್ಡಿಐಎಚ್‍ಡಿಐ) ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ನಾಲ್ಕು ಪಂಕ್ತಿಗಳಲ್ಲಿಶ್ರೇಣಿಗಳಲ್ಲಿ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿದೇಶಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾನವರ್ಗೀಕರಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಜೀವಿತಾವಧಿ, ಶಿಕ್ಷಣ, ಮತ್ತು ತಲಾ ಆದಾಯ ಸೂಚಕಗಳುಸೂಚಕಗಳ ಒಂದು ಸಂಯುಕ್ತ ಅಂಕಿ ಅಂಶ ಆಗಿದೆ. ಯಾವಾಗ ಜೀವಿತಾವಧಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ ಒಂದು ದೇಶದ ಅಂಕಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಹೆಚ್ಡಿಐ, ಶಿಕ್ಷಣ ಮಟ್ಟ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ, ತಲಾವಾರು GDPಜಿಡಿಪಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ,ಹೆಚ್ಚಾದಾಗ ಫಲವತ್ತತೆಒಂದು ಕಡಿಮೆ,ದೇಶದ ಹಣದುಬ್ಬರದಎಚ್‍ಡಿಐ ದರವುಅಂಕ ಕಡಿಮೆಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಡಿಐಎಚ್‍ಡಿಐ ಅನ್ನು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ Mahbubಮಹ್ಬೂಬ್ ಉಲ್ ಹಕ್ ಭಾರತೀಯಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು. ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಅಮರ್ತ್ಯ ಸೇನ್,ಇದನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಜನರು "ಎಂದು" ಮತ್ತು ತಮ್ಮ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಅಪೇಕ್ಷಣೀಯ ವಿಷಯಗಳನ್ನು "ಏನು"ಮಾಡಬಲ್ಲರಾ ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನುಎಂಬ ಪರಿಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ರೂಪುಗೊಂಡಿರುವ ಜೊತೆಗೆ ಕೆಲಸ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ,ರೂಪಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ನೇಷನ್ಸ್ ಡೆವಲಪ್ಮೆಂಟ್ ಪ್ರೋಗ್ರಾಮ್ ಪ್ರಕಟಿಸಿದರುಇದನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿತು.
2010 ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ವರದಿ ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು
ಅಸಮಾನತೆ2010ರ ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ವರದಿಯು ಅಸಮಾನತೆಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡ ಮಾನವ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಸೂಚಕಸೂಚಕವನ್ನು (IHDI) ಪರಿಚಯಿಸಿತು. ಸರಳ ಹೆಚ್ಡಿಐಎಚ್‍ಡಿಐ ಉಪಯುಕ್ತಉಪಯುಕ್ತವಾಗಿ ಉಳಿದಿದೆ, ಇದು "ಉಳಿದಿದೆಯಾದರೂ, IHDI ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ನಿಜವಾದ ಮಟ್ಟದಮಟ್ಟ (ಅಸಮಾನತೆಅಸಮಾನತೆಯನ್ನು ಲೆಕ್ಕಾಚಾರವನ್ನೂಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು) ಹೀಗೆಎಂದು ಇದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ"ಹೇಳಿತು ಮತ್ತು "ಹೆಚ್ಡಿಐಎಚ್‍ಡಿಐ ಎಂದುಅನ್ನು 'ಸಂಭಾವ್ಯ' ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸೂಚ್ಯಂಕ (ಅಥವಾ ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲದಷ್ಟುಅಸಮಾನತೆ ಗರಿಷ್ಠಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ IHDIಸಾಧಿಸಬಹುದಾದ ನೋಡಲಾಗುತ್ತದೆಗರಿಷ್ಠ ಮಾಡಬಹುದುIHDI) ಯಾವುದೇ ಅಸಮಾನತೆ ವೇಳೆ)ಎಂದು ಸಾಧಿಸಬಹುದುನೋಡಬಹುದು."<ref>[http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr_2013_en_technotes.pdf Technical notes Calculating the human development indices—graphical presentation]</ref>
==ಇದನ್ನು ನೋನೋಡಿ==
*[[:en:List of countries by Human Development Index|ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸೂಚ್ಯಂಕ ದೇಶಗಳ ಪಟ್ಟಿ]]
