ಲಿಟ್ಮಸ್: ಪರಿಷ್ಕರಣೆಗಳ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸ
Content deleted Content added
Vikashegde (ಚರ್ಚೆ | ಕಾಣಿಕೆಗಳು) ಚುNo edit summary |
Vikashegde (ಚರ್ಚೆ | ಕಾಣಿಕೆಗಳು) ಉಲ್ಲೇಖಗಳ ಸೇರ್ಪಡೆ |
||
೧ ನೇ ಸಾಲು:
'''ಲಿಟ್ಮಸ್''' ಎನ್ನುವುದು [[ಕಲ್ಲುಹೂವು (ಲೈಕನ್ಗಳು)|ಕಲ್ಲುಹೂವು(ಲೈಕೆನ್)ಗಳಿಂದ]] ತೆಗೆಯಲ್ಪಟ್ಟ ವಿವಿಧ ಬಣ್ಣದ್ರವ್ಯಗಳ ಮಿಶ್ರಣ. ಇದು ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಕರಗುವಂತದ್ದಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಸೋಸುಕ ಕಾಗದದಲ್ಲಿ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಮಾಡಿ ಅದನ್ನು [[pH]] ಸೂಚಕವನ್ನಾಗಿ ಉಪಯೋಗಿಸುವ ವಿಧಾನವು ಹಿಂದಿನಕಾಲದಿಂದ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿದೆ. ಇದು ವಸ್ತುವಿನ ಆಮ್ಲೀಯತೆಯನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸಲು
▲ಲಿಟ್ಮಸ್ ಎನ್ನುವುದು [[ಕಲ್ಲುಹೂವು (ಲೈಕನ್ಗಳು)|ಕಲ್ಲುಹೂವು(ಲೈಕೆನ್)ಗಳಿಂದ]] ತೆಗೆಯಲ್ಪಟ್ಟ ವಿವಿಧ ಬಣ್ಣದ್ರವ್ಯಗಳ ಮಿಶ್ರಣ. ಇದು ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಕರಗುವಂತದ್ದಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಸೋಸುಕ ಕಾಗದದಲ್ಲಿ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಮಾಡಿ ಅದನ್ನು pH ಸೂಚಕವನ್ನಾಗಿ ಉಪಯೋಗಿಸುವ ವಿಧಾನವು ಹಿಂದಿನಕಾಲದಿಂದ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿದೆ. ಇದು ವಸ್ತುವಿನ ಆಮ್ಲೀಯತೆಯನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸಲು ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತದ
[[File:Litmus paper.JPG|thumb|ಲಿಟ್ಮಸ್ ಕಾಗದ]]
==ಇತಿಹಾಸ==
ಇದು ಕ್ರಿ.ಶ. ೧೩೦೦ರಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಸ್ಪಾನಿಶ್ ರಸಜ್ಞ 'ಅಮಾಲ್ಡಸ್ ಡಿ ವಿಲ್ಲಾ
==ನೈಸರ್ಗಿಕ ಮೂಲಗಳು==
ಅನೇಕ ರೀತಿಯ ಲೈಕೆನ್ ಗಳಲ್ಲಿ
==ರಾಸಾಯನಿಕ ವಿವರ==
ಲಿಟ್ಮಸ್ ಮಿಶ್ರಣವು ಹತ್ತರಿಂದ ಹದಿನೈದು ಬಗೆಯ ಬಣ್ಣದ್ರವ್ಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು ಇದರ CAS ಸಂಖ್ಯೆ 1393-92-6. ಇದರಲ್ಲಿನ ಬಹುಪಾಲು ಅದರಂತದ್ದೇ ಆದ ಸಂಬಂಧಿತ ಮಿಶ್ರಣ [[:en:Orcein|ಆರ್ಸೆನ್]] ತರದ್ದಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಪ್ರಮಾಣ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಲಿಟ್ಮಸ್ನ ಮುಖ್ಯ ಪದಾರ್ಥದ ದ್ರವ್ಯರಾಶಿ ೩೩೦೦ ಆಗಿರುತ್ತದೆ<ref>{{cite journal |author=Beecken, H. |author2=E-M. Gottschalk |author3=U. v Gizycki |author4=H. Krämer |author5=D. Maassen |author6=H-G. Matthies |author7=H. Musso |author8=C. Rathjen |author9=Ul. Zdhorszky |title=Orcein and Litmus |journal=Biotechnic & Histochemistry |year=2003 |volume=78 |issue=6 |pages=289–302 |doi=10.1080/10520290410001671362}}</ref> . ಲಿಟ್ಮಸ್ ನಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ ಕೆಲವು ವಿಭಾಗಗಳಿವೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವೆಂದರೆ
==ರಾಸಾಯನಿಕ ಕ್ರಿಯೆ==
ಕೆಂಪು ಲಿಟ್ಮಸ್
==ಬಳಕೆಗಳು==
ಒಂದು ದ್ರವದ ಆಮ್ಲೀಯತೆಯನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಇದು ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಕರಗಬಹುದಾದ ಅನಿಲಗಳ ಆಮ್ಲ ಮತ್ತು ಪ್ರತ್ಯಾಮ್ಲ ಗುಣಗಳನ್ನು ಸಹ ಪರೀಕ್ಷಿಸಬಹುದು. ಅನಿಲವು ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಕರಗಿದ ನಂತರ ಲಿಟ್ಮಸ್ ಕಾಗದದ ಬಣ್ಣ ನೀಲಿಯಾಗಬಹುದು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಕರಗಿದ ಅಮೋನಿಯ ಅನಿಲವು ಪ್ರತ್ಯಾಮ್ಲ ಗುಣ ಹೊಂದಿದ್ದು ಲಿಟ್ಮಸ್ ಕಾಗದವನ್ನು
ಲಿಟ್ಮಸ್ (pH ಸೂಚಕ)
pH 4.5 ಕೆಳಗೆ - ಕೆಂಪು ಬಣ್ಣ </br>
pH 8.3 ಮೇಲೆ - ನೀಲಿ ಬಣ್ಣ </br>
ಆಮ್ಲೀಯ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ನೀಲಿ ಬಣ್ಣದ ಲಿಟ್ಮಸ್ ಕಾಗದವು ಕೆಂಪಾಗಿಯೂ, ಪ್ರತ್ಯಾಮ್ಲೀಯ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಕೆಂಪು ಲಿಟ್ಮಸ್ ಕಾಗದವು ನೀಲಿ ಬಣ್ಣದ್ದಾಗಿಯೂ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಬಣ್ಣ ಬದಲಾವಣೆಯು pH ಶ್ರೇಣಿ 25 °C (77 °F) ತಾಪಮಾನದಲ್ಲಿ ೪.೫ - ೮.೩
ಆಮ್ಲ-ಪ್ರತ್ಯಾಮ್ಲದ ರಾಸಾಯನಿಕ ಕ್ರಿಯೆಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಇತರ ಕ್ರಿಯೆಗಳೂ ಕೂಡ ಲಿಟ್ಮಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಬಣ್ಣ ಬದಲಾವಣೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಲ್ಲವು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಕ್ಲೋರಿನ್ ಅನಿಲವು ನೀಲಿ ಲಿಟ್ಮಸ್ ಕಾಗದವನ್ನು ಬಿಳಿಯಾಗಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಬ್ಲೀಚಿಂಗ್ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದ್ದು ಹೈಪೊಕ್ಲೋರೈಟ್ ಅನಿಲವು ಕಾರಣ. ಇದರಲ್ಲಿ ಲಿಟ್ಮಸ್ ಕಾಗದವು ಸೂಚಕದ
==ಉಲ್ಲೇಖಗಳು==
Line ೩೦ ⟶ ೩೧:
==ಹೊರಕೊಂಡಿಗಳು==
*[http://karnatakaeducation.org.in/KOER/index.php/%E0%B2%B2%E0%B2%BF%E0%B2%9F%E0%B3%8D%E0%B2%AE%E0%B2%B8%E0%B3%8D_%E0%B2%95%E0%B2%BE%E0%B2%97%E0%B2%A6%E0%B2%A6%E0%B3%8A%E0%B2%82%E0%B2%A6%E0%B2%BF%E0%B2%97%E0%B3%86_%E0%B2%86%E0%B2%AE%E0%B3%8D%E0%B2%B2_%E0%B2%AE%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%A4%E0%B3%81_%E0%B2%AA%E0%B3%8D%E0%B2%B0%E0%B2%A4%E0%B3%8D%E0%B2%AF%E0%B2%BE%E0%B2%AE%E0%B3%8D%E0%B2%B2%E0%B2%97%E0%B2%B3_%E0%B2%B5%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%A4%E0%B2%A8%E0%B3%86 ಲಿಟ್ಮಸ್ ಕಾಗದದೊಂದಿಗೆ ಆಮ್ಲ ಮತ್ತು ಪ್ರತ್ಯಾಮ್ಲಗಳ ವರ್ತನೆ, Karnataka Open Educational Resources]
[[ವರ್ಗ:ರಸಾಯನ ಶಾಸ್ತ್ರ]]
|