ಅಗೋರಾಫೋಬಿಯಾ: ಪರಿಷ್ಕರಣೆಗಳ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸ
Content deleted Content added
ಚು SpaceEdit ಉಪಯೋಗಿಸಿ ಲೇಖನವನ್ನು ಒಪ್ಪವಾಗಿಸಿದೆ |
ಚು numberEdit ಉಪಯೋಗಿಸಿ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಅಂಕೆಗಳನ್ನು ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಅನುವಾದಿಸಲಾಗಿದೆ |
||
೧ ನೇ ಸಾಲು:
{{DiseaseDisorder infobox
| Name = Agoraphobia
| ICD10 = {{ICD10|F|40||f|40}}<br />
|
| MeshID =
}}
'''ಅಗೋರಾಫೋಬಿಯಾ''' (ಗ್ರೀಕ್ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ἀγορά, "ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಪ್ರದೇಶ"; ಮತ್ತು φόβος/φοβία, -ಫೋಬಿಯಾ) ಒಂದು ಆತಂಕಜನ್ಯ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆ. ಸುಲಭವಾಗಿ ಹೊರಹೋಗುವ ದಾರಿಯಿರದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಿಂದ ತಲ್ಲಣದ ಆಕ್ರಮಣದ ಭಯದಿಂದ ಅಗೋರಾಫೋಬಿಯಾ ಉಂಟಾಗಬಹುದು. ಅಲ್ಲದೆ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಆತಂಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಸಹ ಇದರ ಹಿಂದಿನ ಕಾರಣಗಳಿರಬಹುದು. ತತ್ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಅಗೋರಾಫೋಬಿಯಾ ಪೀಡಿತರಾದವರು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮತ್ತು/ಅಥವಾ ಅಪರಿಚಿತ ಸ್ಥಳಗಳಿಂದ, ವಿಶೇಷತಃ ದೊಡ್ಡ, ಮುಕ್ತ ಸ್ಥಳಗಳಾದ ಶಾಪಿಂಗ್ ಮಾಲ್ ಗಳು ಅಥವಾ ವಿಮಾನನಿಲ್ದಾಣಗಳಂತಹ ಬಚ್ಚಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಲು ಅವಕಾಶವಿಲ್ಲದಂತಹ ಜಾಗಗಳಿಂದ, ದೂರವಿರಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಾರೆ. ತೀವ್ರತರವಾದ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ, ಹೀಗೆ ಪೀಡಿತನಾದವನು/ಳು ತನ್ನ ಮನೆಗೇ ಸೀಮಿತವಾಗಿದ್ದು, ಆ ಸುರಕ್ಷಿತ ಜಾಗದಿಂದ ಹೊರಕ್ಕೆ ಪಯಣಿಸಲು ಬಹಳ ಕಷ್ಟಪಡುತ್ತಾರೆ. ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸ್ಥಳಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಇರುವ ಭೀತಿಯಿದೆಂದು ಬಹುತೇಕವಾಗಿ ತಿಳಿದಿದ್ದರೂ ಸಹ, ಈಗಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ತಲ್ಲಣದ ಆಕ್ರಮಣಗಳ ಉಲ್ಬಣತೆಯಿಂದ ಅಗೋರಾಫೋಬಿಯಾ ವೃದ್ಧಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.<ref>http://helpguide.org/ಮಾನಸಿಕ/ಭೀತಿ_ವ್ಯತಿಕ್ರಮ_ಆತಂಕ_ಆಕ್ರಮಣ_ಲಕ್ಷಣ_ಚಿಕಿತ್ಸೆ.htm</ref> ಆದರೂ, ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ತಲ್ಲಣ ಆಕ್ರಮಣ ಮತ್ತು ಅಗೋರಾಫೋಬಿಯಾಗಳ ನಡುವಿನ ಡಿಎಸ್ಎಮ್-IVರಲ್ಲಿನ ಆರೋಪಿತ ಏಕುಮುಖ ಕಾರಣಾರ್ಥಕ ಸಂಬಂಧವು ಸರಿಯಾದುದಲ್ಲವೆನ್ನಲು ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ.<ref>ಬಿಆರ್ ಜೆ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿ.
ಯುಎಸ್ ನಲ್ಲಿ
| last = Phobia Fear Release
| first =
೧೯ ನೇ ಸಾಲು:
ಎಲ್ಲಾ ಅಗೋರಾಫೋಬಿಯಾಗಳೂ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ಸೀಮಿತವಾದುದೇನಲ್ಲ. ಕೆಲವು ಅಗೋರಾಫೋಬಿಯಾದ ರೋಗಿಗಳಿಗೆ ತೆರೆದ ಜಾಗಗಳನ್ನು (ಮುಕ್ತಸ್ಥಳಗಳು) ಕಂಡರೆ ಭಯ. ಅಗೋರಾಫೋಬಿಯಾವನ್ನು "ಒಂದು ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಬಾರಿ ತಲ್ಲಣದ ಆಕ್ರಮಣಕ್ಕೆ ಒಳಗಾದವರಿಗೆ, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಅತೀವ ಭೀತಿ ಹುಟ್ಟಿಸುವ, ಒಂದು ಭಯ" ಎಂದೂ ವರ್ಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ, ರೋಗಿಯು ಹಿಂದೊಮ್ಮೆ ಯಾವ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಭೀತಿಯ ಹಿಡಿತಕ್ಕೆ ಸಿಲುಕಿರುತ್ತಾನೋ ಆ ಜಾಗದ ಬಗ್ಗೆ ಭೀತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತನೆ. ಎಲ್ಲಿ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಆ ರೀತಿಯ ಭೀತಿಯ ಹಿಡಿತಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗಿಬಿಡುವೆನೋ ಎಂಬ ಭೀತಿಯಿಂದಲೇ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಆ ಜಾಗಕ್ಕೆ ಬರುವುದನ್ನೇ ತಪ್ಪಿಸುತ್ತಾನೆ.
ಹೀಗೆ ಭೀತಿಗೊಳಗಾದ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಅಗೋರಾಫೋಬಿಯಾಗೆ ಒಳಗಾಗಿದ್ದಾನೆನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇಂತಹ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಅಂತಹ (ಭೀತಿಯ ಹಿಡಿತಕ್ಕೆ ಸಿಲುಕಿದಂತಹ)ಜಾಗಗಳಿಗೆ ಹೋಗುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು ಶತಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ತಲ್ಲಣ ಈ ವಿಧದ ಅಗೋರಾಫೋಬಿಯಾವನ್ನೇ ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ವೃತ್ತಿಪರ ವೈದ್ಯರು ಮೊದಲಿಗೆ ತಲ್ಲಣದ ವ್ಯತಿಕ್ರಮದ ತಪಾಸಣೆಯನ್ನು ಮಾಡಲು ತೊಡಗುವಾಗ ಕಾಣಲು ಯತ್ನಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇತರ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳಾದ ಭ್ರಾಮಕ ನಿರ್ಬಂಧಕ ವ್ಯತಿಕ್ರಮ ಅಥವಾ ಕ್ಷೋಭೋತ್ತರ ಒತ್ತಡ ವ್ಯತಿಕ್ರಮ(/
೩೫ ನೇ ಸಾಲು:
===ಲಿಂಗಬೇಧಗಳು===
ಅಗೋರಾಫೋಬಿಯಾ ಪುರುಷರಿಗಿಂತಲೂ ಎರಡರಷ್ಟು ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಸ್ತ್ರೀಯರಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.<ref>ಮ್ಯಾಗೀ, ಡಬ್ಲ್ಯೂ. ಜೆ., ಈಟನ್, ಡಬ್ಲ್ಯೂ. ಡಬ್ಲ್ಯೂ. , ವಿಟ್ಚೆನ್, ಹೆಚ್. ಯು., ಮೆಕ್ ಗೊನ್ಯಾಗಲ್, ಕೆ. ಎ., & ಕೆಸ್ಲರ್, ಆರ್. ಸಿ. (
ಯಾವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕೋ ಅದನ್ನು ಗಂಡಿಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಮಾತು, ಕೃತಿಗಳಿಂದ ಬಹಿರಂಗಗೊಳಿಸುವ ಹೆಣ್ಣಿನ ಗುಣಕ್ಕೆ ಪರವಾನಗಿ ನೀಡುವುದು ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುವುದು ನಮ್ಮ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಅಂಶಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದ್ದು, ಈ ಅಂಶವು ಅಗೋರಾಫೋಬಿಯಾದ ಲಿಂಗತಾರತಮ್ಯಕ್ಕೆ ಕಾರಣವೆನ್ನಬಹುದು.(ಗಂಡು ತನ್ನ ಭೀತಿಯನ್ನು ಹೊರಗೆಡುವುವುದು ವಿರಳ). ಅಲ್ಲದೆ ಹೆಂಗಸರು ಸಹಾಯ ಕೇಳುವ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳು ಹೆಚ್ಚಾದ್ದರಿಂದ ರೋಗಪರೀಕ್ಷೆಯ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳೂ ಹೆಚ್ಚು, ಗಂಡರು ಆತಂಕವನ್ನು ಹೊರಗೆ ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುವ ಬದಲು ಕುಡಿತಕ್ಕೆ ಮಾರುಹೋಗುವರು ಹಾಗೂ ಕುಡುಕನೆನಿಸಿಕೊಳ್ಳುವರು, ಮತ್ತು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಸ್ತ್ರೀಪಾತ್ರಗಳು ಹೆಣ್ಣು ಆತಂಕದಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಅವಲಂಬನ ಮತ್ತು ಸಹಾಯ ಯಾಚಿಸುವುದನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುವುದು ಸಹ ಹೆಣ್ಣು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಇದಕ್ಕೆ ಒಳಗಾದಳೆಂದು ತೋರಿಸುವ ಮಾಹಿತಿಗೆ ಪೂರಕವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ನೀಡಿದ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳಾಗಿವೆ.<ref>{{cite web
| last = Agoraphobia Research Center
೫೨ ನೇ ಸಾಲು:
===ಬಾಂಧವ್ಯ ಸಿದ್ದಾಂತ===
{{main|Attachment theory}}
ಕೆಲವು ಪಂಡಿತರು <ref>ಜಿ. ಲಿಯೋಟ್ಟಿ, (
===ಸ್ಥಾನಿಕ ಸಿದ್ಧಾಂತ===
ಸಾಮಾಜಿಕವಿಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ಅಗೋರಾಫೋಬಿಯಾದ ಸಂಶೋಧನೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಗ್ರಹಿತ ಚಿಕಿತ್ಸಾ ಪಕ್ಷಪಾತ<ref>ಜೆ. ಡೇವಿಡ್ಸನ್, (
ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ತೋರುತ್ತಿವೆ. ಅಂತಹ ಒಂದು ಮಾರ್ಗವು ಅಗೋರಾಫೋಬಿಯಾದ ವೃದ್ಧಿಯಾಗುವಿಕೆಗೆ ಆಧುನಿಕತೆಯು ಕಾರಣವೆಂಬ ಕೊಂಡಿಯನ್ನೂ ತಳುಕುಹಾಕಿದೆ.<ref>ಜೆ. ಹೋಮ್ಸ್, (
==ರೋಗನಿರ್ಣಯ==
ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ವಿಶೇಷಜ್ಞರ ಬಳಿ ಬರುವ ಹಲವಾರು ಜನರು ತಲ್ಲಣದ ಆಕ್ರಮಣದ ನಂತರವೇ ಅಗೋರೋಫೋಬಿಯಾಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗುವ ವಿಷಯವನ್ನು ಮಂಡಿಸಿದ್ದಾರೆ(ಅಮೆರಿಕನ್ ಸೈಕಿಯಾಟ್ರಿಕ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್,
ಪದೇ ಪದೇ ತಲ್ಲಣದ ಆಕ್ರಮಣಕ್ಕೆ ಒಳಗಾದುದರಿಂದ ಮತ್ತು ತದನಂತರದ ಆತಂಕ ಹಾಗೂ ಈ ಆಕ್ರಮಣಗಳ ಬಗ್ಗೆಯೇ ಚಿಂತಿಸುವುದರಿಂದ ಆ ಆಕ್ರಮಣಗಳಿಗೊಳಗಾದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ ಓಡಾಡಲು ಅಥವಾ ವಾಸಿಸಲು ಬಯಸುವ ಪ್ರತಿಕೂಲಾತ್ಮಕ/ನಕಾರಾತ್ಮಕ ನಡವಳಿಕೆಯೇ ಅಗೋರಾಫೋಬಿಯಾ ಎಂದು ತಿಳಿಯಬಹುದು.<ref>{{cite book | year=1988| author=Barlow, D. H.| title='''Anxiety and its disorders: The nature and treatment of anxiety and panic'''| publisher=Guilford Press}}</ref>
ತಲ್ಲಣ ವ್ಯತಿಕ್ರಮದ ಶುಶ್ರೂಷೆಗೆ ಒಳಗಾಗಬೇಕಾದರೆ ಇರಬೇಕಾದಂತಹ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಇರದಂತಹ ಅಪರೂಪದ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಅಗೋರಾಫೋಬಿಯಾ ಪೀಡಿತರನ್ನು ಔಪಚಾರಿಕವಾದ ತಲ್ಲಣ ವ್ಯತಿಕ್ರಮದ ಇತಿಹಾಸರಹಿತ ಅಗೋರಾಫೋಬಿಯಾ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಲಾಗುವುದು(ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಅಗೋರಾಫೋಬಿಯಾ).
==ತಲ್ಲಣದ ಆಕ್ರಮಣಗಳೊಡನೆ ತಳುಕು==
ಅಗೋರಾಫೋಬಿಯಾ ರೋಗಿಗಳು ತಾವು ತಮ್ಮ ಹತೋಟಿಯಲ್ಲಿರುವುದಿಲ್ಲವೆಂದೆನಿಸುವ ಕಡೆಗೆ ಪ್ರಯಾಣ ಮಾಡುವಾಗ, ತಮಗೆ ಸಹಾಯ ದುರ್ಲಭವೆನಿಸಿದಾಗ, ಅಥವಾ ಅವರಿಗೆ ಮುಜುಗರವಾಗುವ ಪ್ರಸಂಗಗಳು ಎದುರಾಗಬಹುದು ಎನಿಸಿದಾಗ ಹಠಾತ್ ತಲ್ಲಣದ ಆಕ್ರಮಣಗಳಿಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಾರೆ. ತಲ್ಲಣದ ಆಕ್ರಮಣದ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ, ಎಪಿನೆಫ್ರೈನ್ ಎಂಬ ವಸ್ತುವು ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಹೊಮ್ಮುವುದರಿಂದ ದೇಹದ ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಕ್ರಿಯೆಯಾದ ಹೋರಾಡು-ಅಥವಾ-ಓಡು ಗುಣವನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸುತ್ತದೆ. ತಲ್ಲಣದ ಆಕ್ರಮಣವು ಸಂಭವಿಸುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹಠಾತ್ತಾಗಿಯೇ; ಆಕ್ರಮಣದ ಪರಾಕಾಷ್ಠಯು
==ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳು==
೧೦೮ ನೇ ಸಾಲು:
==ಹೆಸರಾಂತ ಅಗೋರೋಫೋಬಿಯಾ ಪೀಡಿತರು==
<div>
*ಬೋಲ್ಸ್ಲಾ ಪ್ರುಸ್ (
*ಹೊವಾರ್ಡ್ ಹ್ಯೂಸ್ (
*ಹೆಚ್.ಎಲ್. ಗೋಲ್ಡ್ (
*[[ವುಡಿ ಅಲೆನ್|ವುಡಿ ಅಲೆನ್]] (
*ಬ್ರಿಯಾನ್ ವಿಲ್ಸನ್ (
*ಪಾಲಾ ಡೀನ್ (
*ಒಲಿವಿಯಾ ಹಸಿ (
*ಕಿಮ್ ಬ್ಯಾಸಿಂಗರ್ (
*ಡ್ಯಾರಿಲ್ ಹನ್ನಾ (
*ಪೀಟರ್ ರಾಬಿನ್ಸನ್ (
</div>
|