ಆರೋರಾ: ಪರಿಷ್ಕರಣೆಗಳ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸ

[[Imageಚಿತ್ರ:Polarlicht 2.jpg|250px|right|thumb|ಅಲಾಸ್ಕಾದಲ್ಲಿ ಕಂಡ ಆರೋರಾ ಬೋರಿಯಾಲಿಸ್‌ನ ಸುಂದರ ನೋಟ]]

[[Imageಚಿತ್ರ:Aurora Borelis 22Jan2004.jpg|250px|left|thumb|ಕೆನಡಾದ ಆಗಸದಲ್ಲಿ ಆರೋರಾ]]

== ಆರೋರಾದ ಮೂಲ ==

ಆರೋರಾ ವಿದ್ಯಮಾನವನ್ನು ಈಗ ವೈಜ್ಞಾನಿಕವಾಗಿ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. [[ಭೂಮಿ]]ಯ [[ವಾತಾವರಣ]]ದ ಮೇಲ್ಪದರದಲ್ಲಿರುವ [[ಪರಮಾಣು]]ಗಳಿಗೆ [[ಕಾಂತಗೋಲ]] (ಮ್ಯಾಗ್ನೆಟೋಸ್ಫಿಯರ್)ದಲ್ಲಿನ ವಿದ್ಯುತ್ಪ್ರೇರಿತ ಕಣಗಳು ( + ಅಥವಾ - [[ಅಯಾನು]] ಢಿಕ್ಕಿ ಹೊಡೆದಾಗ ಆರೋರಾ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಕಣಗಳು ಗಂಟೆಗೆ ೩೦೦ ರಿಂದ ೧೨೦೦ ಕಿ.ಮೀ. ವೇಗದಲ್ಲಿ [[ಅಂತರಿಕ್ಷ]]ದತ್ತ ಸಾಗುತ್ತವೆ. ಕಾಂತಗೋಲದಲ್ಲಿನ ಇಂತಹ ಕಣಗಳು ದಟ್ಟೈಸಿದ ಮೋಡವನ್ನು ಪ್ಲಾಸ್ಮಾ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುವುದು. ಸೂರ್ಯನಿಂದ ಬರುವ ಈ ಪ್ಲಾಸ್ಮಾದ ಝರಿಗೆ [[ಸೌರ ಮಾರುತ]]ವೆಂಬ ಹೆಸರು. ವಿದ್ಯುತ್ಪ್ರೇರಿತವಾದ ಈ ಕಣಗಳು ಭೂಮಿಯ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿನ [[ಅನಿಲಗ]]ಳ ಪರಮಾಣುಗಳಿಗೆ ಢಿಕ್ಕಿ ಹೊಡೆದಾಗ ಅವು ಉತ್ತೇಜಿತವಾಗುತ್ತವೆ. ಕೊಂಚ ಸಮಯದ ನಂತರ ಅನಿಲಗಳ ಪರಮಾಣುಗಳು ತಾವು ಸೌರ ಮಾರುತದಿಂದ ಪಡೆದ [[ಶಕ್ತಿಯ]]ನ್ನು [[ಬೆಳಕು|ಬೆಳಕಿನ]] ರೂಪದಲ್ಲಿ ಹೊರಹಾಕುತ್ತವೆ. ಅಗಾಧ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಪರಮಾಣುಗಳು ಒಮ್ಮೆಲೇ ಹೀಗೆ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಬೆಳಕಾಗಿ ಹೊರಹಾಕಿದಾಗ ಆಗಸದಲ್ಲಿ ವರ್ಣರಂಜಿತ ಬೆಳಕಿನಾಟ ಕಾಣಿಸುವುದು. ಇದೇ ಆರೋರಾ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಈ ಬೆಳಕು ಚಿಮ್ಮಿಸುವ ಪರಮಾಣುಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನವು [[ಆಮ್ಲಜನಕ]]ದವಾದ್ದರಿಂದ ಆರೋರಾ ಎತ್ತರದ ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ ದಟ್ಟ ಕೆಂಪು ಬಣ್ಣದಿಂದ ಹೊಳೆಯುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕಡಿಮೆ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ಹಸಿರಿನಿಂದ ಕೂಡಿರುತ್ತದೆ. ಇದೇ ರೀತಿ [[ಸಾರಜನಕ]] ಪರಮಾಣುಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿದ್ದರೆ ಆರೋರಾವು ನೀಲ ಅಥವಾ ನೇರಳೆ ಬಣ್ಣದಿಂದ ಹೊಳೆಯುತ್ತದೆ.

[[Imageಚಿತ್ರ:Aurora2.jpg|right|thumb|250px|ಆರೋರಾದ ಇನ್ನೊಂದು ದೃಶ್ಯ]]

ಬಹಳವಾಗಿ ಆರೋರಾ ಬಣ್ಣದ ಬೆಳಕನ್ನು ಚೆಲ್ಲುತ್ತಿರುವ ಕುಂಡದಂತೆ ಅಥವಾ ಪೂರ್ವದಿಂದ ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕೆ ಕಟ್ಟಿರುವ ಒಂದು ಬಣ್ಣದ ಪರದೆಯಂತೆ ಗೋಚರಿಸುತ್ತದೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಇವು ಆಗಸದಲ್ಲಿ ದಪ್ಪನಾಗಿ ಎಳೆದಿರುವ ಸ್ಥಿರ ವಕ್ರ ರೇಖೆಗಳಂತೆ ಕಂಡರೆ ಇನ್ನು ಹಲವು ಸಲ ಆರೋರಾಗಳು ಕ್ಷಣಕ್ಷಣಕ್ಕೂ ಆಕಾರ ಬದಲಿಸುತ್ತವೆ. ಪ್ರತಿ ಬಣ್ಣದ ಪರದೆಯು ಕಲವಾರು ಸಮಾನಾಂತರ ರೇಖೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು ಈ ಗೆರೆಗಳು ಆ ಕ್ಷೇತ್ರದ [[ಕಾಂತೀಯ ಗೆರೆ]]ಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿಯೇ ಇರುತ್ತವೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಆರೋರಾಗಳ ಆಕಾರವು ಭೂಮಿಯ ಕಾಂತತ್ವದ ಮೇಲೆ ನಿರ್ಧರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆಂದು ತಿಳಿಯಲಾಗಿದೆ.

[[Imageಚಿತ್ರ:Aurora australis panorama.jpg|thumb|650px|center|ಆರೋರಾ ಆಸ್ಟ್ರಾಲಿಸ್]]

== ಬಾಹ್ಯ ಸಂಪರ್ಕಗಳು ==

** [http://www.banditdenuit.com/ Quebec auroras]

** [http://www.gedds.alaska.edu/AuroraForecast/ Aurora Forecast]

** [http://www.spaceweather.com/ Spaceweather.com] Official NASA site with many photos

** [http://www.n3kl.org/sun/noaa.html Current Solar Data] A collection of solar data, graphs and monitors from NOAA information

** [http://www.vikinganswerlady.com/njordrljos.htm The Aurora Borealis and the Vikings]

** [http://www.northern-lights.no/english/mythology/index.shtml Aurora Mythology]

** [http://www.bernstein-berlin.de/fach_bereiche/physik/projekte/ph_beleg_klasse12_polarlichter/ Aurora in Mythology, theology, history] ''(in German)''

** [http://meted.ucar.edu/hao/aurora/ Physics of the Aurora]

** [http://www.atoptics.co.uk/highsky/auror1.htm Aurora formation & spectrum]

** [http://users.hunterlink.net.au/~ddcsk/aurora1.htm History of Auroral Sounds] Discussion auroral sounds

** http://www.acoustics.hut.fi/projects/aurora/ Study of Sounds & Acoustical Effects Related to Geomagnetic Storms and Aurora Borealis

** [http://odin.gi.alaska.edu/FAQ/ Frequently asked questions]