ಭಾರತ: ಪರಿಷ್ಕರಣೆಗಳ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸ

Content deleted Content added
"India" ಪುಟವನ್ನು ಅನುವಾದಿಸುವುದರಿಂದ ಸೃಷ್ಟಿಸಲಾಯಿತು
ಟ್ಯಾಗ್‌ಗಳು: Replaced Reverted ವಿಷಯ ಅನುವಾದ ContentTranslation2
Dramaquween (ಚರ್ಚೆ) ರ 1087142 ಪರಿಷ್ಕರಣೆಯನ್ನು ವಜಾ ಮಾಡಿ
ಟ್ಯಾಗ್‌ಗಳು: ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿ ಮೊಬೈಲ್ ಸಂಪಾದನೆ ಮೊಬೈಲ್ ವೆಬ್ ಸಂಪಾದನೆ ಮುಂದುವರೆದ ಮೊಬೈಲ್ ಸಂಪಾದನೆ Disambiguation links
೧ ನೇ ಸಾಲು:
{{Infobox country
 
| conventional_long_name = {{center| ಭಾರತ ಗಣರಾಜ್ಯ{{small| <br> Bhārata Gaņarājya <br>
[[Category:Pages using infobox country or infobox former country with the symbol caption or type parameters|TIndia]]
{{Small|[[ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಹೆಸರು|(ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಹೆಸರು)]]}}}} }}
'''ಭಾರತ''', ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ '''ರಿಪಬ್ಲಿಕ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ''' ( ಗಣರಾಜ್ಯ), ಒಂದು ದೇಶ. ಇದು ಪ್ರದೇಶದ ಪ್ರಕಾರ ದೇಶವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯಂತ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ [[ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ|ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವವಾಗಿದೆ]] . ದಕ್ಷಿಣದಲ್ಲಿ [[ಹಿಂದೂ ಮಹಾಸಾಗರ]], ನೈಋತ್ಯದಲ್ಲಿ [[ಅರಬ್ಬೀ ಸಮುದ್ರ|ಅರೇಬಿಯನ್ ಸಮುದ್ರ]] [[ಬಂಗಾಳ ಕೊಲ್ಲಿ|ಮತ್ತು ಆಗ್ನೇಯದಲ್ಲಿ ಬಂಗಾಳ ಕೊಲ್ಲಿಯಿಂದ]] ಸುತ್ತುವರೆದಿದೆ, ಇದು ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕೆ [[ಪಾಕಿಸ್ತಾನ|ಪಾಕಿಸ್ತಾನದೊಂದಿಗೆ]] ಭೂ ಗಡಿಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದೆ; ಉತ್ತರಕ್ಕೆ [[ಚೀನಿ ಜನರ ಗಣರಾಜ್ಯ|ಚೀನಾ]], [[ನೇಪಾಳ]] ಮತ್ತು [[ಭೂತಾನ್|ಭೂತಾನ್;]] ಮತ್ತು ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ [[ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ]] ಮತ್ತು [[ಮಯನ್ಮಾರ್|ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್.]] ಹಿಂದೂ ಮಹಾಸಾಗರದಲ್ಲಿ, ಭಾರತವು [[ಶ್ರೀಲಂಕಾ]] ಮತ್ತು [[ಮಾಲ್ಡೀವ್ಸ್|ಮಾಲ್ಡೀವ್ಸ್‌ನ]] ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದೆ; ಅದರ [[ಅಂಡಮಾನ್ ಮತ್ತು ನಿಕೊಬಾರ್ ದ್ವೀಪಗಳು|ಅಂಡಮಾನ್ ಮತ್ತು ನಿಕೋಬಾರ್ ದ್ವೀಪಗಳು]] [[ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್]], [[ಮಯನ್ಮಾರ್|ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್]] ಮತ್ತು [[ಇಂಡೋನೇಷ್ಯಾ|ಇಂಡೋನೇಷ್ಯಾದೊಂದಿಗೆ]] ಕಡಲ ಗಡಿಯನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಂಡಿವೆ.
| common_name = ಭಾರತ
| image_flag = Flag of India.svg
| alt_flag=Horizontal tricolour flag (deep saffron, white, and green). In the center of the white is a navy blue wheel with ೨೪ spokes.
| image_coat = Emblem of India.svg
| symbol_width = 60px
| alt_coat = Three lions facing left, right,and toward viewer, atop a frieze containing a galloping horse, a ೨೪-spoke wheel, and an elephant. Underneath is a motto "सत्यमेव जयते".
| symbol_type = [[ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಚಿಹ್ನೆ|ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಚಿಹ್ನೆ]]
| national_motto =''"[[ಸತ್ಯಮೇವ ಜಯತೆ]]" ''{{small|([[ಸಂಸ್ಕೃತ]])}}<br /> "ಸತ್ಯವೇ ಜಯಿಸುತ್ತದೆ <ref>http://www.india.gov.in/knowindia/state_emblem.php</ref></small>
| image_map =India (orthographic projection).svg
| alt_map =Image of globe centered on India, with India highlighted.
| map_caption = {{small|ಭಾರತದ ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಕಡು ಹಸಿರು ಬಣ್ಣದಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ [[ಪಾಕಿಸ್ತಾನ]] ಮತ್ತು [[ಚೀನಾ]] ಆಕ್ರಮಿತ [[ಕಾಶ್ಮೀರ]],[[ಲಡಾಖ್]] ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ತಿಳಿ ಹಸಿರು ಬಣ್ಣದಲ್ಲಿ ತೋರಿಸಿಲಾಗಿದೆ.}}
| map_width =220px
| national_anthem =''[[ಜನ ಗಣ ಮನ]]''<small><ref>http://india.gov.in/knowindia/national_anthem.php</ref><ref name="india.gov.in">{{cite web |url=https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |title=National Symbols &#124; National Portal of India |publisher=India.gov.in |quote=The National Anthem of India Jana Gana Mana, composed originally in Bengali by Rabindranath Tagore, was adopted in its Hindi version by the Constituent Assembly as the National Anthem of India on 24 January 1950. |accessdate=1 March 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170204121208/https://india.gov.in/india-glance/national-symbols |archivedate=4 February 2017 }}</ref><ref name="tatsama">{{cite news |title=National anthem of India: a brief on 'Jana Gana Mana' |url=https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |accessdate=7 June 2019 |publisher=[[News18 India|News18]] |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190417194530/https://www.news18.com/news/india/national-anthem-of-india-a-brief-on-jana-gana-mana-498576.html |archivedate=17 April 2019}}</ref><br />"ನೀನು ಎಲ್ಲ ಜನರ ಮನಸ್ಸಿನ ಆಡಳಿತಗಾರ"{{lower|0.2em|{{sfn|Wolpert|2003|p=1}}<ref name="india.gov.in" />}}<br />
<div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">{{center|[[File:Jana Gana Mana instrumental.ogg]]}}</div>
|other_symbol_type =<span class="plainlinks">ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಾಡು<ref>http://parliamentofindia.nic.in/ls/debates/vol12p1.htm</ref>
|other_symbol =''[[ವಂದೇ ಮಾತರಂ]] {{small|([[ಸಂಸ್ಕೃತ]])}}''<small><br />ತಾಯಿಯೇ, ನಾನು ನಿನಗೆ ನಮಸ್ಕರಿಸುತ್ತೇನೆ</small><ref>http://india.gov.in/knowindia/national_song.php</ref>
|official_languages = ▪ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಅಧಿಕೃತ ಭಾಷೆ:
[[ಹಿಂದಿ]] ಮತ್ತು [[ಆಂಗ್ಲ ಭಾಷೆ]]
| languages_type = ಇತರೆ ಅಧಿಕೃತ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಮಟ್ಟದ ಭಾಷೆಗಳು
| languages =
ಸಂವಿಧಾನದ ಎಂಟನೆಯ ಅನುಸೂಚಿಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಮಾನ್ಯತೆ ಪಡೆದ ಭಾಷೆಗಳು
[[ಅಸ್ಸಾಮಿ]]•
[[ಬೆಂಗಾಲಿ]]•
[[ಬೋಡೊ]]•
[[ಡೋಗ್ರಿ]]•
[[ಗುಜರಾತಿ]]•
[[ಹಿಂದಿ]]•
[[ಕನ್ನಡ]]•
[[ಕಾಶ್ಮೀರಿ]]•
[[ಕೋಕ್ ಬೊರೋಕ್ ಭಾಷೆ|ಕೋಕ್ ಬರೋಕ್]]•
[[ಕೊಂಕಣಿ]]•
[[ಮೈಥಿಲಿ]]•
[[ಮಲಯಾಳಂ]]•
[[ಮಣಿಪುರಿ]]•
[[ಮರಾಠಿ]]•
[[Mizo language|ಮಿಝೋ]]•
[[ನೇಪಾಳಿ ಭಾಷೆ|ನೇಪಾಳಿ]]•
[[ಒರಿಯಾ]]•
[[ಪಂಜಾಬಿ]]
•[[ಸಂಸ್ಕೃತ]]•
[[ಸಂತಾಲಿ ಭಾಷೆ|ಸಂತಾಲಿ]]•
[[ಸಿಂಧಿ]]•
[[ತಮಿಳು]]•
[[ತೆಲುಗು]]•
[[ಉರ್ದು]]•
▪447 ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಗಳು
| national_languages = ಯಾವುದು ಇಲ್ಲ
 
|capital =[[ನವದೆಹಲಿ]]
ಕ್ಷೀಣಿಸುತ್ತಿರುವ ಸ್ಥಾನಮಾನದಿಂದ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು [[ಅಸ್ಪೃಶ್ಯತೆ|ಅಸ್ಪೃಶ್ಯತೆಯನ್ನು]] ಸಂಘಟಿತ ನಂಬಿಕೆಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು. [[ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತ|ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿ]], ಮಧ್ಯ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಗಳು ದ್ರಾವಿಡ ಭಾಷೆಯ ಲಿಪಿಗಳು ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳನ್ನು [[ಆಗ್ನೇಯ ಏಷ್ಯಾ|ಆಗ್ನೇಯ ಏಷ್ಯಾದ]] ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ರಫ್ತು ಮಾಡಿದವು.
| coordinates = {{Coord|28|36|50|N|77|12|30|E|type:city_region:IN}}
[[Category:Pages using multiple image with auto scaled images]]
|largest_city=[[ಮುಂಬೈ]]
| religion_year = ೨೦೧೧
| religion = {{ubl
| 79.8% [[ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ]]
| 14.2% [[ಇಸ್ಲಾಂ]]
| 2.3% [[ಕ್ರೈಸ್ತಮತ]]
| 1.7% [[ಸಿಖ್ ಧರ್ಮ]]
| 0.7% [[ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮ]]
| 0.4% [[ಜೈನ ಧರ್ಮ]]
| 0.23% ಸಂಯೋಜಿತವಲ್ಲದ
| 0.65% ''ಇತರರು''<ref name="Census2011religion" />
}}
| demonym =
[[ಭಾರತೀಯ]]
| membership = [[ಸಂಯುಕ್ತ ರಾಷ್ಟ್ರ ಸಂಸ್ಥೆ|ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆ]], [[ವಿಶ್ವ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಸ್ಥೆ]], [[ಬ್ರಿಕ್ಸ್ ಸಂಘಟನೆ]], [[ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಸಹಕಾರ ಸಂಘಟನೆ|ಸಾರ್ಕ್ ಸಂಸ್ಥೆ]], [[Shanghai Cooperation Organisation]], [[G4 nations]], [[Group of Five]], [[G8+5]], [[G20|ಜಿ೨೦]], [[ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್‌ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು]]
|government_type=[[ಸಂಯುಕ್ತ]] [[ಗಣತಂತ್ರ]]<br />[[ಸಂಸದೀಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆ|ಸಂಸದೀಯ ಪ್ರಜಾತಂತ್ರ]]<ref>http://india.gov.in/knowindia/india_at_a_glance.php</ref>
|leader_title1 =[[ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ|ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ]]
|leader_name1 ={{#statements:P35|from-Q668}}
|leader_title2 =[[ಭಾರತದ ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ|ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ]]
|leader_name2 =[[ವೆಂಕಯ್ಯ ನಾಯ್ಡು|ಎಂ.ವೆಂಕಯ್ಯ ನಾಯ್ಡು]]
|leader_title3 =[[ಭಾರತದ ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ|ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ]]
|leader_name3 ={{#statements:P6|from-Q668}}
|leader_title4 =[[ಭಾರತದ ಮುಖ್ಯ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರು|ಮುಖ್ಯ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶ]]
|leader_name4 =[[N. V. Ramana|ಎನ್.ವಿ.ರಮಣ]]
|legislature =[[ಭಾರತದ ಸಂಸತ್ತು|ಸಂಸತ್ತು]]
|upper_house =[[ರಾಜ್ಯಸಭೆ]]
|lower_house =[[ಲೋಕಸಭೆ]]
|area =32,87,263<sup>‡</sup>
|areami² =1,269,210<!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]-->
|area_rank =೭ನೆಯ
|area_magnitude=1 E12
|percent_water=೯.೫೬
|population_estimate=೧,೩೨೪,೧೭೧,೩೫೪
|population_estimate_year=೨೦೧೬
|population_estimate_rank=೨ನೆಯ
|population_census=೧,೨೧೦,೮೫೪,೯೭೭<ref>http://censusindia.gov.in/Census_Data_2001/India_at_glance/popu1.aspx</ref>
|population_census_year=೨೦೧೧
|population_density=೩೯೮
|population_densitymi²=೧೦೩೦.೮<!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]-->
|population_density_rank=೩೧ನೆಯ
|GDP_PPP_year = ೨೦೧೮
|GDP_PPP = {{increase}} $೧೦.೩೮೫ ಟ್ರಿಲಿಯನ್<ref>http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/೨೦೦೭/೦೧/weodata/weorept.aspx?pr.x=49&pr.y=11&sy=2006&ey=2009&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=534&s=NGDPD,NGDPDPC,PPPGDP,PPPPC,LP&grp=0&a=</ref>
|GDP_PPP_rank=೩
|GDP_PPP_per_capita = {{increase}} $೭,೭೮೩
|GDP_PPP_per_capita_rank =೧೧೬
|GDP_nominal = {{increase}} $೨.೮೪೮ ಟ್ರಿಲಿಯನ್
|GDP_nominal_rank = ೬
|GDP_nominal_year = ೨೦೧೮
|GDP_nominal_per_capita = {{increase}} $೨,೧೩೪
|GDP_nominal_per_capita_rank= ೧೩೩
|HDI_year=೨೦೧೫
|HDI= ೦.೬೨೪
|HDI_rank=೧೩೧
|HDI_category=<span style="color:#fc0;">ಮಧ್ಯಮ</span>
|Gini=36.8<ref>https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2172.html</ref>
|Gini_year=೨೦೦೪
|sovereignty_type=[[ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳುವಳಿ|ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ]]
|sovereignty_note=[[ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ]]‌ನಿಂದ
|established_event1=ಘೋಷಿತ
|established_date1=೧೫ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೪೭
|established_event೨=[[ಗಣರಾಜ್ಯ]]
|established_date೨=೨೬ ಜನವರಿ ೧೯೫೦
|currency=[[ಭಾರತದ ರೂಪಾಯಿ]] ({{INR}})
|currency_code=ಐಎನ್ಆರ್
|time_zone=[[ಭಾರತದ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಕಾಲಮಾನ|ಐಎಸ್‌ಟಿ]]
|utc_offset=+೫:೩೦
|time_zone_DST=ಆಚರಣೆಯಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲ
|utc_offset_DST=+೫:೩೦
| electricity = ೨೩೦ ವೋಲ್ಟ್–೫೦ ಹರ್ಟ್ಜ್
|cctld=[[.in]]
|calling_code= +೯೧
|drives_on= ಎಡಗಡೆ
|footnotes={{Collapsible list|state=uncollapsed|title='''Non-numbered Footnotes:'''|'''*''' ''Bharat Ganarajya'', that is, the Republic of India in [[Hindi]], written in the ''[[Devanāgarī]]'' script. See also [[Official names of India|other official names]]|'''‡''' This is the figure as per the [[United Nations]] though the Indian government lists the total area as ೩,೨೮೭,೨೬೦ square kilometres.<ref>http://lcweb2.loc.gov/frd/cs/profiles/India.pdf</ref>}}
}}
 
'''[[ಭಾರತ]]''', ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ '''ಭಾರತ ಗಣರಾಜ್ಯ''', <i>Transliteration: Bhārata Gaņarājya </i> ಅಥವಾ '''[[ಇಂಡಿಯಾ]] (India),''' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ದಕ್ಷಿಣ [[ಏಷ್ಯಾ|ಏಷ್ಯಾದ]] ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ದೇಶ. [[ಭಾರತೀಯ ಉಪಖಂಡ|ಭಾರತೀಯ ಉಪಖಂಡದ]] ಪ್ರಮುಖ ದೇಶವಾಗಿದ್ದು, ಪ್ರಪಂಚದ ಎರಡನೇ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಹೊಂದಿದೆ ಹಾಗೂ ಪ್ರಪಂಚದ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ ರಾಷ್ಟ್ರವಾಗಿದೆ. ಭಾರತವು ೧೩೦ ಕೋಟಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು (೨೦೧೮ ಅಂದಾಜು) ಒಟ್ಟು ೮೦೦ ವಿಭಿನ್ನ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸುವ ಜನರನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಆಗ್ನೇಯದಲ್ಲಿ ಬಂಗಾಳ ಕೊಲ್ಲಿ,ದಕ್ಷಿಣದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ ಮಹಾ ಸಾಗರ, ನೈಋತ್ಯದಲ್ಲಿ ಅರಬ್ಬಿ ಸಮುದ್ರಗಳಿಂದ ಸುತ್ತುವರಿದಿದ್ದು, ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿ [[ಪಾಕಿಸ್ತಾನ]], ಈಶಾನ್ಯದಲ್ಲಿ [[ಚೀನಾ]],[[ನೇಪಾಳ]], [[ಭೂತಾನ]], ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ [[ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್]], [[ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ]] ಗಳೊಂದಿಗೆ ಗಡಿಯನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದೆ [[ಶ್ರೀಲಂಕಾ]],[[ಮಾಲಡಿವ್ಸ್]]ನಂತಹ ದ್ವೀಪ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಿಗೆ ಹತ್ತಿರವಾಗಿದೆ. ಕೊಳ್ಳುವ ಶಕ್ತಿಯ ಮೇರೆಗೆ, ಪ್ರಪಂಚದ ನಾಲ್ಕನೇ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
 
ಭಾರತ ದೇಶವು ಪ್ರಾಚೀನ ಸಿಂಧೂತಟದ ನಾಗರೀಕತೆಯ ತವರು ಮನೆಯಾಗಿದೆ. ಅನೇಕ ಐತಿಹಾಸಿಕ ವಾಣಿಜ್ಯ ಮಾರ್ಗಗಳು ಹಾಗೂ ಪ್ರಾಚೀನ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಗಳು ಭಾರತ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಉಗಮಿಸಿವೆ. ಪ್ರಪಂಚದ ನಾಲ್ಕು ಪ್ರಮುಖ ಧರ್ಮಗಳಾದ [[ಹಿಂದೂಧರ್ಮ]], [[ಬೌದ್ಧ]], [[ಜೈನ ಧರ್ಮ]] ಮತ್ತು [[ಸಿಖ್ ಧರ್ಮ]]ಗಳು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಆರಂಭವಾಗಿವೆ. ಝೋ ರಾಷ್ಟ್ರಿಯನಿಸಂ, ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಧರ್ಮ ಮತ್ತು ಇಸ್ಲಾಂ ಧರ್ಮ ಕ್ರಿ.ಶ ೭ನೇ ಸಹಸ್ರಮಾನದಲ್ಲಿ ಆಗಮಿಸಿ ಈ ಪ್ರದೇಶದ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ವೈವಿಧ್ಯಮಯವಾಗಿಸಿವೆ. ೧೬ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಈಸ್ಟ್ ಇಂಡಿಯಾ ಕಂಪೆನಿಯಿಂದ ಆಕ್ರಮಣಗೊಂಡು ಇಂಗ್ಲೇಂಡಿನ ಆಡಳಿತಕ್ಕೊಳಪಟ್ಟಿತು. ೧೯ನೇ ಶತಮಾನದ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಅನೇಕ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದ ಫಲವಾಗಿ ಬ್ರಿಟೀಷರಿಂದ ಸ್ವತಂತ್ರವಾಯಿತು.
 
== ಹೆಸರಿನ ಉಗಮ ==
'''ಭಾರತ''' ಎಂಬ ಹೆಸರು "ಭರತವರ್ಷ" ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಉಗಮಗೊಂಡದ್ದು. ಪುರಾತನ ಪೌರಾಣಿಕ ಆಕರಗಳಿಂದಲೂ ಈ ಹೆಸರು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಸೂಚಿತವಾಗಿದೆ. ಋಷಭದೇವನ ಮಗ ಭರತ ಚಕ್ರವರ್ತಿಯಿಂದ ಅಥವಾ ಮಹಾರಾಜ ದುಶ್ಯಂತನ ಪುತ್ರನಾದ ಭರತ ಮಹಾರಾಜನ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಬಂದದ್ದು. "ಇಂಡಿಯಾ" ಎಂಬ ಹೆಸರು [[ಸಿಂಧೂ ನದಿ|ಸಿಂಧೂ ನದಿಯ]] ಇದರ ಪರ್ಷಿಯನ್ ರೂಪಾಂತರ "ಇಂಡಸ್" ಎಂಬುದರಿಂದ ಬಂದದ್ದು. ಭಾರತವನ್ನು ನಿರ್ದೇಶಿಸಲು ಉಪಯೋಗಿಸಲಾಗಿರುವ ಇತರ ಹೆಸರುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು [[ಹಿಂದುಸ್ತಾನ]] ಕೂಡ ಒಂದು.
 
== ಚರಿತ್ರೆ ==
{{ಮುಖ್ಯ|ಭಾರತದ ಇತಿಹಾಸ}}
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಜನವಸತಿಯ ಮೊದಲ ಕುರುಹುಗಳೆಂದರೆ ಈಗಿನ [[ಮಧ್ಯ ಪ್ರದೇಶ]] ರಾಜ್ಯದ ಬಿಂಭೇಟ್ಕಾದಲ್ಲಿ ದೊರೆತಿರುವ ಶಿಲಾಯುಗದ ಪಳೆಯುಳಿಕೆಗಳು. ಸುಮಾರು ೯೦೦೦ ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ನಾಗರೀಕತೆಯ ಕುರುಹುಗಳು ಕಂಡು ಬಂದು ಕ್ರಿ.ಪೂ ೨೬೦೦ ರಿಂದ ಕ್ರಿ.ಪೂ. ೧೯೦೦ ರ ವರೆಗೆ [[ಸಿಂಧೂತಟದ ನಾಗರೀಕತೆ|ಸಿಂಧೂ ಕಣಿವೆ ನಾಗರೀಕತೆ]] ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿತ್ತು.
ನಂತರ [[ವೇದ|ವೇದಗಳನ್ನು]] ಆಧರಿಸಿ [[ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ]] ಬೆಳೆಯಿತು. ಆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮ ಮತ್ತು ಜೈನ ಧರ್ಮಗಳು ಸಹ ಉಗಮಗೊಂಡವು. ಕ್ರಿ.ಪೂ ೫೦೦ ರ ನಂತರ ಅನೇಕ ಸ್ವತಂತ್ರ ರಾಜ್ಯಗಳು ತಲೆಯೆತ್ತಲಾರಂಭಿಸಿದವು. [[ಮೌರ್ಯ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ]] ಭಾರತವನ್ನು ಸರಿ ಸುಮಾರಾಗಿ ಒಗ್ಗೂಡಿಸಿದ ಮೊದಲ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ. ನಂತರ [[ಗುಪ್ತ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ]] ಭಾರತದ "ಸುವರ್ಣ ಯುಗ"ದಲ್ಲಿ ಆಡಳಿತ ನಡೆಸಿತು. ಈ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸಾಹಿತ್ಯ, ವಿಜ್ಞಾನ, ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ ಮೊದಲಾದ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಮುನ್ನಡೆಯನ್ನು ಭಾರತ ಸಾಧಿಸಿತು.
ಎರಡನೆಯ ಸಹಸ್ರಮಾನದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಮುಸ್ಲಿಮ್ ರಾಜರ ದಾಳಿ ಆರಂಭವಾಗಿ ೧೨ ನೆಯ ಶತಮಾನದಿಂದ ಮುಂದಕ್ಕೆ ಉತ್ತರ ಭಾರತದ ಅನೇಕ ಭಾಗಗಳು ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಕೆಲ ಭಾಗಗಳು ಮುಸ್ಲಿಮ್ ಆಡಳಿತಕ್ಕೆ ಒಳಪಟ್ಟವು. (ಉದಾಹರಣೆಗೆ ದೆಹಲಿ ಸುಲ್ತಾನೇಟ್, ಬಹಮನಿ ಸುಲ್ತಾನರು, [[ಮೊಘಲ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ]]).
೧೭ ನೆಯ ಶತಮಾನದಿಂದ ಮುಂದಕ್ಕೆ ಪೋರ್ಚುಗೀಸ್, ಫ್ರೆಂಚ್ ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಬರಲಾರಂಭಿಸಿದರು. ಹಂಚಿಹೋಗಿದ್ದ ಭಾರತದ ರಾಜಕೀಯ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯ ಲಾಭ ಪಡೆದು ಭಾರತದ ಅನೇಕ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಇವರು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾರಂಭಿಸಿದರು. ಎಲ್ಲರಿಗಿಂತ ಪ್ರಬಲವಾಗಿ ಬೆಳೆದ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಈಸ್ಟ್ ಇಂಡಿಯಾ ಕಂಪೆನಿ ಹೆಚ್ಚು ಕಡಿಮೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಭಾರತದ ಮೇಲೆ ಅಧಿಪತ್ಯ ಸ್ಥಾಪಿಸಿತು. ೧೮೫೭ ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಅನೇಕ ರಾಜ್ಯಗಳು ಬ್ರಿಟಿಷರ ವಿರುದ್ಧ [[ಪ್ರಥಮ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಸಂಗ್ರಾಮ|ಪ್ರಥಮ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಸಂಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ]] ಪಾಲ್ಗೊಂಡವು. ಇದರ ನಂತರ ನೇರ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಡಳಿತಕ್ಕೆ ಭಾರತ ಸಾಗಿತು.
ಸ್ವಲ್ಪ ಕಾಲದಲ್ಲಿಯೇ [[ಭಾರತ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳುವಳಿ]] ಆರಂಭವಾಗಿ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೫, ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಪಡೆಯಿತು. ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಾ ನಂತರ ನೆರೆಯ ದೇಶಗಳೊಂದಿಗೆ ಒಟ್ಟು ನಾಲ್ಕು ಯುದ್ಧಗಳು ನಡೆದಿವೆ. ೧೯೭೪ ರಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಅಣುಶಕ್ತಿ ಉತ್ಪಾದನಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಪಡೆಯಿತು. ೧೯೭೫ ರಿಂದ ೭೭ ರ ವರೆಗೆ [[ಇಂದಿರಾ ಗಾಂಧಿ|ಇಂದಿರಾ ಗಾಂಧಿಯವರ]] ಸರ್ಕಾರದಲ್ಲಿ ತುರ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಏರ್ಪಟ್ಟಿತ್ತು. ೯೦ ರ ದಶಕದಿಂದ ಆರ್ಥಿಕ ಉದಾರೀಕರಣ ನೀತಿಯನ್ನು ಭಾರತ ಪಾಲಿಸುತ್ತಾ ಬಂದಿದೆ.
 
== ಭೂಗೋಳ ==
 
ಭಾರತದ ಭೌಗೋಳಿಕ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯವಾದವು:
* [[ಹಿಮಾಲಯ]] ಪರ್ವತಶ್ರೇಣಿ
* ಉತ್ತರದ ಸಮತಟ್ಟು ಪ್ರದೇಶ
* [[ಥಾರ್ ಮರುಭೂಮಿ]]
* [[ದಖನ್ ಪ್ರಸ್ತಭೂಮಿ]]
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹರಿಯುವ ಮುಖ್ಯವಾದ ನದಿಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವೆಂದರೆ [[ಸಿಂಧೂ ನದಿ|ಸಿಂಧೂ]], [[ಗಂಗಾ]], [[ಬ್ರಹ್ಮಪುತ್ರ]], [[ಯಮುನಾ]], [[ನರ್ಮದಾ]], [[ಗೋದಾವರಿ]], [[ಕೃಷ್ಣಾ]], [[ಕಾವೇರಿ]].
== ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳು ==
{{ಮುಖ್ಯ|ಭಾರತದ ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳು}}
 
{| class="wikitable infobox borderless"
|+ ಭಾರತ ಗಣರಾಜ್ಯದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಚಿಹ್ನೆಗಳು (ಅಧಿಕೃತ)
|-
! '''ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಾಣಿ'''
| ಹುಲಿ
| [[ಚಿತ್ರ:Panthera tigris.jpg|50px]]
|-
! '''ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಕ್ಕಿ'''
| ನವಿಲು
| [[ಚಿತ್ರ:Pavo muticus (Tierpark Berlin) - 1017-899-(118).jpg|50px]]
|-
! '''ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪರಂಪರೆ ಪ್ರಾಣಿ'''
| ಆನೆ
| [[ಚಿತ್ರ:2005-bandipur-tusker.jpg|50px]]
|-
! '''ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮರ'''
| ಆಲದ ಮರ
| [[ಚಿತ್ರ:Banyan tree on the banks of Khadakwasla Dam.jpg|50px]]
|-
! '''ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪುಷ್ಪ'''
| ಕಮಲ
| [[ಚಿತ್ರ:Sacred lotus Nelumbo nucifera.jpg|50px]]
|-
! '''ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಈಜು'''ವ''' ಕಡಲ ಸಸ್ತನಿ'''
| ಡಾಲ್ಫಿನ್
| [[ಚಿತ್ರ:PlatanistaHardwicke.jpg|50px]]
|-
! '''ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸರೀಸೃಪ'''
| ಕಾಳಿಂಗ ಸರ್ಪ
| [[ಚಿತ್ರ:King-Cobra.jpg|50px]]
|-
! '''ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪರಂಪರೆ ಸಸ್ತನಿ'''
| ಹನುಮಾನ್ ಲಂಗೂರ್
| [[ಚಿತ್ರ:Hanuman Langur.jpg|50px]]
|-
! '''ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಣ್ಣು'''
| ಮಾವು
| [[ಚಿತ್ರ:An Unripe Mango Of Ratnagiri (India).JPG|50px]]
|-
 
! '''ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನದಿ'''
| ಗಂಗಾ
| [[ಚಿತ್ರ:River Ganges.JPG|50px]]
|-
|}
[[ಚಿತ್ರ:IndiaTest.png|thumb|ಭಾರತದ ನಕ್ಷೆ]]
 
[[ಚಿತ್ರ:IndiaNumbered.png|framed|ಭಾರತದ ರಾಜ್ಯಗಳು]]
ಭಾರತವನ್ನು ಕೆಳಗಿನ ಮುಖ್ಯ ಭಾಗಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ:
* 28 ರಾಜ್ಯಗಳು
* 8 ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳು
* ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ರಾಜಧಾನಿ: [[ದೆಹಲಿ|ನವದೆಹಲಿ]]
'''ರಾಜ್ಯಗಳು'''
{|
|-
|
# [[ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ]]
# [[ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ]]
# [[ಅಸ್ಸಾಂ]]
# [[ಬಿಹಾರ]]
# [[ಛತ್ತೀಸ್‌ಘಡ್]]
# [[ಗೋವ]]
# [[ಗುಜರಾತ್]]
# [[ಹರಿಯಾಣ]]
# [[ಹಿಮಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ]]
# [[ಜಾರ್ಖಂಡ್]]
# [[ಕರ್ನಾಟಕ]]
# [[ಕೇರಳ]]
# [[ಮಧ್ಯ ಪ್ರದೇಶ]]
# [[ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ]]
|
<ol start="15">
<li> [[ಮಣಿಪುರ]]
<li> [[ಮೇಘಾಲಯ]]
<li> [[ಮಿಝೋರಂ]]
<li> [[ನಾಗಲ್ಯಂಡ್]]
<li> [[ಒರಿಸ್ಸ|ಒಡಿಶಾ]]
<li> [[ಪಂಜಾಬ್]]
<li> [[ರಾಜಸ್ಥಾನ]]
<li> [[ಸಿಕ್ಕಿಂ]]
<li> [[ತಮಿಳುನಾಡು]]
<li> [[ತೆಲಂಗಾಣ]]
<li> [[ತ್ರಿಪುರ]]
<li> [[ಉತ್ತರಾಂಚಲ|ಉತ್ತರಾಖಂಡ]]
<li> [[ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ]]
<li> [[ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳ]]
</ol>
|
|}
 
'''ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳು''':
# [[ಅಂಡಮಾನ್ ಮತ್ತು ನಿಕೋಬಾರ್]]
# [[ಚಂಡೀಗಢ]]
# [[ಡಾಮನ್ ಮತ್ತು ಡಿಯು]] [[ಡಾಮನ್ ಮತ್ತು ಡಿಯು|ಮತ್ತು]] [[ದಾದ್ರಾ ಮತ್ತು ನಗರ್ ಹವೇಲಿ]]
# [[ಪುದುಚೇರಿ]]
# [[ಲಕ್ಷದ್ವೀಪ]]
# [[ದೆಹಲಿ|ನವದೆಹಲಿ]]
# [[ಲಡಾಖ್]]
# [[ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರ]]
 
== ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ==
{{ಮುಖ್ಯ|ಭಾರತದ ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆ}}
ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಭಾರತ ಹೊಂದಿದ್ದು,<ref>[http://money.cnn.com/2015/04/14/investing/india-economy-fastest-growing/ India's economy is growing faster: 26 June 2015] (English)</ref> ಒಟ್ಟು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉತ್ಪಾದನೆಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಹನ್ನೆರಡನೆಯ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಕೊಳ್ಳುವ ಶಕ್ತಿಯ ಮೇರೆಗೆ ಮೂರನೆ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಆದರೆ ಭಾರತದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಗಮನಿಸಿ ಸರಾಸರಿ ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಆದಾಯ ಸುಮಾರು ವರ್ಷಕ್ಕೆ ೧೧,೦೦೦ ರೂಪಾಯಿಗಳಷ್ಟು. ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಬೆಳೆದ ನಂತರ ಭಾರತೀಯ ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಾ ಬಂದಿದೆ.
ಭಾರತದ ಮುಖ್ಯ ವೃತ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವೆಂದರೆ ಕೃಷಿ, ಬಟ್ಟೆಗಳ ತಯಾರಿಕೆ, ಪೆಟ್ರೋಲಿಯಮ್ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು, ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ಚಲನ ಚಿತ್ರಗಳು ಹಾಗೂ ಕುಶಲ ಕೈಗಾರಿಕೆ. ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ಸುಮಾರು ೨೦ ಲಕ್ಷ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರವಾಸಿಗಳು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತಾರೆ. ಭಾರತದೊಂದಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವ್ಯಾಪಾರ ನಡೆಸುವ ದೇಶ-ಸಂಸ್ಥೆಗಳೆಂದರೆ ಅಮೆರಿಕದ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ, [[ರಷ್ಯಾ]], ಯುರೋಪಿಯನ್ ಒಕ್ಕೂಟ, ಚೀನಾ ಮತ್ತು ಜಪಾನ್.
 
== ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಅಂಕಿ ಅಂಶಗಳು ==
ಭಾರತ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಎರಡನೆ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಭಾರತೀಯ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಭಾಷೆ, ಧರ್ಮ, ಜಾತಿ ಮೊದಲಾದ ಅನೇಕ ಅಂಶಗಳು ವಿವಿಧ ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ವಹಿಸುತ್ತವೆ. ಭಾರತದ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ನಗರಗಳೆಂದರೆ [[ಮುಂಬಯಿ]], [[ದೆಹಲಿ]], [[ಬೆಂಗಳೂರು]], ಕೋಲ್ಕತ್ತ ಮತ್ತು [[ಚೆನೈ]]
ಭಾರತದ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಪ್ರಮಾಣ ಶೇ. ೬೪.೮.
ಧರ್ಮದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ವಿಂಗಡಣೆ ಹೀಗಿದೆ: [[ಹಿಂದೂ]] (೮೦.೫ %), [[ಮುಸ್ಲಿಮ್]] (೧೩.೪ %), [[ಕ್ರೈಸ್ತ]] (೨.೩೩ %), [[ಸಿಖ್]] (೧.೮೪ %), [[ಬೌದ್ಧ]] (೦.೭೬ %), [[ಜೈನ]] (೦.೪ %). ಭಾರತದಲ್ಲಿರುವ ಇತರ ಧಾರ್ಮಿಕ ವರ್ಗಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವೆಂದರೆ ಯಹೂದಿ, ಪಾರ್ಸಿ, ಅಹ್ಮದಿ ಮತ್ತು ಬಹಾ-ಈ.
ಭಾರತದಲ್ಲಿರುವ ಎರಡು ಮುಖ್ಯ ಭಾಷಾ ಬಳಗಗಳೆಂದರೆ ಉತ್ತರ ಭಾರತದ [[ಇಂಡೋ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಗಳು|ಇಂಡೋ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷಾ ಬಳಗ]] ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ [[ದ್ರಾವಿಡ ಭಾಷೆಗಳು|ದ್ರಾವಿಡ ಭಾಷಾ ಬಳಗ]]. ಭಾರತ ೨೨ ಅಧಿಕೃತ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
 
=== ೧೯೦೧ ಮತ್ತು ನಂತರದ ಗಣತಿ ===
----
1901 ಮತ್ತು ನಂತರದ [[ಜನಗಣತಿ]]
 
{| class="wikitable"
|-
!ಇಸವಿ !!ಒಟ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆ !!ಗ್ರಾಮೀಣ !!ನಗರ :!!ಶೇಕಡವಾರು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ದರ ಏರಿಕೆ
|-
|1901 || 238,396,327 || 212,544,454 || 25,851,573 ||
|-
|1911 || 252,093,390 || 226,151,757 || 25,941,633 ||
|-
| 1921 || 251,351,213- ||223,235,043- || 28,086,170 ||
|-
| 1931 ||278,977,238 || 245,521,249 || 33,455,686 ||
|-
|1941 || 318,660,580 || 275,507,283 ||44,153,297 ||
|-
| 1951 || 362,088,090- || 298,644,381- || 62,443,709 ||
|-
|1961 || 439,234,771 ||360,298,168- ||78,936,603||21.6%
|-
|1971 ||548,159,652 ||439,045,675 ||109,113,677||24.8%
|-
|1981||683,329,097 ||623,866,550- ||159,462,547 || 24.7%
|-
| 1991 || 846,302,688 || 628,691,676 ||217,611,012 ||23.9%
|-
| 2001 || 1,028737,436 || 742,490,639 || 386,119,689 || 21.5%
|-
| 2011 || 1,21,01,93,422 ||83,30,87,662 || 37,71,05,760 || 17.6%//68.84 ಗ್ರಾಮ //31.16ನಗರ
|-
|2011 ||1,21,01,93,422 ||62,37,24,248; ಪುರುಷರು || 58,64,69,174 ಮಹಿಳೆಯರು ||1000 ಪುರುಷರಿಗೆ
 
943-ಮಹಿಳೆಯರು
|}
 
=== 2011 ಜನಗಣತಿಯ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ===
{| class="wikitable"
|-
!ಇಸವಿ !!ಒಟ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆ !! ಏರಿಕೆ !!
|-
|2011 || 1,210,193,422 || 17.6% ||
|}
 
=== ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಹೋಲಿಕೆ ===
----
* ಇದು ಜನಸಂಖ್ಯಾ ವಿವರ ಮತ್ತು ಹೋಲಿಕೆ :
*
* 1947 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತ ವಿಭಜನೆ ಗೊಂಡಾಗ ವಿಭಜಿತ ಭಾರತದ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಕೇವಲ 350 ಮಿಲಿಯನ್. (35 ಕೋಟಿ) 1947 ಪೂರ್ವ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ 4.26 ಮಿಲಿಯನ್ +3.40ಮಿ ಪಶ್ಚಿಮ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ =(7ಕೋಟಿ 66 ಲಕ್ಷ)
* 1947 ರಲ್ಲಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಪಶ್ಚಿಮ + ಪೂರ್ವ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ :76 ಮಿಲಿಯನ್ ಪಶ್ಚಿಮ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ 3400000 ಪೂರ್ವ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ 42600000
* 1967 ರಲ್ಲಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಪಶ್ಚಿಮ + ಪೂರ್ವ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ :94 ಮಿಲಿಯನ್ ಪಶ್ಚಿಮ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ 43000000 ಪೂರ್ವ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ 51000000
* 2011 / 2012 ರಲ್ಲಿ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಮತ್ತು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ಒಟ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆ 331 ಮಿಲಿಯನ್ :(33 ಕೋಟಿ 10ಲಕ್ಷ )
* ಪಶ್ಚಿಮ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ (170,000000) 180440005; ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ (ಹಿಂದಿನ ಪೂರ್ವ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ) 161,083,804/ 161083804
* 1947ವಿಭಜಿತ ಭಾರತದ ಜನಸಂಖ್ಯೆ 350,000,000 (35ಕೋಟಿ)
* 2011 (ವಿಭಜಿತ) ಈಗಿನ ಭಾರತದ ಜನಸಂಖ್ಯೆ 121,01,93,422 (121 ಕೋಟಿ).
 
== ದೇಶದ ಮೂರನೇ ಸಿರಿವಂತ ನಗರ ==
*27 Feb, 2017
*ಭಾರತದ ಅತ್ಯಂತ ಶ್ರೀಮಂತ ನಗರಗಳ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಬೆಂಗಳೂರು ಮೂರನೇ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದಿದೆ. ದೇಶದ ಅತ್ಯಂತ ಶ್ರೀಮಂತ ನಗರ ಎಂಬ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆಗೆ ವಾಣಿಜ್ಯ ನಗರಿ ಮುಂಬೈ ಪಾತ್ರವಾಗಿದ್ದರೆ, ದೆಹಲಿ ಈ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಎರಡನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ.
 
*ಮುಂಬೈನ ಸಂಪತ್ತಿನ ಮೊತ್ತ ರೂ.54.6 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ. ಇನ್ನು ದೆಹಲಿ ಮತ್ತು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಸಂಪತ್ತು ಕ್ರಮವಾಗಿ ರೂ.29.9 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ಮತ್ತು ರೂ.21.3 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿಯಷ್ಟಿದೆ. ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆ, ನ್ಯೂ ವರ್ಲ್ಡ್‌ ವೆಲ್ತ್‌ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿರುವ 2016ನೇ ಸಾಲಿನ ವರದಿಯಲ್ಲಿ ಈ ಮಾಹಿತಿ ಇದೆ.
=== ವಲಸೆ ===
*ಸ್ವದೇಶದಿಂದ ವಲಸೆ ಹೋಗುತ್ತಿರುವ ಸಿರಿವಂತರ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಭಾರಿ ಏರಿಕೆ ಆಗಿದೆ. 2016ರಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ 82 ಸಾವಿರ, ಅತಿ ಸಿರಿವಂತರು ವಲಸೆ ಹೋಗಿದ್ದಾರೆ. ಈ ರೀತಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ವಲಸೆ ಹೋದ ಮೊದಲ ಐದು ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಭಾರತವೂ ಇದೆ.
*ಈ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು 6 ಸಾವಿರ ಸಿರಿವಂತರು ತಮ್ಮ ವಾಸ್ತವ್ಯವನ್ನು ಭಾರತದಿಂದ ಬೇರೆ ದೇಶಗಳಿಗೆ ಬದಲಿಸಿದ್ದಾರೆ. 2015ನೇ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಹೀಗೆ ವಲಸೆ ಹೋದವರ ಸಂಖ್ಯೆ 4 ಸಾವಿರ. ಹಿಂದಿನ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ 2016ರಲ್ಲಿ ವಲಸೆ ಹೋದ ಸಿರಿವಂತರ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಶೇ 50 ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಳವಾಗಿದೆ.
=== ಶತ ಕೋಟ್ಯಧಿಪತಿಗಳು ===
*10 ಲಕ್ಷ ಅಮೆರಿಕನ್ ಡಾಲರ್‌ನಿಂದ 100 ಕೋಟಿ ಅಮೆರಿಕನ್ ಡಾಲರ್‌ವರೆಗೆ (ಸುಮಾರು ₹ 6.6 ಕೋಟಿಯಿಂದ ₹ 6.6 ಸಾವಿರ ಕೋಟಿ) ಸಂಪತ್ತು ಹೊಂದಿರುವವರನ್ನು ಮಿಲಿಯನೇರ್ ಅಥವಾ ಶತ ಕೋಟ್ಯಧಿಪತಿ ಎಂದು ನ್ಯೂ ವರ್ಲ್ಡ್‌ ವೆಲ್ತ್‌ ವರದಿಯಲ್ಲಿ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. 100 ಕೋಟಿ ಅಮರಿಕನ್‌ ಡಾಲರ್‌ಗಿಂತ (ಸು. ₹ 6.6 ಸಾವಿರ ಕೋಟಿ) ಹೆಚ್ಚು ಸಂಪತ್ತು ಇದ್ದವರನ್ನು ಬಿಲಿಯನೇರ್‌ ಅಥವಾ ಸಹಸ್ರ ಕೋಟ್ಯಾಧಿಪತಿಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗಿದೆ.<ref>[http://www.prajavani.net/news/article/2017/02/27/474496.html ದೇಶದ ಮೂರನೇ ಸಿರಿವಂತ ನಗರ ಬೆಂಗಳೂರು;ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ವಾರ್ತೆ;27 Feb, 2017]</ref>
== ರಾಜಕೀಯ ==
 
=== ೧೯೯೮ ರಿಂದ ೨೦೧೯/2019ರ ವರೆಗಿನ ಲೋಕಸಭೆ ಚುನಾವಣೆ ಸಾರಾಂಶ===
'''ದಪ್ಪಗಿನ ಅಕ್ಷರ'''
{| class="wikitable"
|-
! ವರ್ಷ !! ಕಾಂಗ್ರೆಸ್.ಸ್ಥಾನ-> !!.ಶೇಕಡ ಓಟು->!!ಹೆಚ್ಚು/ಕಡಿಮೆ !!ಯು.ಪಿ.ಎ.!!ಬಿ ಜೆ ಪಿ.ಸ್ಥಾನ-> !!ಶೇಕಡ ಓಟು-> !!ಹೆಚ್ಚು/ಕಡಿಮೆ.!!+/-%!!ಎನ್.ಡಿ.ಎ !! ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ
|-
| 1998 ||141 || 25.82% || - ೧ || 26.14% (26.42)|| 182|| :25.59% || +25 || ---||37.21%(46.61)|| ಅಟಲ್ ಬಿಹಾರಿ ವಾಜಪೇಯಿ
|-
|1999(0 || 114|| --|| -27 || Utd. Ft 28.30%||182||-- || -- || -- || 269+29 TDP;37.06% || ಅಟಲ್ ಬಿಹಾರಿ ವಾಜಪೇಯಿ
|-
|2004 || 145|| 26.53% ||31:+7.1% ||218+117 /35.4% ||138||22.16% || -44|| -3.76% ||ಎನ್.ಡಿ.ಎ(-89: 33.3%)|| ಮನಮೋಹನ್ ಸಿಂಗ್
|-
| 2009 || 206 +2 || 28.55%|| +80:2.೦2% || 262 +63 ಇತರೆ (37.22%) || 116 || 18.80% || -22 || -3.36% ||ಎನ್.ಡಿ.ಎ:159:24.63% (:-4.88%)||
ಮನಮೋಹನ್ ಸಿಂಗ್
|-
| 2009->|| ಕಾಂ:ಪಡೆ ದ ಓಟು || 153482356 || --|| ಬಿಜೆಪಿ ಪಡೆದ ಓಟು|| 102689312 || --|| -- || -- || --
|-
|2014 <sup>1</sup> ||44 ||19.4 ||-9.2 ||58 || 283 ||31.2 ||116+167 || +12.4 || ಎನ್.ಡಿಎ.283+54=337 || ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ
|-
| 2019 || 52 || 19.01%
||+6 || 91 || 303 || 37.36 || 383+20
|| +6.6 || ಎನ್.ಡಿ.ಎ. 303+50=353||ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ
|}
 
== ನೋಡಿ ==
*
*[[ಭಾರತದ ಇತಿಹಾಸ]]
*[[ಭಾರತ ಗಣರಾಜ್ಯದ ಇತಿಹಾಸ]]
*[[೨೦೧೪ ಭಾರತದ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಲೋಕಸಭಾ ಚುನಾವಣೆ ಮತ್ತು ಫಲಿತಾಂಶ]]
*[[ಭಾರತದ ಕೇಂದ್ರ ಮಂತ್ರಿ ಮಂಡಲ ೨೦೧೪]]
*[[ಭಾರತದ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಚುನಾವಣೆ, ೨೦೦೯]]
*[[೨೦೦೯ರ ಭಾರತದ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಚುನಾವಣೆ]]
*[[ಭಾರತದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆ]]
*[[ಲೋಕಸಭೆ]]
*[[ಟೆಲಿಗ್ರಾಂಗೆ ವಿದಾಯ|ಟೆಲಿಗ್ರಾಂ]]-[[ಟೆಲಿಗ್ರಾಂ]]
*[[ರಾಜ್ಯಸಭೆ]]
*[[ಭಾರತ ಮತ್ತು ಪಾಕೀಸ್ತಾನಗಳ ಆರ್ಥಿಕ ಬಲ ಮತ್ತು ಸೈನ್ಯ ಬಲ]]
 
== ಹೊರ ಸಂಪರ್ಕ ==
*[http://www.kannadaprabha.com/business/india-becomes-worlds-6th-largest-economy/319964.html ಫ್ರಾನ್ಸ್ ಹಿಂದಿಕ್ಕಿದ ಭಾರತ, ಈಗ ವಿಶ್ವದ 6ನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಆರ್ಥಿಕತೆ ಹೊಂದಿರುವ ರಾಷ್ಟ್ರ;11 Jul 2018]
 
== ಉಲ್ಲೇಖಗಳು ==
{{Reflist}}
 
== ಬಾಹ್ಯ ಸಂಪರ್ಕಗಳು ==
{{colbegin|2}}
* [http://goidirectory.nic.in/ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಅಧಿಕೃತ ತಾಣಗಳು]
* [http://pmindia.nic.in/ ಭಾರತದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ]
* [http://presidentofindia.nic.in/ ಭಾರತದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು]
* [http://parliamentofindia.nic.in/ ಭಾರತೀಯ ಸಂಸತ್ತು]
* [http://mod.nic.in/ ರಕ್ಷಣಾ ಸಚಿವಾಲಯ]
* [http://www.censusindia.net/ ಭಾರತದ ಜನಗಣತಿ]
* [http://supremecourtofindia.nic.in/ ಭಾರತದ ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯ]
* [http://www.mea.gov.in/ ವಿದೇಶ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸಚಿವಾಲಯ]
* [http://www.eci.gov.in/ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗ]
* [http://www.doe.gov.in/ ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ವಿಭಾಗ]
* [http://www.tourismofindia.com/ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ]
* [http://www.education.nic.in/ '''ಶಿಕ್ಷಣಾ ವಿಭಾಗ'''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120223024200/http://www.education.nic.in/ |date=2012-02-23 }}
{{colend|2}}
[[ವರ್ಗ:ಭಾರತ| ]]
[[ವರ್ಗ:ಏಷ್ಯಾ ಖಂಡದ ದೇಶಗಳು]]
[[ವರ್ಗ:ಭಾರತದೇಶಗಳು]]
[[ವರ್ಗ:ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾ]]
[[ವರ್ಗ:ಭಾರತೀಯ ಉಪಖಂಡ]]
"https://kn.wikipedia.org/wiki/ಭಾರತ" ಇಂದ ಪಡೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ