ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ರಾಜಕೀಯ

ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ

೧೯೫೩ ರಲ್ಲಿ ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ರಚನೆಯ ನಂತರ, ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ೩೦ ವರ್ಷಗಳಿಂದ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಆಳಿತು, ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲ ಚುನಾವಣೆಗಳನ್ನೂ ಗೆದ್ದಿತು. ತೆಲುಗು ಮತ್ಸೀನ್ ವಿಗ್ರಹದ ನಂದಮುರಿ ತಾರಕ ರಾಮ ರಾವ್ ಅವರು ತೆಲುಗು ದೇಶಂ ಪಾರ್ಟಿ (ಟಿಡಿಪಿ) ಎಂಬ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪಕ್ಷದ ಸ್ಥಾಪನೆಯ ಕಾರಣ ೧೯೮೦ ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಇದು ಬದಲಾಯಿತು. ಅವರು ೧೯೮೩ ರ ಅಸೆಂಬ್ಲಿ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಜಯ ಸಾಧಿಸಿದರು, ಎನ್.ಟಿ.ಆರ್ ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ಸೇತರ ಮೊದಲ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯಾದರು. ಅಂದಿನಿಂದ, ಟಿಡಿಪಿ ಮತ್ತು ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಇಬ್ಬರೂ ಆಂಧ್ರ ರಾಜಕೀಯವನ್ನು ಆಳಿದರು.

ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶದ ಉತ್ತರ ಜಿಲ್ಲೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ತೆಲಂಗಾಣ ರಾಜ್ಯ ರಚನೆಗೆ ಉದ್ದೇಶಿಸಿರುವ ತೆಲಂಗಾಣ ಚಳುವಳಿಯು ಆಂಧ್ರ ರಾಜಕೀಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ. ರಾಯಲ್ಸೀಮಾ ಮತ್ತು ಕರಾವಳಿ ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶದ ಸದಸ್ಯರು ಈ ಆಲೋಚನೆಯನ್ನು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ವಿರೋಧಿಸುತ್ತಾರೆ, ಇವರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತಾರೆ. ರೆಡ್ಡಿಗಳು, ಕಮಮಾಗಳು ಮತ್ತು ಕಪಸ್ನಂಥ ಪ್ರಮುಖ ಜಾತಿಗಳ ಪ್ರಾಬಲ್ಯದೊಂದಿಗೆ ರಾಜಕೀಯದಲ್ಲಿ ಜಾತಿ ಕೂಡ ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿದೆ. ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ರಾಯಲಾಸೀಮಾ ಮತ್ತು ತೆಲಂಗಾಣ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ನಕ್ಸಲ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಸಮಸ್ಯೆ ಇದೆ. ತಮಿಳುನಾಡಿನಂತೆಯೇ, ರಾಜ್ಯದ ಚಲನಚಿತ್ರೋದ್ಯಮವು ಆಂಧ್ರ ರಾಜಕೀಯವನ್ನು ಪ್ರಭಾವಿಸಿದೆ. ಎನ್.ಟಿ.ಆರ್ ಜೊತೆಗೆ, ಚಿರಂಜೀವಿ, ವಿಜಯಶಾಂತಿ ಮತ್ತು ದಾಸರಿ ನಾರಾಯಣ ರಾವ್ ಮುಂತಾದ ಚಲನಚಿತ್ರ ತಾರೆಯರು ರಾಜ್ಯದ ರಾಜಕೀಯದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಗುರುತನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ.

ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶ ರಾಜ್ಯ ನಾಯಕರು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಮಾಜಿ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಗಳಾದ ನೀಲಂ ಸಂಜೀವ ರೆಡ್ಡಿ ಮತ್ತು ಪಿ.ವಿ.ನರಸಿಂಹ ರಾವ್ ಭಾರತ ಮತ್ತು ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿಗಳ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ೧೯೮೯-೯೧ ರ ನಡುವೆ ಭಾರತವನ್ನು ಆಳಿದ ನ್ಯಾಶನಲ್ ಫ್ರಂಟ್ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಎನ್ಟಿಆರ್ ಸೇರಿದ್ದಾರೆ.

ಕರ್ನಾಟಕ

ವಿಧಾನ ಸೌಧ

ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ರಾಜಕೀಯದಲ್ಲಿರುವುದಕ್ಕಿಂತಲೂ ಜನತಾ ದಳವು ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿದೆ. ಬಿಜೆಪಿ ಮತ್ತು ಕಾಂಗ್ರೇಸ್ ಮುಂತಾದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಇತರ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗಿಂತ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ತುಲನಾತ್ಮಕ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಕಂಡಿವೆ. ಕರ್ನಾಟಕದ ರಾಜಕೀಯ ವಾತಾವರಣವು ಎರಡು ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿ ಜಾತಿ ಗುಂಪುಗಳಾದ ವಕ್ಕಲಿಗರು ಮತ್ತು ಲಿಂಗಾಯತರುಗಳಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗಿದೆ ಆದರೆ ದಲಿತರು ಮತ್ತು ಮುಸ್ಲಿಮರು ಪ್ರಮುಖ ಮತದಾರರು ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಆಡಳಿತ ಪಕ್ಷದ ಅಂಶವನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತಾರೆ. ರಾಮಕೃಷ್ಣ ಹೆಗ್ಡೆ ಅವರು ಜನತಾ ದಳದ ಆರೋಹಣದಲ್ಲಿ ೧೯೮೦ ರ ದಶಕದ ಅಂತ್ಯದಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆಕ್ರಮಣಕ್ಕೆ ಅವಿಭಾಜ್ಯ ಅಂಗವಾಗಿ ಆಡಿದರು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅವರ ರಾಜಕೀಯ ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿ ಹಾಗೂ ಆಗ ಕರ್ನಾಟಕದ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದ ಹೆಚ್.ಡಿ.ದೇವೇಗೌಡ ಅವರು ನಂತರ ಭಾರತದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯಾದರು. ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜಕೀಯದಲ್ಲಿ ಜಾತಿ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ೧೯೬೦ ರ ಮತ್ತು ೧೯೭೦ ರ ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ತಮಿಳು ವಿರೋಧಿ ಚಳುವಳಿಗಳು ಕರ್ನಾಟಕದ ರಾಜಕೀಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖವಾದವು. ಕರ್ನಾಟಕದ ರಕ್ಷಣಾ ವೇದಿಕೆ ಮತ್ತು ಕನ್ನಡ ಚಾಲುವಾಳಿ ವಟಾಲ್ ಪಕ್ಷವು ಕನ್ನಡ ಮತ್ತು ಕನ್ನಡಿಗರ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಆಗಾಗ್ಗೆ ಚಳುವಳಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತಿವೆ.  ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದೊಂದಿಗಿನ ಬೆಳಗಾವಿ ಗಡಿ ವಿವಾದದ ಮತ್ತು ತಮಿಳುನಾಡಿನೊಂದಿಗಿನ ಕಾವೇರಿ ನೀರಿನ ವಿವಾದವು ರಾಜ್ಯದ ರಾಜಕೀಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ.

ಕೇರಳ

ಕೇರಳದ ರಾಜಕೀಯವು ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ರಾಜಕೀಯ ಮೈತ್ರಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ: ಯುನೈಟೆಡ್ ಡೆಮೋಕ್ರಾಟಿಕ್ ಫ್ರಂಟ್ (ಯುಡಿಎಫ್ - ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ) ಮತ್ತು ಎಡಪಕ್ಷದ ಡೆಮಾಕ್ರಟಿಕ್ ಫ್ರಂಟ್ (ಎಲ್ಡಿಎಫ್ - ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ್ ಪಾರ್ಟಿ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ (ಮಾರ್ಕ್ಸ್ವಾದಿ) ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿದೆ. ಕೇರಳವು ಗಮನಾರ್ಹ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಮುಸ್ಲಿಂ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ಯುಡಿಎಫ್ನ ಮೂಲವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಆದರೆ ಈಜಾವಾಸ್, ಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗದ ಸಮುದಾಯವು ಎಲ್ಡಿಎಫ್ನ ಮುಖ್ಯಭಾಗವಾಗಿದೆ. ಕೆ.ಆರ್.ನಾರಾಯಣನ್, ಮಾಜಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಮತ್ತು ಸಿಪಿಎಂನ ಎ ಕೆ ಗೋಪಾಲನ್, ಲೋಕಸಭೆಯಲ್ಲಿ ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷದ ನಾಯಕರಾಗಿದ್ದರು. ೧೯೫೭ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದಿಂದ ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟರನ್ನು ೧೯೫೭ ರಲ್ಲಿ ಅಧಿಕಾರದನ್ನಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಕೇರಳವು ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿತು.

ತಮಿಳುನಾಡು

ಫೋರ್ಟ್ ಸೇಂಟ್ ಜಾರ್ಜ್, ಭಾರತ, ತಮಿಳುನಾಡು ವಿಧಾನಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರ ಕಟ್ಟಡ

ಇಂಡಿಯನ್ ನ್ಯಾಶನಲ್ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಾನಂತರದ ಆರಂಭಿಕ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಸಿ.ರಾಜಗೋಪಾಲಾಚಾರಿ ಮತ್ತು ಕೆ. ಕಾಮರಾಜ್ ಮುಂತಾದ ನಾಯಕರೊಂದಿಗೆ ರಾಜಕೀಯ ದೃಶ್ಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಸಾಧಿಸಿತು. ೧೯೬೦ ರ ದಶಕದ ಉತ್ತರಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ರಾಜಕೀಯ ಪ್ರಭಾವ ದ್ರಾವಿಡ ಮುನ್ನೇತ್ರ ಕಳಗಮ್ ಕಡೆಗೆ ಬದಲಾಯಿತು. ತಮಿಳುನಾಡಿನಲ್ಲಿ ರಾಜಕೀಯ ಶಕ್ತಿ ಬದಲಾಗಿದ್ದು, ಪೆರಿಯಾರ್ ರಾಮಸಾಮಿ ಮತ್ತು ಸಿ.ಎನ್. ಅನ್ನದುರೈ ಮುಂತಾದ ನಾಯಕರು ಮುಂದಾಳತ್ವದಲ್ಲಿ ದ್ರಾವಿಡ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆಯ ಉನ್ನತಿಯಿಂದಾಗಿ, ತಮಿಳು ಜನರನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿರುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಧಿಸಿದೆ. ತಮಿಳುನಾಡಿನಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯ ರಾಜಕೀಯದ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು ಭಾಷೆಯನ್ನೂ ಸೇರಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ - ತಮಿಳು ಮತ್ತು ತಮಿಳೇತರರ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸವು ೧೯೬೦ ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳವಳಿಯಂತಹ ಜಾತಿಗಳಲ್ಲಿ ಡಿಎಂಕೆ ಬಳಸಿದ ಪ್ರಮುಖ ಸಾಧನವಾಗಿದೆ. ಹಿಂದಿರಹಿತ ಮಾತನಾಡುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಹಿಂದಿ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಹೇರುವುದು ತಮಿಳುನಾಡಿನಲ್ಲಿ ವಿವಾದಾಸ್ಪದ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ. ಜನವರಿ-ಫೆಬ್ರುವರಿ ೧೯೬೫ ರಲ್ಲಿ, ತಮಿಳುನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಡಿಎಂಕೆ ನೇತೃತ್ವದ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ವಿರೋಧಿ ಹಿಂದಿ ಆಂದೋಲನಗಳು ಸಂಭವಿಸಿವೆ. ೧೯೭೨ ರಲ್ಲಿ, ಡಿ.ಎಂ.ಕೆ ಯ ವಿಭಜನೆಯು ಎಮ್.ಜಿ. ರಾಮಚಂದ್ರನ್ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಅಖಿಲ ಭಾರತ ಅಣ್ಣಾ ದ್ರಾವಿಡ ಮುನ್ನೇತ್ರ ಕಳಗಂ ರಚನೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಅಲ್ಲಿಂದೀಚೆಗೆ, ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ದ್ರಾವಿಡ ಪಕ್ಷಗಳು ಡಿ.ಎಮ್.ಕೆ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಕರುಣಾನಿಧಿ ಮತ್ತು ಜಯಲಲೈತಾ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಎ.ಡಿ.ಎಮ್.ಕೆ ನೇತೃತ್ವದ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಪರ್ಯಾಯವಾಯಿತು.

ಮಾಜಿ ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳಾದ ಸರ್ವೆಪಲ್ಲಿ ರಾಧಾಕೃಷ್ಣನ್, ಆರ್ ವೆಂಕಟರಾಮನ್ ಮತ್ತು ಎಪಿಜೆ ಅಬ್ದುಲ್ ಕಲಾಂ ರಾಜ್ಯದಿಂದ ಬಂದವರು.

ತೆಲಂಗಾಣ

ಜೂನ್ ೨, ೨೦೧೪ ರಲ್ಲಿ ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ ರಾಜ್ಯವು ಎರಡು ಭಾಗವಾಗಿ ಒಡೆದು, ಎರಡು ರಾಜ್ಯವಾಯಿತು. ಅವು ತೆಲಂಗಾಣ ಮತ್ತು ಸೀಮಾಂಧ್ರ (ಆಂಧ್ರ). ದೇಶದ 29ನೇ ರಾಜ್ಯವಾಗಿ ತೆಲಂಗಾಣ ಉದಯವಾಗಿದ್ದು, ರಾಜ್ಯದ ಮೊದಲ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ ತೆಲಂಗಾಣ ರಾಷ್ಟ್ರ ಸಮಿತಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಕಲ್ವಕುಂಟ್ಲ ಚಂದ್ರಶೇಖರ ರಾವ್‌ ಅಧಿಕಾರ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರುರಾವ್‌ ಅವರ ಪುತ್ರ ಕೆ.ಟಿ ರಾಮ ರಾವ್‌ ಮತ್ತು ಅಳಿಯ ಹರೀಶ್‌ ರಾವ್‌ ಸೇರಿದಂತೆ ಇತರ ೧೧ ಮಂದಿ ಸಚಿವ ಸಂಪುಟ ಸದಸ್ಯರಿಗೆ ರಾಜ್ಯಪಾಲ ಇ.ಎಸ್‌.ಎಲ್‌ ನರಸಿಂಹನ್‌ ಅವರು ಅಧಿಕಾರದ ಪ್ರಮಾಣ ವಚನ ಬೋಧಿಸಿದರು. ಕೆಸಿಆರ್‌ ಸಂಪುಟದ ಇತರ 9 ಸದಸ್ಯರ ಹೆಸರುಗಳು ಇಂತಿವೆ: ಮೊಹಮ್ಮದ್‌ ಮೆಹಮೂದ್‌ ಆಲಿ, ರಾಜಯ್ಯ ನಯನಿ ನರಸಿಂಹ ರೆಡ್ಡಿ, ಈಟೇಲ ರಾಜೇಂದರ್, ಪೋಚರಾಂ ಶ್ರೀನಿವಾಸ ರೆಡ್ಡಿ, ಟಿ. ಪದ್ಮ ರಾವ್‌, ಪಿ. ಮಹೇಂದರ್‌ ರೆಡ್ಡಿ, ಜೋಗು ರಾಮಣ್ಣ ಮತ್ತು ಜಿ. ಜಗದೀಶ್‌ ರೆಡ್ಡಿ.