ಗಂಗಾ (ದೇವತೆ)
ಗಂಗಾ ಎಂಬುದು ಗಂಗಾ ನದಿಯ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವಾಗಿದೆ. ಇವಳನ್ನು ಹಿಂದೂಗಳು ಶುದ್ಧೀಕರಣ ಮತ್ತು ಕ್ಷಮೆಯ ದೇವತೆ ಎಂದು ಪೂಜಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅನೇಕ ಹೆಸರುಗಳಿಂದ ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಗಂಗೆಯನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮಕರ ಎಂಬ ದೈವಿಕ ಮೊಸಳೆಯಂತಹ ಜೀವಿ ಸವಾರಿ ಮಾಡುವ ನ್ಯಾಯಯುತ, ಸುಂದರ ಮಹಿಳೆ ಎಂದು ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಗಂಗೆಯ ಕೆಲವು ಆರಂಭಿಕ ಉಲ್ಲೇಖಗಳು ಋಗ್ವೇದದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. ಅಲ್ಲಿ ಅವಳನ್ನು ನದಿಗಳಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಪವಿತ್ರ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆಕೆಯ ಕಥೆಗಳು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ರಾಮಾಯಣ, ಮಹಾಭಾರತ , ಮತ್ತು ಪುರಾಣಗಳಂತಹ ನಂತರದ ವೇದದ ಪಠ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ .
| ಗಂಗಾ | |
|---|---|
| ಗಂಗಾ ನದಿಯ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ಕ್ಷಮೆ ಮತ್ತು ಶುದ್ಧೀಕರಣದ ದೇವತೆ | |
 ೧೯ ನೇ ಶತಮಾನದ ಕಾಳಿಘಾಟ್ ಗಂಗಾ ದೇವಿಯ ಚಿತ್ರಕಲೆ | |
| ಇತರ ಹೆಸರುಗಳು |
|
| ಸಂಲಗ್ನತೆ |
|
| ಮಂತ್ರ | ಓಂ ಶ್ರೀ ಗಂಗಾಯೈ ನಮಃ |
| ಆಯುಧ | ಕಳಶ |
| ಸಂಗಾತಿ | ವಿಷ್ಣು (ದೇವಿ ಭಾಗವತ ಪುರಾಣ)[೧] ಶಂತನು |
| ಒಡಹುಟ್ಟಿದವರು | ಪಾರ್ವತಿ, ಮೈನಕ |
| ಮಕ್ಕಳು | ಭೀಷ್ಮ |
| ವಾಹನ | ಮಕರ |
| ಹಬ್ಬಗಳು |
|
| ತಂದೆತಾಯಿಯರು | ಹಿಮಾವನ್ (ತಂದೆ) ಮತ್ತು ಮೈನವತಿ |
ರಾಮಾಯಣವು ಅವಳನ್ನು ಹಿಮವತ್‌ನ ಚೊಚ್ಚಲ ಮಗು, ಹಿಮಾಲಯದ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ಮತ್ತು ತಾಯಿ ಪಾರ್ವತಿಯ ಸಹೋದರಿ ಎಂದು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಇತರ ಗ್ರಂಥಗಳು ರಕ್ಷಕ ದೇವತೆಯಾದ ವಿಷ್ಣುವಿನಿಂದ ಅವಳ ಮೂಲವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ. ದಂತಕಥೆಗಳು ಅವಳು ಭೂಮಿಗೆ ಇಳಿಯುವುದರ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತವೆ. ಇದು ರಾಜ-ಋಷಿ ಭಗೀರಥನಿಂದ ಸಂಭವಿಸಿದ್ದು, ಶಿವನಿಂದ ಸಹಾಯ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಮಹಾಕಾವ್ಯವಾದ ಮಹಾಭಾರತದಲ್ಲಿ, ಕುರು ರಾಜ ಶಂತನು ಜೊತೆಗಿನ ಒಕ್ಕೂಟದಲ್ಲಿ ಯೋಧ ಭೀಷ್ಮನ ತಾಯಿ ಗಂಗಾ.
ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಗಂಗೆಯನ್ನು ಮಾನವೀಯತೆಯ ತಾಯಿಯಾಗಿ ನೋಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳು ತಮ್ಮ ಸಂಬಂಧಿಕರ ಚಿತಾಭಸ್ಮವನ್ನು ಗಂಗಾ ನದಿಯಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಆತ್ಮಗಳನ್ನು (ಶುದ್ಧೀಕರಿಸಿದ ಆತ್ಮಗಳು) ಮೋಕ್ಷಕ್ಕೆ ಹತ್ತಿರ ತರಲು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಗಂಗೆಯು ಜೀವನ ಮತ್ತು ಸಾವಿನ ಚಕ್ರದಿಂದ ವಿಮೋಚನೆ ನೀಡುತ್ತದೆಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಗಂಗೋತ್ರಿ, ಹರಿದ್ವಾರ, ಪ್ರಯಾಗರಾಜ್, ವಾರಣಾಸಿ ಮತ್ತು ಕೋಲ್ಕತ್ತಾದ ಕಾಳಿ ಘಾಟ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಗಂಗಾನದಿಯ ದಂಡೆಯ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಇರುವ ಹಲವಾರು ಪವಿತ್ರ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಗಂಗಾ ದಸರಾ ಮತ್ತು ಗಂಗಾ ಜಯಂತಿಯಂತಹ ಹಬ್ಬಗಳನ್ನು ಅವಳ ಗೌರವಾರ್ಥವಾಗಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಗೌತಮ ಬುದ್ಧನ ಜೊತೆಗೆ ಗಂಗೆಯನ್ನು ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಲಾಯ್ ಕ್ರಾಥೋಂಗ್ ಹಬ್ಬದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ವೈದಿಕ ಗ್ರಂಥಗಳು
ಬದಲಾಯಿಸಿಗಂಗೆಯನ್ನು ಋಗ್ವೇದದಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಾಚೀನ ಮತ್ತು ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕವಾಗಿ ಪವಿತ್ರವಾಗಿದೆ. ಗಂಗೆಯನ್ನು ನಾಡಿಸ್ತುತಿಯಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ (ಋಗ್ವೇದ ೧೦.೭೫), ಇದು ಪೂರ್ವದಿಂದ ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕೆ ನದಿಗಳನ್ನು ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಅರ್.ವಿ ೬.೪೫.೩೧ ರಲ್ಲಿ, ಗಂಗಾ ಪದವನ್ನು ಸಹ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಉಲ್ಲೇಖವು ನದಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿಲ್ಲ. ಆರ್.ವಿ.ಆರ್.ವಿ ೩.೫೮.೬ "ನಿಮ್ಮ ಪ್ರಾಚೀನ ಮನೆ, ನಿಮ್ಮ ಮಂಗಳಕರ ಸ್ನೇಹ, ಓ ವೀರರೇ, ನಿಮ್ಮ ಸಂಪತ್ತು ಜಹಾನ್ವಿಯ ದಡದಲ್ಲಿದೆ" ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಈ ಪದ್ಯವು ಗಂಗೆಯನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಬಹುದು. ಆರ್.ವಿ ೧.೧೧೬.೧೮-೧೯ ರಲ್ಲಿ, ಜಹಾನ್ವಿ ಮತ್ತು ಗಂಗಾ ನದಿ ಡಾಲ್ಫಿನ್ ಎರಡು ಪಕ್ಕದ ಪದ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. [೨]
ಪ್ರತಿಮಾಶಾಸ್ತ್ರ
ಬದಲಾಯಿಸಿ
.jpg)
ಗಂಗೆಯನ್ನು ಸುಮಧುರ, ಭಾಗ್ಯಶಾಲಿ, ಹೆಚ್ಚು ಹಾಲು ಕೊಡುವ ಹಸು, ನಿತ್ಯ ಪರಿಶುದ್ಧ, ರಮಣೀಯ, ಮೀನಿನಿಂದ ತುಂಬಿರುವ ದೇಹ, ಕಣ್ಣಿಗೆ ಆನಂದವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕ್ರೀಡೆಯಲ್ಲಿ ಪರ್ವತಗಳ ಮೇಲೆ ಹಾರುತ್ತದೆ, ನೀರು ಮತ್ತು ಹಾಸಿಗೆಯನ್ನು ದಯಪಾಲಿಸುತ್ತದೆ, ಸಂತೋಷ, ಮತ್ತು ಎಲ್ಲ ಜೀವಿತಗಳ ಸ್ನೇಹಿತ ಅಥವಾ ಫಲಾನುಭವಿ ಎಂದು ವರ್ಣಿಸಲಾಗಿದೆ. [೩]
ವೈದಿಕ ಕಾಲದಿಂದಲೂ, ಗಂಗಾ ನದಿಯನ್ನು ಹಿಂದೂಗಳು ಎಲ್ಲಾ ನದಿಗಳಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಪವಿತ್ರವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಗಂಗೆಯನ್ನು ಸಹ ದೇವತೆಯಾಗಿ ನಿರೂಪಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಗಂಗಾ ದೇವಿಯೆಂದು ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆಕೆ ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದಾಳೆ. ಗಂಗಾಳನ್ನು ಬಿಳಿ ಕಿರೀಟವನ್ನು ಧರಿಸಿರುವ ಮತ್ತು ಮೊಸಳೆಯ ಮೇಲೆ ಕುಳಿತಿರುವ ನ್ಯಾಯೋಚಿತ-ಸಂಪೂರ್ಣ ಮಹಿಳೆಯಾಗಿ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವಳು ತನ್ನ ಬಲಗೈಯಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ಲಿಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಎಡಗೈಯಲ್ಲಿ ಕೊಳಲನ್ನು ಹಿಡಿದಿದ್ದಾಳೆ. ನಾಲ್ಕು ಕೈಗಳಿಂದ ತೋರಿಸಿದಾಗ ಅವಳು ನೀರಿನ ಮಡಕೆ, ನೈದಿಲೆ, ಜಪಮಾಲೆಯನ್ನು ಒಯ್ಯುತ್ತಾಳೆ ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣಾತ್ಮಕ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕೈಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾಳೆ. ಋಗ್ವೇದವು ಗಂಗೆಯನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ ಆದರೆ ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಅವಳ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ.
ಗಂಗೆಯನ್ನು ನಾಲ್ಕು ತೋಳುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವಂತೆ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಮೊಸಳೆಯ ಮೇಲೆ ಆರೋಹಿಸಲಾಗಿದೆ ಅಥವಾ ಮೊಸಳೆಗಳಿಂದ ಸುತ್ತುವರಿದಿದೆ. ಮಹಾ ವಿರಾಟ್-ರೂಪದಲ್ಲಿನ ಪ್ರತಿಮಾಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ, ಅವಳು ಅಮೃತ, ಜಪಮಾಲೆ, ಕಮಲ ಅಥವಾ ಶಿವಲಿಂಗ ಮತ್ತು ವರದ ಮುದ್ರೆಯ ಪಾತ್ರೆಯನ್ನು ಹಿಡಿದಿದ್ದಾಳೆ. ವರದ ಮತ್ತು ಅಭಯ ಮುದ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಇತರ ೨ ಕೈಗಳು ಕಲಶ (ಅಥವಾ ೨ ಬದಲಿಗೆ ಕಮಲ) ಮತ್ತು ಕಮಲವನ್ನು ಹಿಡಿದಿರುವ ಇತರ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅವಳು ಚಿತ್ರಿಸಬಹುದು. ಇನ್ನೊಬ್ಬಳು ಕಲಶ, ತ್ರಿಶೂಲ, ಶಿವಲಿಂಗ ಮತ್ತು ವರದ ಮುದ್ರೆಯನ್ನು ಹಿಡಿದಿರುವುದನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತಾಳೆ.
ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಬಂಗಾಳದಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿರುವ ಮತ್ತೊಂದು ಚಿತ್ರಣವು ಆಕೆಯ ಶಂಖ, ಚಕ್ರ ( ಡಿಸ್ಕಸ್ ), ಕಮಲ ಮತ್ತು ಅಭಯ ಮುದ್ರೆಯನ್ನು ಹಿಡಿದಿರುವುದನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ, ಕಲಶವು ತನ್ನ ಪವಿತ್ರ ನೀರನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಬ್ರಹ್ಮ ವೈವರ್ತ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ, ಗಂಗೆಯನ್ನು ತನ್ನ ದೈವಿಕ ಪರ್ವತದೊಂದಿಗೆ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮಕರ - ಮೊಸಳೆಯ ತಲೆ ಮತ್ತು ಡಾಲ್ಫಿನ್‌ನ ಬಾಲವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಪ್ರಾಣಿ.
ದಂತಕಥೆ
ಬದಲಾಯಿಸಿಜನನ
ಬದಲಾಯಿಸಿರಾಮಾಯಣ ಮತ್ತು ಇತರ ಹಲವಾರು ಗ್ರಂಥಗಳು ಬ್ರಹ್ಮನು ಹಿಮವತ್ ಅನ್ನು ರಚಿಸಿದನು ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತವೆ. ನಂತರ ಅವನು ಹಿಮಾಲಯದ ರಾಜನಾದನು ಮತ್ತು ಮೇರುವಿನ ಮಗಳಾದ ಮೇನಾವತಿಯನ್ನು ಮದುವೆಯಾದನು. ಹಲವಾರು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ, ಮಗಳು ಜನಿಸಿದಳು ಮತ್ತು ಅವರು ಅವಳಿಗೆ ಗಂಗಾ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಿದರು. ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ, ಸತಿಯ ಅವತಾರವಾದ ಪಾರ್ವತಿ ಎಂಬ ಇನ್ನೊಬ್ಬ ಮಗಳು ಜನಿಸಿದಳು. ಗಂಗೆಯು ಬೆಳೆದಾಗ, ದೇವತೆಗಳು ಅವಳನ್ನು ಸ್ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಕರೆದೊಯ್ದರು ಮತ್ತು ಅವಳು ನದಿಯ ರೂಪವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಅಲ್ಲಿ ಹರಿಯುತ್ತಾಳೆ. [೪] [೫]
ಭಾಗವತ ಪುರಾಣವು ಗಂಗೆಯ ಇನ್ನೊಂದು ಮೂಲವನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತದೆ. ಪಠ್ಯದ ಪ್ರಕಾರ, ವಿಷ್ಣುವು ವಾಮನನ ಅವತಾರದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಎಡ ಪಾದವನ್ನು ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ಅಂತ್ಯದವರೆಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಿದನು ಮತ್ತು ಅವನ ಹೆಬ್ಬೆರಳಿನ ಉಗುರಿನಿಂದ ಅದರ ಹೊದಿಕೆಯಲ್ಲಿ ರಂಧ್ರವನ್ನು ಚುಚ್ಚಿದನು. ರಂಧ್ರದ ಮೂಲಕ, ಕಾರಣ ಸಾಗರದ ಶುದ್ಧ ನೀರು ಗಂಗಾ ನದಿಯಾಗಿ ಈ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿತು. ಕೆಂಪು ಕುಂಕುಮದಿಂದ ಆವೃತವಾದ ಭಗವಂತನ ಪಾದಕಮಲಗಳನ್ನು ತೊಳೆದ ನಂತರ ಗಂಗೆಯ ನೀರು ತುಂಬಾ ಸುಂದರವಾದ ಗುಲಾಬಿ ಬಣ್ಣವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತು. ಈ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದೊಳಗೆ ಇಳಿಯುವ ಮೊದಲು ಗಂಗಾ ವಿಷ್ಣುವಿನ ( ನಾರಾಯಣ ) ಪಾದಕಮಲಗಳನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಸ್ಪರ್ಶಿಸುವ ಕಾರಣ, ಇದನ್ನು ಭಗವತ್- ಪದಿ ಅಥವಾ ವಿಷ್ಣುಪಾದಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರರ್ಥ ಭಗವಾನ್ (ದೇವರ) ಪಾದಗಳಿಂದ ನಿರ್ವಹಿಸುವುದು . ಇದು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಭಗೀರಥನ ಕೋರಿಕೆಯ ಮೇರೆಗೆ ಭೂಮಿಗೆ ಇಳಿಯುವ ಮೊದಲು ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕ ಅಥವಾ ಬ್ರಹ್ಮಪುರದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಭೂಮಿ ದೇವಿಯ (ಭೂಮಿ ದೇವತೆ) ನಾಶವನ್ನು ತಡೆಯಲು ಶಿವನು ತನ್ನ ತಲೆಯ ಮೇಲೆ ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಗಂಗೆಯನ್ನು ಹಿಡಿದಿದ್ದಾನೆ. ನಂತರ, ದೇಶದ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಗಂಗೆಯನ್ನು ಶಿವನ ಮುಡಿಯಿಂದ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು. [೬]
ವಿಷ್ಣುವಿನ ಹೆಂಡತಿ
ಬದಲಾಯಿಸಿಭಾಗವತ ಪುರಾಣ ಮತ್ತು ದೇವಿ ಭಾಗವತ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ಒಂದು ದಂತಕಥೆಯು ಗಂಗೆಯನ್ನು ಮೂಲತಃ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಮೂರು ಹೆಂಡತಿಯರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬಳು, ಜೊತೆಗೆ ಲಕ್ಷ್ಮಿ ಮತ್ತು ಸರಸ್ವತಿ ಎಂದು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. [೭] ಸಂಭಾಷಣೆಯ ಮಧ್ಯೆ, ಸರಸ್ವತಿಯು ಗಂಗೆಯು ತಮಾಷೆಯಾಗಿ ವಿಷ್ಣುವನ್ನು, ಲಕ್ಷ್ಮಿಯ ಬೆನ್ನಿನ ಹಿಂದೆ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದಳು. ಹತಾಶಳಾದ ಸರಸ್ವತಿಯು ಗಂಗೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಉಗ್ರ ವಾಗ್ದಾಳಿ ನಡೆಸಿ, ತನ್ನಿಂದ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಪ್ರೀತಿಯನ್ನು ಕದ್ದಿದ್ದಾಳೆ ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಿದಳು. ಗಂಗಾ ತನಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವಂತೆ ತನ್ನ ಪತಿಗೆ ಮನವಿ ಮಾಡಿದಾಗ, ಅವನು ಸಮಾನವಾಗಿ ಪ್ರೀತಿಸುತ್ತಿದ್ದ ತನ್ನ ಮೂವರು ಹೆಂಡತಿಯರ ನಡುವಿನ ಜಗಳದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಲು ಬಯಸದೆ ತಟಸ್ಥನಾಗಿರಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದನು. ಲಕ್ಷ್ಮಿಯು ಸರಸ್ವತಿಯ ಕೋಪವನ್ನು ಅವಳೊಂದಿಗೆ ತರ್ಕಿಸುವ ಮೂಲಕ ಶಮನಗೊಳಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದಾಗ, ಅಸೂಯೆ ಪಟ್ಟ ದೇವಿಯು ಅವಳ ಮೇಲೆ ದ್ರೋಹವನ್ನು ಆರೋಪಿಸಿ ಅವಳ ಮೇಲೆ ಕೋಪಗೊಂಡಳು. ಅವಳು ಲಕ್ಷ್ಮಿಯನ್ನು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ತುಳಸಿ ಸಸ್ಯವಾಗಿ ಹುಟ್ಟುವಂತೆ ಶಪಿಸಿದಳು. ಲಕ್ಷ್ಮಿಯು ತನ್ನನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿದ ಕಾರಣ ಶಾಪಗ್ರಸ್ತಳಾಗಿರುತ್ತಾಳೆ ಎಂದು ಕೋಪಗೊಂಡ ಗಂಗೆ, ಸರಸ್ವತಿಯು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ನದಿಯಾಗಿ ಅವತರಿಸುವಳೆಂದು ಶಪಿಸಿದಳು. ಸರಸ್ವತಿಯು ಗಂಗೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಅದೇ ಶಾಪವನ್ನು ಹೊರಡಿಸಿದಳು. ಪಾಪಿ ಪುರುಷರು ಅವಳ ನೀರಿನಿಂದ ತಮ್ಮ ಪಾಪಗಳನ್ನು ಶುದ್ಧೀಕರಿಸುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದಳು. [೮] [೯] [೧೦]
ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ಇಳಿಯುವುದು
ಬದಲಾಯಿಸಿ
ಮಹಾಭಾರತವು ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ದೇವತೆಗಳು ಮತ್ತು ಅಸುರರ ನಡುವೆ ಯುದ್ಧವನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ಅಸುರರ ನಾಯಕ ವೃತ್ರನು ಇಂದ್ರನಿಂದ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟನು ಮತ್ತು ಅವನ ಅನುಯಾಯಿಗಳು ಸಮುದ್ರದಲ್ಲಿ ಅಡಗಿಕೊಂಡರು. ಇದರಿಂದಾಗಿ ದೇವತೆಗಳು ಅವರನ್ನು ಹುಡುಕಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ. ದೇವತೆಗಳು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವಂತೆ ಅಗಸ್ತ್ಯ ಋಷಿಯನ್ನು ಕೋರಿದರು. ಅವನು ತನ್ನ ದೈವಿಕ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಬಳಸಿದನು ಮತ್ತು ಅಸುರರು ಎಲ್ಲಿ ಅಡಗಿದ್ದಾರೆಂದು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಲು ಸಾಗರವನ್ನು ನುಂಗಿದನು. ದೇವತೆಗಳು ಉಳಿದ ಅಸುರರನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದರು ಮತ್ತು ನೀರನ್ನು ಪುನಃಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಅಗಸ್ತ್ಯ ಋಷಿಯನ್ನು ಕೇಳಿದರು. ಆದರೆ, ಹಲವು ಬಾರಿ ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರೂ ನೀರು ಬಿಡಲು ಋಷಿಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ. ಇದು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ಬರ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಿತು. ಆದರೆ ವಿಷ್ಣುವು ಗ್ರಹದ ಮೇಲೆ ಗಂಗೆಯ ಹರಿವಿನಿಂದ ಸಾಗರವನ್ನು ತುಂಬುತ್ತದೆ ಎಂದು ಭರವಸೆ ನೀಡಿದರು.
ರಾಜ ಸಾಗರನ ವಂಶಸ್ಥನಾದ ಭಗೀರಥನ ಪ್ರಯತ್ನಗಳ ಮೂಲಕ ಗಂಗೆಯು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ಇಳಿದ ಕಥೆಯನ್ನು ರಾಮಾಯಣ, ಮಹಾಭಾರತ ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. ತನ್ನ ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವವನ್ನು ತೋರಿಸಲು ಬಯಸಿದ ರಾಜ ಸಾಗರನು ಅಶ್ವಮೇಧ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಒಂದು ಆಚರಣೆಯನ್ನು ಮಾಡಿದನು. ಅಲ್ಲಿ ಕುದುರೆಯನ್ನು ಒಂದು ವರ್ಷ ಅಲೆದಾಡಲು ಬಿಡಲಾಯಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಆಚರಣೆ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗುವುದನ್ನು ತಡೆಯಲು ಇಂದ್ರನು ಕುದುರೆಯನ್ನು ಕದ್ದನು. ಕುದುರೆಯು ಕಣ್ಮರೆಯಾಯಿತು ಎಂದು ತಿಳಿದ ರಾಜ ಸಾಗರ ಅದನ್ನು ಹುಡುಕಲು ತನ್ನ ಅರವತ್ತು ಸಾವಿರ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಕಳುಹಿಸಿದನು. [೧೧] ಅವರು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಪರಲೋಕದಲ್ಲಿರುವ ಕಪಿಲ ಋಷಿಯ ಆಶ್ರಮದಲ್ಲಿ ಕುದುರೆಯನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡರು. ಋಷಿ ಕಪಿಲನು ಕುದುರೆಯನ್ನು ಕದ್ದಿದ್ದಾನೆಂದು ಭಾವಿಸಿ, ಅವರು ಆಳವಾದ ಧ್ಯಾನದಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಪುತ್ರರು ಅಡ್ಡಿಪಡಿಸಿದರು. ಇದರಿಂದ ಕೋಪಗೊಂಡ ಕಪಿಲನು ತನ್ನ ತಪಸ್ವಿಯ ನೋಟದಿಂದ ಅರವತ್ತು ಸಾವಿರ ಪುತ್ರರನ್ನು ಸುಟ್ಟು ಬೂದಿ ಮಾಡಿದನು.
ಅವರ ಆತ್ಮಗಳಿಗೆ ವಿಮೋಚನೆಯನ್ನು ತರಲು ಏನು ಮಾಡಬೇಕೆಂದು ಕಪಿಲ ಋಷಿಯನ್ನು ಕೇಳಲು ರಾಜ ಸಾಗರ ತನ್ನ ಮೊಮ್ಮಗ ಅಂಶುಮನನ್ನು ಕಳುಹಿಸಿದನು. ಸ್ವರ್ಗದಿಂದ ಹರಿದು ಬಂದ ಗಂಗಾಜಲವೇ ಅವರನ್ನು ಉದ್ಧಾರ ಮಾಡಬಲ್ಲದು ಎಂದು ಕಪಿಲ ಋಷಿ ಸಲಹೆ ನೀಡಿದರು. [೧೨] ಅಂಶುಮನ ಮೊಮ್ಮಗನಾದ ಭಗೀರಥನು ಕಠೋರವಾದ ತಪಸ್ವಿಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಂಡು ಬ್ರಹ್ಮ ಮತ್ತು ಶಿವನ ಕೃಪೆಗೆ ಪಾತ್ರನಾದ. ಬ್ರಹ್ಮನು ಗಂಗೆಯನ್ನು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ಇಳಿಯಲು ಅನುಮತಿಸಿದನು. ಆದರೆ ಶಿವನು ತನ್ನ ಕೂದಲಿನ ಸುರುಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಗಂಗೆಯ ಪತನವನ್ನು ಮುರಿದನು. ಆದ್ದರಿಂದ ಅವಳ ಶಕ್ತಿಯು ಭೂಮಿಯನ್ನು ಛಿದ್ರಗೊಳಿಸುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿದನು. [೧೨] ಗಂಗೆ ಇಳಿದಾಗ, ಭಗೀರಥ ಅವಳನ್ನು ಸಮುದ್ರಕ್ಕೆ ಕರೆದೊಯ್ದನು. ಅಲ್ಲಿಂದ ನದಿಯು ಭೂಗತ ಜಗತ್ತನ್ನು ತಲುಪಿತು ಮತ್ತು ಸಾಗರ ರಾಜನ ಅರವತ್ತು ಸಾವಿರ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಮುಕ್ತಗೊಳಿಸಿತು. [೧೩]
ಭಗೀರಥನ ಪ್ರಯತ್ನದಿಂದಾಗಿ ಈ ನದಿಯನ್ನು ಭಾಗೀರಥಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಮೂರು ಲೋಕಗಳಾದ ಸ್ವರ್ಗ, ಪೃಥ್ವಿ, ಪರಲೋಕಗಳಲ್ಲಿ ಹರಿಯುವ ಕಾರಣ ತ್ರಿಪಥಗಾ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. [೧೧] ಗಂಗೆಯು ಜಹಾನ್ವಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಮತ್ತೊಂದು ವಿಶೇಷಣವಾಗಿದೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಅವಳು ಭಗೀರಥನ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಋಷಿ ಜಾಹ್ನುವಿನ ಆಶ್ರಮವನ್ನು ಪ್ರವಾಹಕ್ಕೆ ಒಳಪಡಿಸಿದಳು. ಅವಳ ನೀರು ಅಲ್ಲಿನ ಧಾರ್ಮಿಕ ಬೆಂಕಿಯನ್ನು ನಂದಿಸಿತು. ಇದು ಋಷಿ ಜಾಹ್ನುವನ್ನು ಕೋಪಗೊಳಿಸಿತು. ಆದ್ದರಿಂದ ಅವನು ಗಂಗೆಯ ಎಲ್ಲಾ ನೀರನ್ನು ಕುಡಿದನು. ಭಗೀರಥನು ಗಂಗೆಯ ಅವತರಣಿಕೆಗಾಗಿ ತನ್ನ ಧ್ಯೇಯವನ್ನು ವಿವರಿಸಿದ ನಂತರ ಋಷಿ ಜಹ್ನು ತನ್ನ ಎಡ ಕಿವಿಯಿಂದ ನೀರನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದನು. ಈ ಘಟನೆಯಿಂದಾಗಿ ಗಂಗೆಯನ್ನು ಜಹಾನ್ವಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ, ಅಂದರೆ ಜಾಹ್ನು ಋಷಿಯ ಮಗಳು. [೧೩]
ಮದುವೆ ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳು
ಬದಲಾಯಿಸಿಮಹಾಭಾರತದಲ್ಲಿ, ಗಂಗೆಯು ಶಂತನುವಿನ ಹೆಂಡತಿ ಮತ್ತು ಭೀಷ್ಮ ಸೇರಿದಂತೆ ಎಂಟು ವಸುಗಳ ತಾಯಿ. [೧೪] ಗಂಗೆ ಮತ್ತು ಶಂತನು ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಜನಿಸುವಂತೆ ಬ್ರಹ್ಮನಿಂದ ಶಾಪಗ್ರಸ್ತರಾದರು. ಶಂತನು ಗಂಗಾನದಿಯ ದಡದಲ್ಲಿ ಗಂಗೆಯನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗಿ ತನ್ನನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗುವಂತೆ ಕೇಳಿಕೊಂಡನು. ಶಂತನು ತನ್ನ ಯಾವುದೇ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸಬಾರದು ಎಂಬ ಷರತ್ತಿನ ಮೇಲೆ ಅವಳು ಪ್ರಸ್ತಾಪವನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಳು. [೧೪] ಶಂತನು ಒಪ್ಪಿ ಮದುವೆಯಾದನು. ಅವರು ಶಾಂತಿಯುತವಾಗಿ ಒಟ್ಟಿಗೆ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಎಂಟು ವಸುಗಳ ಅವತಾರವಾದ ಎಂಟು ಪುತ್ರರನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಅವರೂ ಶಾಪಗ್ರಸ್ತರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಗಂಗೆ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದಾಗ ತಮ್ಮ ಜೀವನವನ್ನು ಕೊನೆಗೊಳಿಸುವಂತೆ ಕೇಳಿಕೊಂಡರು. ಅವರ ಕೋರಿಕೆಯ ಮೇರೆಗೆ, ಶಂತನು ಪ್ರಶ್ನಿಸದೆ ನೋಡುತ್ತಿರುವಾಗ ಗಂಗೆ ಹುಟ್ಟಿದ ನಂತರ ಪ್ರತಿ ಮಗನನ್ನೂ ಮುಳುಗಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದಳು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅವಳು ತಮ್ಮ ಎಂಟನೆಯ ಮಗ ಭೀಷ್ಮನನ್ನು ಮುಳುಗಿಸಲು ಮುಂದಾದಾಗ, ಶಂತನು ಅವಳನ್ನು ತಡೆದನು. [೧೪] ಗಂಗೆಯು ನಂತರ ಭೀಷ್ಮನೊಂದಿಗೆ ಹೊರಟುಹೋದಳು ಆದರೆ ಅವನು ಹತ್ತು ವರ್ಷದವನಾಗಿದ್ದಾಗ ಅವನನ್ನು ಶಂತನುವಿಗೆ ಹಿಂದಿರುಗಿಸುತ್ತಾಳೆ. [೧೪]
_to_his_father,_Santanu..jpg)
ಮಹತ್ವ
ಬದಲಾಯಿಸಿಗಂಗೆಯನ್ನು ಗಂಗಾ ಮಾತೆ (ತಾಯಿ) ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಹಿಂದೂ ಆರಾಧನೆ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಪೂಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಪಾಪಗಳ ಕ್ಷಮೆ ಮತ್ತು ಮಾನವಕುಲವನ್ನು ಶುದ್ಧೀಕರಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಆಕೆಯನ್ನು ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇತರ ವಿವಿಧ ದೇವತೆಗಳಂತಲ್ಲದೆ, ಆಕೆಗೆ ಯಾವುದೇ ವಿನಾಶಕಾರಿ ಅಥವಾ ಭಯಂಕರ ಅಂಶವಿಲ್ಲ. ಪ್ರಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಅವಳು ನದಿಯಂತೆ ಇದ್ದರೂ ವಿನಾಶಕಾರಿ. ಅವಳು ಇತರ ದೇವತೆಗಳಿಗೂ ತಾಯಿ.
ಹಬ್ಬಗಳು
ಬದಲಾಯಿಸಿ
ಗಂಗಾ ಜಯಂತಿ
ಬದಲಾಯಿಸಿಈ ದಿನ ಗಂಗೆ ಮರುಜನ್ಮ ಪಡೆದಳು. ದಂತಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ ಅವಳು ಭೂಮಿಗೆ ಇಳಿಯುವಾಗ ಆಕಸ್ಮಿಕವಾಗಿ ಋಷಿಯ ಗುಡಿಸಲನ್ನು ನಾಶಪಡಿಸಿದಳು. ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಋಷಿ ನದಿಯ ಸಂಪೂರ್ಣ ನೀರನ್ನು ಕುಡಿದನು. ಭಾಗೀರಥಿ ಮತ್ತು ಗಂಗೆಯ ಕೋರಿಕೆಯ ಮೇರೆಗೆ, ಅವನು ತನ್ನ ಕಿವಿಯಿಂದ ನದಿಯನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದನು ಮತ್ತು ಅವಳು ಜಹಾನ್ವಿ ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಪಡೆದಳು. ಗಂಗಾಜಯಂತಿ ವೈಶಾಖ ಮಾಸದ ಶುಕ್ಲ ಪಕ್ಷದ ಸಪ್ತಮಿಯಂದು ಬರುತ್ತದೆ.
ನವರಾತ್ರಿ
ಬದಲಾಯಿಸಿನವರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ಗಂಗಾ ಮಾತೆಯನ್ನು ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಏಕೆಂದರೆ ಆ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಮಾ ಆದಿಶಕ್ತಿಯ ಎಲ್ಲಾ ರೂಪಗಳನ್ನು ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಲೋಯಿ ಕ್ರಾಥೋಂಗ್
ಬದಲಾಯಿಸಿಥಾಯ್ಗಳು ಜಲದೇವತೆ, ಹಿಂದೂ ದೇವತೆ ಗಂಗಾ, ಫ್ರಾ ಮೇ ಖೊಂಗ್ಖಾ ಕ್ಕೆ ಕೃತಜ್ಞತೆ ಸಲ್ಲಿಸಲು ಕ್ರಾಥಾಂಗ್ ಅನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ.
ಭಾರತೀಯ ಉಪಖಂಡ ಮತ್ತು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ಆಚೆಗೆ
ಬದಲಾಯಿಸಿಗಂಗೆಯನ್ನು ನೇಪಾಳದಲ್ಲಿ ರಕ್ಷಕ ಜಲ ದೇವತೆಯಾಗಿ ಗೌರವಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮತ್ತೊಂದು ನದಿ ದೇವತೆ ಯಮುನಾ ಜೊತೆಗೆ ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆಕೆಯ ಶಿಲ್ಪಗಳು ಪಟಾನ್ ದರ್ಬಾರ್ ಚೌಕದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ [೧೫] [೧೬] ಮತ್ತು ಗೋಕರ್ಣೇಶ್ವರ ಮಹಾದೇವ ದೇವಾಲಯವು ಬಾಗ್ಮತಿ ಪ್ರಾಂತ್ಯದ ಕಠ್ಮಂಡು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಪುರಸಭೆಯಾಗಿದೆ. [೧೭]
ಶ್ರೀಲಂಕಾದಲ್ಲಿ, ಇತರ ಹಿಂದೂ ದೇವತೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಗಂಗೆ ಬೌದ್ಧ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಆಕೆಯ ಶಿಲ್ಪವು ಕೆಲನಿಯ ರಾಜ ಮಹಾ ವಿಹಾರದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. [೧೮] [೧೯]
ಬಲಿನೀಸ್ ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ, ಅವಳನ್ನು ದನು ದೇವತೆಯೊಂದಿಗೆ ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವಳ ನೀರನ್ನು ಬಾಲಿಯಲ್ಲಿ ಪವಿತ್ರವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಭೀಷ್ಮನೊಂದಿಗಿನ ಅವಳ ತಾಯಿಯ ಸಂಬಂಧವು ಬಾಲಿಯಲ್ಲಿ ತಿಳಿದಿದೆ. ಬಾಲಿಯಲ್ಲಿ ಅವಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸ್ಥಳಗಳೆಂದರೆ ತೀರ್ಥ ಗಂಗಾ, ಪುರ ತಮನ್ ಮುಂಬುಲ್ ಸಂಘೆ, ಮತ್ತು ಕಾಂಗ್ಕೋ ಪುರ ತಮನ್ ಗಂಡಸಾರಿ . [೨೦] [೨೧] [೨೨]
ಮಾರಿಷಸ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಗಂಗಾ ತಾಲಾವ್ ಅನ್ನು ಮಾರಿಷಸ್ ಹಿಂದೂಗಳು ಗಂಗಾಗೆ ಸಮಾನವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. ೧೯೭೨ ರಲ್ಲಿ, ಆಗಿನ ಮಾರಿಷಸ್‌ನ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಸರ್ ಸೀವೂಸಗೂರ್ ರಾಮಗೂಲಂ ಅವರು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಗಂಗಾ ಮೂಲವಾದ ಗೋಮುಖದಿಂದ ಪವಿತ್ರ ನೀರನ್ನು ತಂದು ಅದನ್ನು ಗ್ರ್ಯಾಂಡ್ ಬೇಸಿನ್‌ನ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಬೆರೆಸಿ ಗಂಗಾ ತಾಲಾವ್ ಎಂದು ಮರುನಾಮಕರಣ ಮಾಡಿದರು. [೨೩]
ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್‌ನ ರಾಜಮನೆತನದ ತ್ರಿಯಂಪಾವೈ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ ದೇವತೆಗಳಾದ ಶಿವ, ಭೂಮಿ, ಸೂರ್ಯ ಮತ್ತು ಚಂದ್ರನೊಂದಿಗೆ ಗಂಗೆಯನ್ನು ಆಹ್ವಾನಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆಕೆಯನ್ನು ಥಾಯ್ ಬುಷಿಸಂನಲ್ಲಿ ಫ್ರಾ ಮೇ ಥೋರಾನಿ ದೇವತೆ ಮತ್ತು ತೈ ಜಾನಪದ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಫಾಸೊಪ್ ದೇವತೆಯೊಂದಿಗೆ ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸುಫಾನ್ ಬುರಿ ಪ್ರಾಂತ್ಯದ ನಾಲ್ಕು ಪವಿತ್ರ ಕೊಳಗಳು ಗಂಗಾ ಮತ್ತು ಯಮುನಾ ನದಿಗಳಿಂದ ನೀರನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ ಮತ್ತು ಆಚರಣೆಗಳಿಗೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. [೨೪] [೨೫] [೨೬]
ಗಂಗೆಯನ್ನು ಕಾಂಬೋಡಿಯಾದಲ್ಲಿ ಖಮೇರ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಿಂದಲೂ ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಶಿವನ ಪ್ರತಿಮಾರೂಪದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಉಮಾ-ಗಂಗಾಪತಿಸ್ವರರ್, ಶಿವನನ್ನು ಗಂಗಾ ಮತ್ತು ಅವನ ಪತ್ನಿ ಉಮಾ ( ಪಾರ್ವತಿ ) ರೊಂದಿಗೆ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಗಂಗೆಯ ಚಿತ್ರಗಳು ಬಕಾಂಗ್, ಲಿಂಟೆಲ್ ಥೊಮ್ಮನಾನ್‌ನಲ್ಲಿವೆ ಮತ್ತು ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಆಫ್ ಮ್ಯೂಸಿಯಂನಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತವೆ. [೨೭] [೨೮] [೨೯]
ಸಹ ನೋಡಿ
ಬದಲಾಯಿಸಿಉಲ್ಲೇಖಗಳು
ಬದಲಾಯಿಸಿ- ↑ "On the coming in this world of Lakṣmī, Gaṅgā and Sarasvatī [Chapter 6]". 15 May 2013.
- ↑ Talageri, Shrikant G. (2000). The Rigveda: A Historical Analysis (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Aditya Prakashan. ISBN 978-81-7742-010-4.
- ↑ Kumari, M. Krishna (2018). Iconography of Gaṅgā and Yamunā (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). B.R. Publishing Corporation. ISBN 978-93-86223-70-8.
- ↑ V?lm?ki; Venkatesananda, Swami (1988-01-01). The Concise R_m_ya_a of V_lm_ki (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). SUNY Press. ISBN 978-0-88706-862-1.
- ↑ Sivkishen (2015-01-23). Kingdom of Shiva (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Diamond Pocket Books Pvt Ltd. ISBN 978-81-288-3028-0.
- ↑ "Story of Gaṅgā". 28 January 2019.
- ↑ Dalal, Roshen (2014-04-18). Hinduism: An Alphabetical Guide (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Penguin UK. ISBN 978-81-8475-277-9.
- ↑ www.wisdomlib.org (2013-05-15). "On the coming in this world of Lakṣmī, Gaṅgā and Sarasvatī [Chapter 6]". www.wisdomlib.org (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2022-10-21.
- ↑ Williams, George M. (2008-03-27). Handbook of Hindu Mythology (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). OUP USA. p. 137. ISBN 978-0-19-533261-2.
- ↑ Sharma, Bulbul (June 2010). The Book of Devi (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Penguin Books India. pp. 67–71. ISBN 978-0-14-306766-5.
- ↑ ೧೧.೦ ೧೧.೧ Eck, Diana L. (2012). India : a sacred geography. New York: Harmony Books. pp. 216–221.Eck, Diana L. (2012).
- ↑ ೧೨.೦ ೧೨.೧ Sen, Sudipta (2019). Ganges : the many pasts of an Indian River. New Haven: Yale University Press.Sen, Sudipta (2019).
- ↑ ೧೩.೦ ೧೩.೧ Warrier, Shrikala (December 2014). Kamandalu: The Seven Sacred Rivers of Hinduism (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). MAYUR University. pp. 42–45. ISBN 978-0-9535679-7-3.Warrier, Shrikala (December 2014).
- ↑ ೧೪.೦ ೧೪.೧ ೧೪.೨ ೧೪.೩ Vemsani, Lavanya (2021), Introduction: Feminine Journeys of the Mahabharata, Cham: Springer International Publishing, p. 198
- ↑ "Statue of the River Goddess Ganga in Royal Palace in Patan, Kathmandu Valley, Nepal Stock Photo - Image of Nepalese, Asian: 89398650". Archived from the original on 2020-06-22. Retrieved 2022-12-24.
- ↑ "Nepal Patan Ganga Statue High Resolution Stock Photography and Images - Alamy".
- ↑ "53 Kathmandu Gokarna Mahadev Temple Ganga Statue". Mountainsoftravelphotos.com. 2010-10-10. Retrieved 2022-08-12.
- ↑ "Kelaniya Raja Maha Vihara".
- ↑ "The Goddess Ganga (Bas-relief depicting the goddess Ganga atop her crocodile (Makara) mount at Kelaniya Temple, Sri Lanka) | Mahavidya". Archived from the original on 2020-06-22. Retrieved 2022-12-24.
- ↑ "Tirta Gangga Water Palace - A Complete Guide to Visiting". 13 January 2020.[ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಮಡಿದ ಕೊಂಡಿ]
- ↑ "Taman Mumbul dengan Panglukatan Pancoran Solas di Sangeh, Simbol Dewata Nawasanga".
- ↑ "SERBA SERBI TRIDHARMA: Kelenteng Kwan Kung Miau - Denpasar, Bali". 4 January 2015.
- ↑ "How a lake became the sacred Ganga Talao". Retrieved 5 March 2020.
- ↑ "พระราชพิธีตรียัมปวาย-ตรีปวาย".
- ↑ "อุทยานศาสนาพระโพธิสัตว์กวนอิม".
- ↑ ""พันปีไม่เคยแห้ง" น้ำศักดิ์สิทธิ์ ของพญานาค จากสระทั้งสี่ ที่เมืองสุพรรณบุรี". 4 March 2019.
- ↑ "Vasudha Narayanan | Department of Religion".
- ↑ "Shiva with Uma and Ganga, sandstone, 101 x 53 x 13 cm".
- ↑ "May 2015".
ಮೂಲಗಳು
ಬದಲಾಯಿಸಿ- Eck, Diana L. (1982), Banaras, city of light, Columbia University, ISBN 978-0231114479
- Eck, Diana (1998), "Gangā: The Goddess Ganges in Hindu Sacred Geography", in Hawley, John Stratton; Wulff, Donna Marie (eds.), Devī: Goddesses of India, University of California / Motilal Banarasidass, pp. 137–53, ISBN 8120814916
- Vijay Singh: The River Goddess (Moonlight Publishing, London, 1994)
ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು
ಬದಲಾಯಿಸಿ- ಗಂಗಾ ಜೀವನ
- ಗಂಗಾ ಮಾ: ಎ ಪಿಲ್ಗ್ರಿಮೇಜ್ ಟು ದಿ ಸೋರ್ಸ್ ಎಂಬುದು ಗಂಗಾನದಿಯನ್ನು ಬಾಯಿಯಿಂದ ಹಿಮಾಲಯದಲ್ಲಿ ಅದರ ಮೂಲಕ್ಕೆ ಅನುಸರಿಸುವ ಸಾಕ್ಷ್ಯಚಿತ್ರ.